در تامین مواد اولیه صنایع دستی هیچ مشکلی نداریم/ «سه‌گام» تا تجاری‌سازی صنایع دستی

به گزارش خبرنگار ایلنا، «رویداد ملی سه گام» با هدف پیوند طراحان و تولیدکنندگان منسوجات سنتی و صنایع دستی مرتبط در طراحی لباس امروز ایرانی در گالری مجموعه سعدآباد افتتاح شده و تا یکماه آینده میزبان مخاطبان است.

نمایشگاه «سه‌گام» شامل منسوجات سنتی، رودوزی‌های سنتی و چاپ‌های سنتی به امید تحقق آرزوهایی که درباره بافته‌های ایرانی وجود دارد، آغاز شده. حتا می‌توان گفت، سه گام راهی است که در سه قدم به زنجیره ارزش و  اقتصاد هویت بنیان دست پیدا می‌کند. در سه گام اول شناسایی، معرفی و جمع‌آوری صورت می‌گیرد؛ سپس بهینه‌سازی و استانداردسازی و در گام سوم تجاری‌سازی انجام می‌شود. 

محمدحسین عسکرپور (سرپرست اداره‌کل حمایت از تولید صنایع‌دستی وزارت میراث‌فرهنگی) با اشاره به اینکه رویداد «سه‌گام» در حوزه صنایع دستی و منسوجات سنتی برگزار شده است، به ایلنا گفت: با توجه به استقبال خوبی که از این رویداد شد ۶۰۰ اثر در سه گروه نساجی سنتی، رودوزی های سنتی و چاپ های سنتی دریافت کردیم. این رویداد پس از افتتاح با برگزاری دوره‌های آموزشی تخصصی همراه خواهد بود همچنین بازدید از نمایشگاه به صورت فیلم در سایت 3gam.richt.ir آپلود خواهد شد تا به صورت مجازی نیز قابل دسترس مخاطبان باشد.

عسکرپور با اشاره به اینکه ایده اولیه برگزاری رویداد سه گام توسط معاون صنایع دستی ارائه شده است، گفت: این ایده با الهام از سه گام اساسی در بازی بسکتبال که بازیکن توپ را می‌گیرد، سه گام برمی‌دارد و بعد آن را پرتاب و در گل می‌اندازد گرفته شده در واقع در سه مرحله که همان متریال اولیه پارچه‌ها و رودوزی‌های سنتی است، مرحله دوم که طراحی است و با حضور طراحان برتر برگزار می‌شود و مرحله سوم که همان گل نهایی یعنی تجاری‌سازی در بطن زندگی عموم جامعه است، محقق می‌شود به این معنا که بتوانیم برای محصولات سنتی بازار مناسب پیدا کنیم.

سرپرست اداره‌کل حمایت از تولید صنایع‌دستی وزارت میراث‌فرهنگی در توضیح پیدا کردن بازار مناسب برای منسوجات سنتی گفت: بازارهای مناسب می‌توانند تنوع زیادی داشته باشند از لباس هنرمندان گرفته تا لباس فرم پرسنل یک شرکت حتی می‌توان تولیدات فاخر و منحصر به فرد تنها برای یک شخص خاص داشت. تمام این موارد و چگونگی اجرای آن‌ها در نشست‌های تخصصی و شورای مد و لباس و نظرات طراحان که مشتریان کلان دارند حاصل می‌شود. حتی یکی از مصارف رودوزی‌های سنتی می‌تواند در پروژه اتاق ایرانی اجرا شود، چنانکه هر هتل می‌تواند یک اتاق ایرانی داشته باشد که نساجی و رودوزی‌ها و تمام امکانات و خدمات آن سنتی باشند و از صنایع دستی در آن استفاده شده باشد.

به گفته او؛ طرح سه گام بر اساس اقتصاد صنایع دستی رقم خواهد خورد، چنان که ممکن است علاوه بر تولیدات یک محصول در تعداد زیاد یک محصول فقط به صورت شخصی‌سازی شده و منحصر به فرد نیز تولید شود که قطعاً قیمت آن نسبت به سایر محصولات گران‌تر خواهد بود و قرار است این نوع محصولات با صنایع ماشینی که تولید انبوه می‌شوند تفاوت داشته باشند.

عسکرپور تصریح کرد: در رویداد سه گام پنج میز تخصصی از تولید و مواد اولیه، رنگ‌شناسی، بسته‌بندی گرفته تا برندسازی و تجاری‌سازی در حوزه منسوجات سنتی، دوخت‌های سنتی و چاپ‌های سنتی برگزار خواهد شد و در این میان مباحث مرتبط با رنگ در منسوجات سنتی بسیار اهمیت دارد چراکه پژوهشگاه رنگ در این حوزه فعال شده است و با وجود آن که بعضاً میشنویم کیفیت رنگ‌های خارجی بهتر است اما مهندس‌های توانایی در این حوزه داریم که به راحتی می‌توانند با انجام مهندسی معکوس، رنگ‌های باکیفیت ایرانی را تولید کنند.

او در پاسخ به سوال خبرنگار ایلنا، مبنی بر آنکه با توجه به آنکه رنگ سال ۲۰۲۳ قرمز ایرانی انتخاب شده، این رنگ قرار است تا چه اندازه در حوزه منسوجات سنتی مورد استفاده قرار گیرد و در عرصه بین الملل معرفی شود، گفت: باتوجه به اینکه این رنگ به تازگی انتخاب شده است هنوز در مورد آن کاری انجام نگرفته البته ممکن است چنین موضوعاتی در نشست‌های تخصصی مد نظر قرار گیرد و در برنامه‌های آینده اجرا شود.

عسکرپور خاطرنشان کرد: طراحی لباس و دوخت‌های سنتی دنیایی دارند که می‌تواند یادگیری آن سال‌ها به طول بیانجامد. گاه شاهد دوخت‌های سنتی هستیم که ظرافت آن‌ها به اندازه‌ای است که ممکن است در نگاه نخست چاپ به نظر بیاید قطعاً یادگیری این مبانی از الزامات آموزش دوخت‌های سنتی است

سرپرست اداره‌کل حمایت از تولید صنایع‌دستی وزارت میراث‌فرهنگی در پاسخ به این سوال که آیا در حال حاضر در حوزه تولید و تامین مواد اولیه برای صنایع دستی و منسوجات سنتی با توجه به تحریم‌های موجود با مشکل روبرو هستیم یا خیر گفت: تمام مواد اولیه صنایع دستی ایران از مواد موجود در کشور تامین می‌شوند برای مثال پشم که یکی از بی‌ارزش‌ترین بخش‌های احشام است یکی از مواد اولیه برای تولید منسوجات ایرانی است. صرفاً در حوزه مواد اولیه ممکن است در بخش رنگ و لعاب با چالش‌هایی روبرو باشیم که البته در حوزه رنگ نیز به توانایی‌هایی دست یافته‌ایم که از این پس از واردات در حوزه رنگ نیز بی‌نیاز شویم. به طور کلی می‌توان گفت در حوزه مواد اولیه صنایع دستی مشکلی وجود ندارد ضمن آنکه یکی از ویژگی‌های مهم صنایع دستی آن است که از محصولات طبیعی تولید می‌شود که همه مواد اولیه آن نیز در محیط وجود دارد و در دسترس است.

او با تاکید بر آنکه در حوزه دوخت‌های سنتی هیچ محدودیتی برای هیچ یک از دوخت‌های اقوام ایرانی قائل نشده‌اند، گفت: از پته دوزی و رشتی دوزی گرفته تا سوزن دوزی‌های بلوچستان و ترکمن و حتی کم دوزی و غیره مورد توجه هستند البته در طرح‌های ارسال شده به رویداد سه گام بیشترین آثار مربوط به رودوزی‌ها و نساجی سنتی هستند در واقع بخش چاپ‌های سنتی کمتر مورد توجه قرار گرفته است شاید دلیل آن هم تنوع کم در حوزه چاپ‌های سنتی نسبت به رودوزی‌ها و منسوجات سنتی باشد.

عسکرپور همچنین در پاسخ به این سوال که چرا طی سالهای اخیر به بحث رودوزی‌های سنتی بیش از سایر بخش‌ها در حوزه منسوجات سنتی توجه شده است، گفت: احساس می‌کنیم این حوزه می‌تواند بازار برای خود ایجاد کند نباید فراموش کرد که برخی از صنایع دستی‌های ما تزیین شده‌اند و فقط در ویترین قرار می‌گیرند با توجه به ظرفیت اندکی که خانه‌ها برای نمایش آثار ویترینی دارند، تاکید بر بازار مصرف و کاربردی کردن صنایع دستی است. طراحان می‌توانند با دوخت‌های سنتی در بخش‌های مختلف بازی کنند حتی می‌توان از این حوزه در صنعت مبلمان نیز استفاده کرد.

سرپرست اداره‌کل حمایت از تولید صنایع‌دستی وزارت میراث‌فرهنگی همچنین در خصوص فعالیت‌هایی که در حوزه بین الملل برای معرفی صنایع دستی ایران و دوخت‌ها و منسوجات سنتی صورت گرفته است، گفت: قصد ما بر آن است تا خروجی رویدادهای همچون رویداد سه گام را به نمایشگاه‌های بین‌المللی بفرستیم و در آنجا به نمایش بگذاریم در این میان پژوهشگاه میراث فرهنگی و سایر بخش‌های پژوهشی با ما همکاری‌های لازم را دارند و سعی داریم از ظرفیت خانه‌های خلاق و پارک‌های علم و فناوری برای معرفی صنایع دستی استفاده کنیم و با ارائه طرح‌ها و ایده‌های خلاق قطع می‌توانیم بازار مناسبی برای صنایع دستی پیدا کنیم.