یک نقاش مطرح کرد؛
عصر نمادگرایی در هنر سپری شده/ به تعداد هنرمندان ایسم داریم/ هنرمند ایرانی میراثدار بیان ساده برای مسائل پیچیده هستند
تانیا پاکزاد میگوید: بجای تاکید بر «مینیمالیسم» بر سادگی در عین تکامل اشاره کنیم و بر این اساس است که میان هنرمند ایرانی و غربی تفاوتی نیست، مگر بر پایه دیدگاهها. حتی اگر عمیقتر به فلسفه سادگی بنگریم هنرمند ایرانی میراثدار بیان ساده برای مسائل پیچیده است و چنین است که سعدی صدها سال است بر قله ادبیات فارسی ایستاده است و جهان انسان را بیان میکند.
به گزارش خبرنگار ایلنا، آنچه همواره در عرصه هنر مورد توجه هنرمندان و منتقدان بوده، ماندگاری آثار هنری و عدم داشتن تاریخ مصرف است. این مهم در تمام رشتههای هنری یکی از اصول محسوب میشود. اما آنچه این رویه اصلی را تکامل میبخشد و آن را از ایده به مرحله اجرا میرساند دانش و سواد و جهانبینی هنرمند است که در قالب سبکها و جریانات مهم هنری ایجاد میشود. البته باید یادآور شد که هنرمند باید بر اساس جهان معاصر خود و آنچه در پیرامونش (چه به لحاظ اجتماعی و چه فرهنگی) رخ میدهد، به خلق آثار هنری بپردازد.
در میان سبکها و سیاقهای مورد توجه هنرمندان معاصر «مینیمالیست» یکی از گونههای مهم و کارآمد امروزی است. برخی نقاشان سالهاست بر همین اساس به خلق آثار هنری میپردازند.
تانیا پاکزاد نقاش و مدرس هنر که نمایشگاه او با نام «نور و انزوا» درحال برگزاریست، فارغالتحصیل نقاشی است و تاکنون در بیش از سی نمایشگاه گروهی داخلی و خارجی شرکت کرده است.
«نور و انزو» هشتمین نمایشگاه انفرادی تانیا پاکزاد محسوب میشود. او در بخشی از استیتمنت این مجموعه آثار نوشته است: «هستی پهنهی گستردهای از جدال نور و ظلمت است؛ آنچه در پرتواَش رویش و مرگ شکل میگیرد. و آگاهی حتی در انزوا روشنبین است. در روشنایی است که جدال علیه تاریکی بر بوم نقش میبندد، ایده پرورانده میشود و حیات مییابد. این ذات روشنایی است و تجسم ایده در پرتوِ آن.»
پاکزاد درباره جزییات این نمایشگاه و سبک و سیاق آثار اخیرش در این رویداد با ایلنا صحبت کرد.
کمی درباره جزییات برگزاری نمایشگاه اخیرتان «نور و انزوا» توضیح دهید.
نمایشگاه «نور و انزوا» از روز جمعه یکم دیماه در گالری آریا افتتاح شد. این نمایشگاه که در دو طبقه گالری برپا شده و طی این اتفاق ده تابلو در طبقه بالا، و پانزده اثر در طبقه پایین نمایش داده شده است. این آثار حاصل پنج سال کار کردن من روی این پروژه است.
آثار را روی چه بسترهایی کشیدهاید و تکنیک به کار رفته در آنها چیست؟
تکنیکی که در آثارم به کار بردهام «اکریلیک» روی بوم و «میکس مدیا» روی بوم و مقوا است.
ابعاد آثار را در چه سایزهایی در نظر گرفتهاید؟
در نمایشگاه ده اثر با ابعاد کوچک دارم که با تکنیک «میکس مدیا» روی مقوا خلق شدهاند. باقی آثار روی بوم هستند که برخی از آنها با اکریلیک و برخی دیگر با تکنیک «میکس مدیا» خلق شدهاند.
یک اثر از نمایشگاه «نور و انزوا»/ تکنیک: اکرلیک روی بوم/ ابعاد: ۱۵۰×۱۱۰ سانتیمتر
آیا تعریفی که در ایران از سبک «مینیمال» وجود دارد با آنچه توسط هنرمندان کشورهای پیشرفته مورد توجه است، تفاوت دارد؟
این جنبشهای هنری همه متعلق به قرن بیستم هستند. به نظر من هنرمند معاصر خودش را چهارچوب ایسمهای قرن بیستمی قرار نمیدهد. باید بگویم هنرمند معاصر استقلال دارد و اینکه به تعداد افراد هنرمند ایسم وجود دارد.
در میان ویژگیهای متعدد سبک «مینیمالیست» کدام موارد برای شما اهمیت بیشتری دارند؟
شاید بهتر باشد بجای تاکید بر «مینیمالیسم» بر سادگی در عین تکامل اشاره کنیم و بر این اساس است که میان هنرمند ایرانی و غربی تفاوتی نیست، مگر بر پایه دیدگاهها. حتی اگر عمیقتر به فلسفه سادگی بنگریم هنرمند ایرانی میراث دار بیان ساده برای مسائل پیچیده است و چنین است که سعدی صدها سال است بر قله ادبیات فارسی ایستاده است و جهان انسان را بیان میکند.
در میان ویژگیهای متعدد سبک «مینیمالیست» کدامها برای شما اهمیت بیشتری دارند؟
همانگونه که پیشتر هم گفتم هنگام نقاشی کردن هرگز ذهنم را مشغول ایسمها نمیکنم و پس از ۳ دهه آموختن و فعالیت حرفهای هنری بیشتر به جهان ذهنی خودم پایبندم؛ تا طبقهبندیهای هنری، چراکه هر هنرمند خلاق، هنگام کار ناچار به بیان آن چیزی است که غیر از هنر ابزار دیگری برایش ندارد.
رسیدن به سادگی (منظور در چهارچوب تعریف مینیمال نیست) در عناصر یک اثر، اتفاقی نیست که در ابتدای فعالیت هنرمند اندیشمندانه شکل گیرد. معمولا آن سادگی ابتدای کار هنرمند با آن سادگیای که پس از سالها حاصل میشود یکی نیست. با توجه به این نظریه این سادگی در آثار برای شما چگونه رخ داده است؟
حالا که این پرسش را مطرح کردید برای خودم هم موضوع جالبی است؛ چرا که وقتی به دورهها و نمایشگاههایی که طی سالها برگزار کردهام، نگاه میکنم، درمییابم همواره تلاشم برای رسیدن به سادگی بوده که باور دارم برای هر هنرمندی رسیدن به اوج سادگی سختترین مسیر فعالیت است؛ چراکه آنچه در نگاه مخاطب ساده به نظر میرسد، حاصل یک تلاش مداوم است که بیشک با تجربه اندوزی حاصل میشود.
آیا عناصری مانند چراغ و پنجره و گل برای شما مقولاتی نمادین هستند؟
نمادگرایی در هنر مقولهای است که در دورانی تاریخی به اوج رسید و بر آمده از تاثیرات گستردهای بود که امر سیاسی در جامعه هنری به همراه داشت و به باور من عصر نمادگرایی در هنر سپری شده است و ما در مرحلهای از تاریخ هستیم که آثار هنرمندان دیگر وسیله انتقال پیامهای اجتماعی؛ سیاسی؛ و حتی عرفان و معنویت نیست. بر اساس این دیدگاه، من هنرمندی نمادگرا نیستم و اشیا و المانهای آثارم نشانهای است برای بیان جهان ذهنی خودم. و هنگام خلق کارهایم زیباییشناسی نهاد اصلی است و نه معناگرایی.
اثری دیگر از نمایشگاه «نور و انزوا»/ تکنیک: اکرلیک روی بوم/ ابعاد:۱۵۰×۱۱۰ سانتیمتر
شما در رشته «پژوهش هنر» تحصیل کردهاید. آیا تحصیل در این رشته در نوع نگاه هنرمند و تخصص و اشراف او واقعا تاثیر دارد؟
پژوهش هنر را در مقطع کارشناسی ارشد خواندم؛ ولی پیشتر در اسپانیا و ایران تحصیل آکادمیک نقاشی داشتم. بیشک تحصیل در رشته پژوهش هنر باعث میشود به تحقیق و مطالعه هنری با دیدگاه تخصصی ورود کنی و برای من بسیار مفید بود؛ چراکه فرصتی فراهم آمد تا مطالعات گستردهای در جامعهشناسی و فلسفه هنر داشته باشم و این موضوع بر فعالیت تخصصیام در نقاشی موثر بود
آیا در زمینه آموزش هم فعال هستید؟
بله سالهاست در حوزه آموزش نقاشی و خلاقیت تصویری به هنر جویان فعالیت دارم.
اگر ناگفتهای مانده دربارهاش توضیح دهید.
در پایان از توجه شما و رسانهتان به این نمایشگاه متشکرم.