فیلم «انگل» نقدی بر زندگی انگلی این روزها است!

به گزارش ایلنا به نقل از روابط عمومی خانه هنرمندان ایران، پس از نمایش این فیلم، نشست نقد و بررسی آن با حضور رضا درستکار (منتقد سینما) برگزار شد. اجرای این برنامه برعهده سامان بیات بود.

رضا درستکار در این نشست گفت: فیلمساز این فیلم، دو سه فیلم خوب دیگر هم ساخته است اما من فقط این اثر را از او دیدم و باید بگویم که فیلم خوبی است اما کیم‌کی‌دوک فیلمساز مطرح سینمای کره است که همتا ندارد. در واقع باید بگویم با وجود اینکه فیلم «انگل» اثر خوبی بوده که جای بحث‌های بسیاری دارد ولی شخصا فکر می‌کنم فیلم‌های کیم‌کی‌دوک خیلی از این فیلم بهتر است. در واقع آثار  او نظیر نداشته و نمی‌توان او را با این فیلمساز مقایسه کرد.

او با بیان اینکه کره جنوبی در سینما و به خصوص صنعت سریال‌سازی رشد چشم‌گیری داشته است، افزود: به طور کل فیلم‌های سینمای کره، فضای دلگیر و خاصی دارند. اما این آثار در خاطر ما باقی می‌مانند. بنابراین باید به پاسخ این پرسش رسید که چرا با وجود چنین فضایی، فیلم‌های آنها در خاطر ما باقی می‌مانند؟ در واقع مدل آثاری که از آنها دیده و می‌بینیم، خیلی قابل انطباق با مدل ذائقه ماست. در واقع اکثر آثار آنها، به فضای فیلمسازی ما شبیه هستند و شاید از همین رو مورد استقبال ما نیز قرار می‌گیرند. فیلم‌های آنها مانند بسیاری از آثار ما پر از تذکر است. در فیلم «انگل» نیز شاهد شباهت‌هایی هستیم و گاهی حس می‌کنیم که چقدر به جغرافیای ما نزدیک است.

این منتقد سینما در بخش دیگری از صحبت‌هایش به انتقاد دونالد ترامپ نسبت به اعطای چهار جایزه اسکار به فیلم «انگل» اشاره کرد، گفت: ترامپ در زمانی که این فیلم جایزه اسکار را گرفت، مستقیما نسبت به آن واکنش نشان داد و گفت، این فیلم چه بود که تا این اندازه به آن پرداختید و اسکار به آن دادید؟ در پاسخ به اینکه فیلم «انگل» چه بود، باید بگویم در نگاه اول، فضای زندگی طبقاتی را به تصویر می‌کشد که بسیار جذاب است. البته شخصا وقتی برای مرتبه دوم این فیلم را دیدم، استعاری کردن همه‌چیز در فیلم که توسط فیلمساز انجام شده، برایم جذاب نبود. چون فیلمساز به نوعی همه‌چیز را قابل دسترس کرده است. به هر حال اساس این فیلم بر مبنای تضاد طبقاتی است و این نمادها و نشانه‌های استعاری، تضاد نشان داده شده را تشدید می‌کند.

درستکار در ادامه بیان کرد: به هر ترتیب، مخاطب در پوسته اول متوجه مسئله تضاد طبقاتی فیلم می‌شود. در واقع این پوسته اول را همه و حتی ترامپ متوجه شده‌اند. در واقع ترامپ بر همین مبنا پرسیده خب که چه شود؟ من همان سال ۲۰۱۹ مطلبی با عنوان «چاقو در قلب کاپیتالیسم» نوشتم که به همین موضوع اشاره دارد. در واقع این چاقو در سینه تفکر شماست که تنها محدود به آمریکا هم نبوده و در همه جا وجود دارد.

او ادامه داد: گرفتاری ما از نظام‌های بی‌نظمی است که با انجام ندادن وظایف خود، نظم هستی و زندگی بشر را به هم می‌زنند و چنین شرایطی را به وجود می‌آورند. اما آنچه که بعد از دوباره دیدن فیلم «انگل» درک می‌کنیم، این است که عنوان فیلم که «انگل» است، تذکر اصلی اثر به شمار می‌آید. انگل موجوداتی هستند که در درون ما زندگی می‌کنند. در واقع این فیلم به سوی دو طرف یعنی هم طبقه پایین‌تر و هم طبقه بالاتر تیر مستقیم زده و می‌گوید بشر درگیر زندگی انگلی خود است. بسیاری از نمادهای این موضوع در فیلم دیده می‌شود و در زندگی همه ما نیز وجود دارد.

این منتقد سینما در ادامه صحبت‌هایش عنوان کرد: این انگل‌ها در وجود ما تسری پیدا کرده و به زندگی‌های دیگر نیز نشر پیدا می‌کند. اینجاست که فیلم ارزشمند می‌شود؛ نشان دادن زندگی انگلی که همه ما درگیر آن هستیم. معماری درون فیلم توسط یک هنرمند انجام شده است اما در شرایط فیلم می‌بینیم که طبقه نوکیسه‌ای در آن مقیم شده است. در واقع زندگی آنها نیز انگلی رشد کرده است.

درستکار در ادامه صحبت‌هایش گفت: تازه به دوران رسیده‌ها اتفاقی هستند که در جامعه ما نیز دیده می‌شود. آنها در حال دامن زدن به زندگی انگلی هستند. نقش آنها در ایران خیلی پررنگ بوده و موجب تشدید شکاف طبقاتی می‌شوند. در واقع اینجاست که آن تیتر چاقو در قلب کاپیتالیسم معنا پیدا می‌کند. اینجا باید گفت چاقو در جایی که تو از مزخرفات موجود برای ما ارزش می‌سازی. فیلم «انگل» همین است. این فیلم به من عادی این تذکر را می‌دهد که در زندگی انگل نباشیم.

او در بخش دیگری از صحبت‌هایش با طرح این پرسش که ما چرا به سینما می‌رویم، بیان کرد: ما به سینما می‌آییم که چه کنیم؟! فسیل ببینیم و بخندیم؟! ممنون از سینمای ایران که دو ساعت ما را می‌خنداند. اما خب که چه شود؟ خندیدن یک ارزش است و حتما در یک‌جاهایی تایید می‌شود اما خب یک چیزهایی را هم باید به مخاطب بدهد ولی می‌بینیم که چنین اتفاقی در جریان نیست. در واقع زندگی انگلی جایی است که کسانی که نقشی در زندگی شهری دارند، تمام فضا و جلسات گفت‌وگوی ما را از بین ببرند و نگذارند که تعامل فرهنگی به وجود بیاید و ما را با فیلم‌های بی‌محتوا خفه کنند و بگویند فقط همین است.

این منتقد سینما در ادامه صحبت‌هایش با تاکید بر اینکه خانه هنرمندان ایرانه تنها جای باقی مانده بوده که از این فضا دور مانده است؛ گفت: اینجا باید بگویم اگر شما سینماگر، شاعر، نویسنده، مغازه‌دار هستید، فیلم «انگل» به درد شما می‌خورد. چون در همه‌جا به شما اندازه‌ای می‌دهد، در صورتی که بسیاری از فیلم‌های امروز ما هیچ چیزی به مخاطب نمی‌دهند. این فیلم در سال ۲۰۱۹ ساخته شده است، اگر شما در سال ۲۰۲۳ کمتر از این می‌سازید، دیگر اصلا سینماگر نیستید. تلویزیون را که کلا باید کنار گذاشت. در سینما هم اوضاع دردناک است. دلیل این اتفاق نیز زندگی انگلی است. چیزی که این فیلم هم می‌خواهد به ما بگوید.