در گفتوگو با ایلنا مطرح شد؛
اصالت اشیای موزهای چگونه سنجش میشود؟
مدیر توسعه گروه موزههای دفینه گفت: اصالتسنجی اشیای موزهای بدون تعصب به افراد یا اشیا به صورت آکادمیک انجام میشود تا بدانیم داشتههای ما در خزانه و موزهها چیست و چه تغییراتی در روند اشیای موزهای بوجود آمده است.
به گزارش خبرنگار ایلنا، دانستن پیشینه و سن اشیا و آثار باقی مانده، نقش بسیار مهمی در مطالعه و درک این آثار دارد. به طور کلی در باستانشناسی دو روش کلی سالیابی وجود دارد که عبارتند از: سالیابی نسبی و سالیابی قطعی. دراین میان اصالتسنجی اشیای موزهای بدون تعصب به افراد یا اشیا به صورت آکادمیک انجام میشود.
محسن قانونی (مدیر توسعه گروه موزههای دفینه) دراین باره گفت: اصالتسنجی آثار یکی از وظایف ما در گروه موزهها است. در اصالتسنجی میتوانیم مشخص میکنیم که چه آثاری اصیل یا جعلی هستند و چقدر برای ایجاد آنها دستکاری شده است.
او با بیان اینکه در بسیاری از موزههایی که در اختیار ارگانها و نهادهایی غیر از وراث میراثفرهنگی هستند، فرایند اصالتسنجی به درستی انجام میشود چون تعصبی روی اشیا یا اشخاص و کارشناسان وجود ندارد، گفت: در وزارت میراث فرهنگی شاید این محدودیت وجود داشته باشد که باید در چارت سازمانی کارها پیش رود یا از پیشکسوتان کمک گرفته شود، اما در سایر مراکز و نهادها اصالت سنجی، به صورت آکادمیک انجام میشود و به سراغ بهترین افراد هر حوزه میرویم. در این راستا با دانشگاهها و پژوهشگاهها مانند دانشگاه هنر اصفهان، پژوهشگاه رازی، میراث فرهنگی و کیمیازی ارتباط زیادی داریم.
مدیر توسعه گروه موزههای دفینه گفت: معمولاً در همه حوزهها نیروی لازم برای اصالتسنجی و کارشناسی اشیا داریم اما برخی اوقات باید از نیروهای خارج از مجموعه کمک بگیریم. در این زمینه از دانشگاهها یا افراد خبره دعوت میکنیم. رویکردمان هم علمی است نه مجموعه داری یا عتیقه فروشی.
وی ادامه داد: اصالتسنجی در لایههای مختلف انجام میشود. از عکاسی دیجیتالی گرفته تا طیفسنجی رامان پرتابل یا طیفسنجی پرتوی ایکس پرتابل و تصویر برداری علمی. با این روشها میتوان لایههای زیرین آثار را مشاهده کرد.
قانونی با بیان اینکه مقالهای با موضوع اصالتسنجی آثار در دوفصلنامه بنیان هنر چاپ شده، گفت: نتایج اصالتسنجی همیشه جذاب بوده است چون بخشهایی از آثار نمایان میشود که کمتر درباره آن اطلاعی وجود دارد. مثلاً تابلوی نان سوخاری که در موزه هنر جهان وجود دارد را بررسی کرده و متوجه شدیم؛ نقاش یک قفسه نان دیگری نیز داشته که به هر دلیلی روی آن رنگ زده شده است. یا اینکه تابلوی منتسب به کمال الملک در بررسیها مشخص شده؛ مشق شاگردان مکتب کمال الملک بوده است.
وی با تاکید بر اینکه اصالتسنجی عموما به صورت غیر مخرب انجام میشود، گفت: هدف ما در استفاده از روشهای غیر مخرب و پرتابل، شناسایی ساختار و مواد به کار گرفته شده در راستای اهداف اصالتسنجی آن آثار بوده است. چراکه مطالعات فنشناسی و ساختارشناسی اثر در کنار سایر حوزههای به کار گرفته شده مانند نظرات کارشناسان خبره درباره آثار تاریخی و مطالعات تاریخی و تطبیقی میتواند تصمیمات صحیحی درباره اصالت و ارزش آثار در اختیار مجموعهها قرار دهد.