در گفت‌وگو با ایلنا مطرح شد:
ضعف اصلی تخت سلیمان، راه‌های دسترسی است/ خیران به کمک قره کلیسا شتافته‌اند
مدیرکل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی آذربایجان غربی از راه‌های دسترسی به عنوان ضعف اصلی عدم استقبال گردشگران از تخت سلیمان به عنوان میراث جهانی یاد کرد و گفت: امسال کاهش ادامه کاوش در سد کانی‌سیو و محوطه پیرانشهر خواهیم بود.
به گزارش خبرنگار ایلنا، جلیل جباری (مدیرکل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی آذربایجان غربی) با اشاره به آنکه تخت سلیمان و قره کلیسا از جمله میراث جهانی استان هستند که برای زیرساخت‌های گردشگری آنها هزینه‌های مناسبی صرف شده‌است، گفت: محوطه‌سازی، ساماندهی پارکینگ، فضاهای پذیرایی و اقامتی، ورک شاپ، فضای نمایش و صنایع دستی از جمله زیرساخت‌هایی هستند که در میراث‌جهانی تقویت شده‌اند. همچنین آیین زیارتی قره کلیسا را سال گذشته به عنوان میراث ناملموس ثبت جهانی کرده‌ایم. قصد داریم چهارمین اثر جهانی را در قالب پرونده زنجیره‌ای کاروانسراهای ایران ثبت کنیم و در این میان کاروانسرای شاه عباسی در محور خوی به قطور است.
به گفته او، در سال گذشته ۱۰۰ بنای تاریخی در استان صنایع‌دستی آذربایجان غربی مرمت و بازسازی شده و این روند همچنان ادامه دارد. در حوزه ثبت نیز بیش از۱۷۲۰ اثر در فهرست میراث ملی به ثبت رسیده و دو پایگاه میراث ملی از جمله بسطام و حسنلو در این استان فعال است. نمایشگاه آجرهای قلایچی که از سوییس استرداد شده‌اند نیز در شهرستان بوکان برگزار و مورد استقبال مردم قرار گرفت در این میان کارهای حفاظت و مرمت محوطه تاریخی قلایچی آغاز و در دستور کار قرار داده شد. احداث موزه باستان‌شناسی بوکان مورد تاکید قرار گرفت و در انتطار تخصیص اعتبارات هستیم.
جباری درخصوص این مهم که کدامیک از بخش‌های میراثی استان آذربایجان غربی بیشتر مورد توجه گردشگران قرار می‌گیرد، گفت: میراث جهانی جایگاه خاص خود را در میان گردشگران دارد اما در این میان، بازار ارومیه به عنوان بخش پر بازدید مرکز استان شناخته شده است. تنوع فرهنگی و تنوع آثار در مرکز استان مورد توجه است. طی دو سال اخیر با کاهش گردشگران خارجی روبه رو بودیم و بیشتر آنها در حوزه سلامت ورود می‌کردند، اما اکنون با رفع محدودیت‌ها تعداد گردشگران خارجی درحال افزایش است.
مدیرکل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی آذربایجان غربی با مهم نامیدن حوزه باستان‌شناسی در این استان، گفت: مهم‌ترین کارهای باستان‌شناسی که طی سال‌های گذشته انجام دادیم، در حوزه سد کانی‌سیو در محوطه پیرانشهر بود که حدود ۳۰ محوطه باستان‌شناسی را کاوش کردیم. فصل جدید کاوش و مطالعات در این محوطه در برنامه‌های ۱۴۰۱ قرار دارد. حتا ۲۰ عنوان مطالعات باستان‌شناسی در سطح استان انجام گرفته و تعریف شده که محدوده اجرای پروژه‌های بزرگ دولتی و تعین حریم و مطالعات اضطراری را دربرمی‌گیرد.
او در پاسخ به این سئوال که چرا تخت سلیمان با وجود ارزش و قدمتی که دارد و در فهرست میراث جهانی یونسکو نیز به ثبت رسیده اما تاکنون نتوانسته آنچنان که باید دیده شود و جایگاه خود را در میان گردشگران پیدا کند، اظهار داشت: ضعف اصلی تخت سلیمان، راه‌های دسترسی است. راه‌های دسترسی به تخت سلیمان که در حوزه ماموریت‌های راه و شهرسازی قرار دارد، هنوز مطلوبیت لازم را ندارد. اگر بخواهیم از اتوبان زنجان قزوین و به صورت زمینی به این منطقه سفر کنید محور اصلی مواصلاتی با مشکلات بسیار روبه رو ست و حتا بیشتر مسیر خاکی است. حتا اگر بخواهید از مسیرهای داخل استان سفر کنید و از جاده شاهین دژ- تکاب و تکاب – تخت سلیمان سفر کنید، این راه هنوز مشکل دارد. یکی از گلایه‌های گردشگران، راه‌های دسترسی به تخت سلیمان است. راه و شهرسازی باید این بخش را به عنوان یکی از پروژه‌های مهم خود تعریف و در آن سرمایه‌گذاری کند. این پروژه باید در زمانی کوتاه به نتیجه برسد نه آنکه پروژه تعریف کنند و ۱۰ سال به طول بیانجامد. مثلا دو تا ۳ کیلومتر کار می‌کنند و بعد پروژه به تعوق می‌افتد. هرچند پروژه این راه تعریف شده اما به دلیل کمبود بودجه و منابع بسیار کم سرعت و لاکپشتی پیش می‌رود.
مدیرکل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی آذربایجان غربی درخصوص مرمت تخت سلیمان نیز گفت: کارهای حفاظتی انجام شده و در سال‌های گذشته، هیات باستان‌شناسی از آلمان برای انجام پروژه‌هایی به این منطقه آمدند و سالانه حدود یک تا ۲ میلیارد تومان اعتبار مستمر به این میراث جهانی اختصاص یافته. البته درحال حاضر برنامه خاصی برای حضور مرمتگران یا باستان‌شناسان خارجی در این محوطه نداریم اما در قره کلیسا گروهی از خیران به مرمت این مجموعه کمک‌های بلاعوض داشتند.
