پنجم صفر و کودکی که بی‌تابِ پدر شد...
شایسته است ارادتمندان و دلدادگان ابا عبدالله الحسین (ع)، روزی از ماه صفر را به پاس مقاومت، استقامت و تحمل مصائب و رنج‌های مختلف کاروان مصیبت دیده امام حسین (ع) به خصوص کودکان این کاروان که سفر طولانی مکه تا کربلا؛ کربلا تا کوفه؛ کوفه تا شام را با شرایط سخت طی کردند، تکریم کنند و به سبب مصائبی که بر آنان به خصوص کودکانشان رفته، تعزیه‌داری کنند.
به گزارش خبرنگار ایلنا، علیرضا قبادی (پژوهشگر تاریخ) در یادداشتی به واقعه عاشورا و روزهای غمگسار آن نقبی زده و تصویری تلخ از دوران اسارت و ایام ماه صفر پیش روی خوانندگان قرار داده است.
متن این یادداشت به شرح زیر است:
در جامعه ما مرسوم است که پنجم صفر را به یاد دختر خردسال امام حسین (ع) که درمنزلگاه (خرابه) شام از دنیا رفته تعزیه‌داری می‌کنند. بر اساس منابع تاریخی، کاروان و خاندان امام حسین (ع) را به عنوان اسرا، بعد از توقف کوتاه در کوفه روانه شام کردند. آنان در اول صفر به شهر شام رسیدند، سپس خاندان رسالت را در منزلگاهی نزدیک کاخ ستم یزید سکنی دادند. کاروان مصیبت دیده امام حسین (ع)، در آن مکان سوگواری می‌کردند یا زندگی سوگوارانه‌ای داشتند، در برخی منابع متاخر آمده است که در پنجم صفر، دختر خردسالی از امام حسین (ع) به نام حضرت رقیه (س) که علاقه شدیدی میان او پدرش وجود داشت، در این شب بی‌قرار از خواب بیدار می‌شود و سراغ پدرش را می‌گیرد و رنج و مصیبتی که بر او و پدرش رفته است را با زبان کودکانه بیان می‌کند و درد فراق خود و پدرش را بازگو می‌کند، سایر کاروان امام حسین (ع) از گفتگوی دردمندانه و شکوه فراق او، بی‌تاب شده و جملگی با آن دختر خردسال هم ناله شدند. صدای شیون و بی‌قراری آنان در آن شب بلند شده و یزید از ماجرا مطلع می‌شود و دستور می‌دهد که سر مطهر امام حسین (ع) را در تشتی برای کودک بی‌قرار ببرند، کودک با دیدن این صحنه بی‌طاقت شده و در پی آن، جان او تسلیم حق می‌شود!
این مصیبت را به دلدادگان امام حسین (ع) تعزیت و تسلیت می‌گوییم. در پایان ذکر نکته‌ای در گرامیداشت پنجم صفر ضروری است. صرف نظر از یقینی بودن یا نبودن روایت ارتحال دختر امام حسین (ع) در خرابه شام یا جزییات آن، شایسته است ارادتمندان و دلدادگان ابا عبدالله الحسین (ع)، روزی از ماه صفر را به پاس مقاومت، استقامت و تحمل مصائب و رنج‌های مختلف کاروان مصیبت دیده امام حسین (ع) به خصوص کودکان این کاروان که سفر طولانی مکه تا کربلا؛ کربلا تا کوفه؛ کوفه تا شام را با شرایط سخت طی کردند، تکریم کنند و به سبب مصائبی که بر آنان به خصوص کودکانشان رفته، تعزیه‌داری کنند چنانکه نامگذاری ایام درجوامع امروز امری معقول و مرسوم است. این روز، می‌تواند، پنجم صفر باشد!
با ذکر این مقدمه به شرح خطبه حضرت علی بن الحسین (ع) در شام می‌پردازیم، امام چهارم، پس از حمد الهی خطبه خود را آغاز کرد.
تامل در متن خطبه و بافت اجتماعی و فرهنگی شهر شام نشان می‌دهد، مهمترین هدف امام سجاد (ع) در خطبه معرفی اسلام حقیقی و نماینده آن به اهل شام است تا خلاف آنچه را که حاکم اهل شام و زمامداران او از اسلام و امام حسین (ع) و خاندان بزرگوارش برای مردم به خصوص مردم شام روایت کردند، خنثی شود. با نگاه به متن خطبه می‌توان این خطبه را به این اعتبار به دو بخش معرفی اجمالی و تفصیلی تقسیم کرد. حضرت زین العابدین علیه‌السلام در هر دو بخش خطبه ابتدا مردم را مخاطب قرار می‌دهد سپس خود را معرفی می‌کند. در بخش معرفی اجمالی حضرت پس از آنکه همه مردم را مخاطب قرار می‌دهد، با دو ویژگی (عطا/ اهداء و فضلیت/ برتری) موقعیت ممتاز و متمایز خاندان رسالت را برای دیگران یاد آوری می‌کند.
