بزرگداشت سلیم موذن‌زاده اردبیلی برگزار شد/ تاکید او بر یادگیری ردیف‌های آوازی بود

به گزارش ایلنا به نقل از روابط عمومی فرهنگسرای اندیشه، جدیدترین جلسه از ویژه برنامه «آیین آواز» همراه با مراسم بزرگداشت استاد مرحوم سلیم موذن‌زاده اردبیلی در فرهنگسرای اندیشه برگزار شد. در این مراسم جمعی از شاگردان این استاد آواز حضور داشتند.

در ابتدای این جلسه، ودود موذن‌زاده فرزند استاد موذن‌زاده در پیامی ویدئویی گفت: پدرم دارای صدای بسیار زیبا و گیرایی بود و شاید بتوان گفت که تا قرن‌ها نتوانیم چنین صدایی را مجدداً بشنویم. یکی از ویژگی‌های خاص صدای او این بود که هم می‌توانست بم‌ترین صداها را به نمایش بگذارد و هم زیرترین صداها را اجرا کند. براساس اصول و قواعد، نباید چنین چیزی رخ بدهد و یک حنجره توان یکی از این دو حالت را داشته باشد. علاوه براین، صدای او هم حجم زیادی داشت و هم از وسعت بالایی برخوردار بود. تحریرهای پرصلابتی داشت که حتما نمونه‌هایش را دیده‌اید.

وی اضافه کرد: اجراهای او دارای ابعاد و ویژگی‌های مختلفی بود و به نظرم در دوران حیاتش این ویژگی‌ها به خوبی شناخته نشد. فکر می‌کنم که باید این ویژگی‌ها را آنالیز و بررسی کرد تا در اختیار نسل‌های بعدی قرار گیرد. در طول یک اجرای دو ساعته، هیچ وقت صدایش تغییری نمی‌کرد و بدون آنکه خسته شود، می‌خواند. برای ادای کلام در اجراهایش حساسیت ویژه‌ای داشت و به همین دلیل در انتخاب شعر وسواس زیادی داشت. وقتی به اجراهای او نگاه کنید می‌بینید که کلمات به صورت دقیق و درست ادا شده است.

او در پایان گفت: یکی از ابداعات استاد سلیم موذن‌زاده این بود که اجرا را با اشعار عربی آغاز می‌کرد، سپس با موسیقی ردیفی ایرانی ادامه می‌داد و عمدتا یک دستگاه آوازی کامل را با گوشه‌هایش می‌خواند. در نهایت نیز سراغ زبان مادری‌شان می‌آمد.

داود علیزاده موسیقی‌دان، دیگر سخنران این جلسه بود. او گفت: استاد موذن‌زاده در توصیف مصائب آیینی اهل بیت کم‌نظیر بود. شیخ کریم موذن‌زاده پدر این خانواده معزز، دارای ویژگی‌های خاصی بوده است. او شخصیتی مؤمن، متعهد، معتقد و یکی از معتمدین اردیبل به شمار می‌رفته است. این پدر در تربیت اولاد صالح و عاشق اهل بیت چنان کوشا بوده که هرکدام‌شان دارای ویژگی‌های خاصی‌اند. گفته می‌شود که نعیم موذن‌زاده صدای بسیار زیبایی داشته، اما او در دوران جوانی حیات را بدرود گفته است. بعد از ایشان، رحیم موذن‌زاده است که صدای اذانش در همه کشورهای علوی پیچیده و جاوید است.

وی اضافه کرد: استاد سلیم موذن‌زاده شخصیت کم‌نظیری است. همانطور که فرزند ایشان اشاره کردند، او مبتکر و ابداع‌کننده سبک جدیدی در اردیبل بودند. تا پیش از وی، همه نواها آیینی بود، اما استاد موذن‌زاده مخلوطی از نواهای سنتی و مدرن را ارائه کرد که در جامعه جدید بود.

هیچ وقت غیبت نکرد و نماز اول وقتش ترک نشد

علیزاده با اشاره به ویژگی‌های هنری سلیم موذن‌زاده گفت: یکی از ویژگی‌های ایشان تعهد و عشق به کار بود. وقتی او می‌خواند، واقعا با عشق و علاقه بود و شاید به همین دلیل است که زمانی که اجرا می‌کرد، شنوندگان خسته نمی‌شدند. بنده نزدیک به نیم قرن در خدمت ایشان بودم و افتخار می‌کنم که سال‌ها پای منبرش بودم. استاد موذن‌زاده خیر بود و بعد از فوتش مشخص شد که تا چه اندازه از مستمندان دستگیری می‌کرد. فکر می‌کنم مهم‌ترین ویژگی اخلاقی او این بود که هیچ وقت در زندگی‌اش غیبت نکرد و نماز اول وقتش ترک نشد. سلیم موذن‌زاده عشق به اهل بیت داشت و سال‌ها نوکری امام حسین را کرد.

صدا و سیما در نمایش آثار استاد موذن‌زاده بی‌انصافی کرده است

شهروز حبیبی مداح اهل بیت و از شاگردان سلیم موذن‌زاده اردیبلی در بخش پایانی این مراسم گفت: آثار استاد سلیم موذن‌زاده اردبیلی موجب برکت و وحدت در جهان اسلام و تشیع بوده است. صدای او اعجازی الهی داشت و اخلاصی که داشت تاثیر این آثار را چند برابر می‌کرد. صدا و سیما تنها به چند اثر استاد موذن‌زاده اکتفا می‌کند و به نظرم بی‌انصافی است، چرا که آقای موذن‌زاده بیش از ۵۰۰ اثر تاثیرگذار و ارزشمند تولید کرده است. معتقدم اثر «زینب زینب» که بسیار هم جهانی شده از جمله آثار متوسط استاد است و در کنار آن کارهای دیگری دارد که واقعا شنیدنی است. استاد موذن‌زاده برای هر مناسبتی اثر تولید کرده و به نظرم لازم است که این آثار بیشتر از گذشته پخش شود. به نظرم هنوز ایشان مظلوم واقع شده است.

وی تاکید کرد: خواننده‌هایی داریم که یک دانگ صدا دارند، اما آن قدر اسم‌شان تکرار شده است که همه آن‌ها را می‌شناسند اما استاد موذن‌زاده با آن صدا و اجرا هنوز هم ناشناخته مانده است. تک‌تک ما در این راستا وظیفه‌ای داریم که باید ادا کنیم.

این مداح اهل بیت با اشاره به ویژگی‌های هنری موذن‌زاده گفت: از ویژگی‌های هنری او تلفیق شعر و موسیقی به صورت صحیح است. همیشه بر ردیف‌خوانی تاکید می‌کردند و همواره می‌گفتند که ذاکرین، مداحان و خوانندگان باید به ردیف‌های آوازی آشنا باشند. اگر امروز شاهد نوعی از هم‌گسیختگی در بعضی اجراها هستیم به این دلیل است که با ردیف‌های آوازی ناآشنایند. وقتی از کنار یک مجلس رد می‌شوید نمی‌دانید که مولودی می‌خوانند یا مراسم عزاداری برپاست. در حقیقت، ملودی‌ها تکراری شده است. این اتفاق در حالی است که استاد موذن‌زاده بین این دو تفکیک می‌کرد.

ملودی «زینب زینب» از «ایران ایران» رویگری برداشته شد اما خودش هم نفهمید!

وی سخنان خود را با نقل یک خاطره به پایان رساند و گفت: همانطور که می‌دانید اکثرا آهنگ‌های ما کاور است و در این زمینه ضعف‌هایی داریم. خاطرم هست هر آهنگی که به ایشان پیشنهاد می‌دادیم تا قطعه‌ای را بر آن سوار کنند، لباس جدیدی بر آن می‌پوشاند. به یاد دارم که یکبار در همایشی خدمت آقای رضا رویگری رسیدم و به ایشان گفتم: استاد موذن‌زاده یکی از آهنگ‌های شما را اجرا کرده است. پرسید: «کدام آهنگ؟» پاسخ دادم: آهنگ زینب زینب. گفت: «آن را شنیده‌ام. مگر آهنگ من است؟» پاسخ دادم بله؛ از آهنگ «ایران ایران» شما برداشته شده است. استاد موذن‌زاده آن را به گونه‌ای اجرا کرده که حتی خواننده اصلی متوجه نشده است.