معاون میراث‌فرهنگی مطرح کرد:
از قانون ۱۰۰ ماده‌ای برای میراث تا استرداد اشیاء تاریخی در تحریم قرار گرفته‌اند/ مجلس در انتظار قانون جامع است
معاون میراث فرهنگی و قائم مقام وزیر میراث و گردشگری با اشاره به تدوین قانون ۱۰۰ ماده‌ای برای میراث‌فرهنگی گفت: نمایندگان مجلس امضای خود از طرح استفاده بهینه از آثار تاریخی را پس گرفتند و در انتظار قانون جامع هستند.
به گزارش خبرنگار ایلنا، علی دارابی (معاون میراث فرهنگی و قائم مقام وزیر میراث و گردشگری) همزمان با آغاز هفته میراث‌فرهنگی در جمع خبرنگاران در خصوص قانون جامع میراث فرهنگی که چندی پیش توسط وزیر میراث فرهنگی به آن اشاره شد، گفت: از سال گذشته دولت مکلف شده بود مسئله قانون و لایحه شرح وظایف و ماموریت‌های وزارتخانه میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی را ظرف مدت یک سال تدوین و در قالب یک لایحه به مجلس ارائه دهد تا مورد تصویب قرار گیرد.
او ادامه داد: هنگامی که وزارتخانه به وزیر جدید واگذار شد با بررسی‌هایی که انجام دادیم، متوجه شدیم که این قانون اصلاحات جدی نیاز دارد از این رو از مجلس درخواست مهلت کردیم تا بتوانیم طی برگزاری جلساتی در دولت و کمیسیون فرهنگی و اجتماعی دولت این مباحث را مطرح کنیم. اکنون زمان آن رسیده که لایحه و قانون میراث فرهنگی در صحن دولت مورد بحث و سپس در قالب یک لایحه در اختیار مجلس قرار گیرد تا به عنوان قانون جامع میراث فرهنگی به تصویب برسد.
به گفته دارابی؛ این قانون دارای ۱۰۰ ماده است و بسیاری از کم و کاستی‌های حوزه میراث فرهنگی در این قانون مدنظر قرار گرفته است.
او در پاسخ به این سوال که آیا قانون جامع میراث فرهنگی تمام قوانینی که در گذشته و در قانون ادغام سازمان قرار گرفته بود را حتی آن قوانینی که هنوز کامل نشده‌اند، پوشش خواهد داد، گفت: بله، طبق بندهایی که به ما اعلام شد قوانین متعددی وجود داشت. تمام این قوانین در یک قانون جامع تجمیع شده است و تمام قوانین گذشته را دربرخواهد گرفت.
طرح بهینه‌سازی آثار تاریخی و امضاهایی که پس گرفته شد
معاون میراث فرهنگی کشور همچنین در پاسخ به این سوال که چندی پیش شاهد ارائه طرحی از سوی نمایندگان مجلس مبنی بر استفاده بهینه از آثار تاریخی و گنج بودیم و اینکه گفته می‌شود، در حال حاضر تعدادی از نمایندگان امضای خود را از این طرح پس گرفته و خواهان آن شده‌اند که وزارت میراث طرحی مشابه آن را به مجلس ارائه دهد، گفت: ماجرا از آن قرار است که جمعی از نمایندگان مجلس شورای اسلامی بر اساس وظایفی که دارند و می‌توانند طرح ارائه دهند، طرح استفاده بهینه از آثار تاریخی و گنج‌ها را ارائه دادند. البته در ارائه این طرح، وزارت میراث مورد مشورت قرار نگرفته بود و دخلی در این طرح نداشت. حتی پس از انتشار طرح در رسانه‌ها بود که متوجه آن شدیم، در نهایت بیانیه‌ای در ۸ ماده صادر شد و این طرح یک کار نادرست شناخته شد. نمایندگان مجلس نیز پس از گفت‌وگوهایی که داشتیم، یک پس از دیگری امضاهای خود را پس گرفتند. در نهایت بیانیه‌ای توسط نمایندگان مجلس تهیه شد مبنی بر آنکه از آنجایی که قانون شرح وظایف میراث در دولت در دستور کار قرار دارد و قرار است به مجلس ارائه شود، آن‌ها منتظر می‌مانند تا ببینند آن لایحه تکلیف مباحث مد نظر آن‌ها در حوزه میراث و آثار باستانی چگونه در نظر گرفته و چگونه پاسخگوی آن‌ها است.
معاون میراث فرهنگی تاکید کرد: هر نوع کاوش، اکتشاف و حفاری طبق قانون جرم تلقی می‌شود و فقط در انحصار وزارت میراث فرهنگی قرار دارد و ما این مهم را به طور جدی پیگیر هستیم و قانون جامع میراث فرهنگی نیز به این نکات توجه ویژه شده است.
دارابی در خصوص خرید و فروش آثار تاریخی و عتیقه‌جات در شبکه‌های مجازی و شبکه‌های فروش آثار نیز گفت: اصولا بحث قاچاق که در بخش‌های مختلف در کشور وجود دارد، در حوزه میراث فرهنگی نیز فعال است. حتی در برخی از نمایشگاه‌هایی که شاهد نمایش آثار اهدایی توسط تاریخ دوستان هستیم نیز شاهد آن هستیم که کارشناسان خبره نیز نمی‌توانند اصالت شیئی را به درستی تشخیص بدهند و حتی در میان آثار اینچنینی نیز شیءهای تقلبی وجود دارند. نباید فراموش کرد که در وزارت میراث فرهنگی، کمیته تشخیص نفایس با حضور جمعی از اساتید و بزرگان و کارشناسان میراث فرهنگی فعال است که تشخیص اصالت و نفیس بودن اشیاء برعهده آن‌ها است.
او ادامه داد: سال‌هاست بحث خرید و فروش آثار و اصالت‌سنجی آن‌ها مطرح است. حتی با پیگیری‌هایی که در خصوص فلزیاب‌ها صورت می‌گیرد شاهد خرید و فروش و حتی تبلیغ آن‌ها در فضای مجازی و رسانه‌ها هستیم. اینها مواردی است که مبنای قانونی ندارند، وزارت میراث موافق این مسائل نیست. مرجعیت این امر برعهده میراث است و ما از آن صیانت می‌کنیم.
حق‌الکشف آثار تاریخی
دارابی همچنین در خصوص حق‌الکشف و قیمت‌گذاری بر روی اشیائی که به طور اتفاقی کشف می‌شوند نیز گفت: موضوع حق‌الکشف نیازمند بازنگری است. در این میان کمیته‌ای تشکیل شده تا این موضوع را به‌روز کند چرا که دستگاه‌های مختلف از قوه قضائیه، نیروی انتظامی گرفته تا نهادهای اطلاعاتی، امنیتی و… در این امر دخیل هستند و میراث فرهنگی نیز بخشی از آن است. این مهم نیازمند تدوین آیین‌نامه فرادستگاهی که توسط ما نوشته شده و در حال گفت‌وگو با سایر دستگاه‌ها برای تبدیل آن به یک آیین‌نامه جامع هستیم تا در دولت مصوب شود که بر اساس آن عمل شود. البته مکانیزم‌هایی در این خصوص تدوین شده چرا که ما نباید فراخوان برای حفاری و کشف اشیاء ارائه دهیم و در عین حال باید حامی افرادی باشیم که به صورت تصادفی شیء باستانی پیدا می‌کنند چنانکه در مواردی در حوزه کارهای عمرانی شاهد آن بودیم که به صورت تصادفی اشیاء تاریخی به دست آمده است. باید مکانیزم تشویق برای افرادی تعریف شود که به صورت اتفاقی آثار تاریخی پیدا می‌کنند.
حقوق کارکنان پایگاه‌های میراث‌فرهنگی چه شد
قائم مقام وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی در خصوص پرداخت حقوق کارکنان و پرسنل پایگاه‌های میراث جهانی و تاخیری که در پرداخت حقوق آن‌ها شاهد هستیم، گفت: حدود ۸۰۰ نفر پرسنل در پایگاه‌ها فعال هستند که حقوق آن‌ها به صورت ماهانه حدود ۶ میلیارد تومان می‌شود. محل پرداخت حقوق آن‌ها از طرح‌های عمرانی است و متاسفانه تا این طرح‌ها به جریان بیفتد ۳ از آغاز سال گذشته است و پرداخت حقوق پرسنل پایگاه‌های میراث فرهنگی همواره با چنین تاخیری همراه است. با توجه به این موضوع، مکاتباتی صورت گرفت و وزیر با معاون اول رئیس جمهور صحبت‌هایی در این خصوص داشت و اکنون این موضوع در سازمان برنامه و بودجه در حال بررسی است.
استرداد اشیاء باستانی ایران
دارابی همچنین در خصوص وضعیت استرداد اشیاء تاریخی به کشور و آخرین وضعیت بازگشت الواح هخامنشی باقی مانده در شیکاگو به ایران نیز گفت: وزارت خارجه و سازمان فرهنگ و ارتباطات تلاش‌های بایسته‌ای برای استرداد آثار و اشیائی که متعلق به ایران است و در خارج از کشور قرار دارد، داشتند. این امر در قالب یک پروتکل به جد مورد پیگیری است. آثار فراوانی در خارج از کشور داریم که در گذشته بنا بر دلایل مختلف از مطالعات گرفته تا غیره از کشور خارج کرده‌اند و دیگر به کشور بازنگشته‌اند. یا اشیائی داشته‌ایم که به طور مختلف قاچاق شده‌اند. اکنون اقداماتی در خصوص استرداد آثار صورت گرفته اما از آنجایی که پروسه استرداد بسیار طولانی است حتی ممکن است به عمر یک دولت نیز کفاف ندهد اما ما این عزم را داریم اشیائی که متعلق به مردم ایران است را بازگردانیم. الواح هخامنشی نیز کارهای بازگشت آن‌ها انجام شده اما به بهانه‌های واهی از جمله تحریم‌ها در خصوص بازگشت سایر اشیاء بهانه‌جویی می‌شود. برخی از این موارد نیازمند اقدام است تا اعلام و امیدواریم بعد از انجام اقدامات بتوانیم اخبار آن را اعلام کنیم.
امارت مسعودیه و تخریب‌های صورت گرفته در آن
قائم مقام وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی در خصوص وضعیت امارت مسعودیه و تخریب‌هایی که در آن صورت گرفته نیز گفت: نه تنها امارت مسعودیه بلکه بناهای تاریخی، سیاست کلی در مورد آن‌ها اجرا می‌شود و آن هم آن است که کارویژه بناهای تاریخی از بخش اداری خارج و به بحث تاریخی و موزه‌ای تبدیل شود اما چند مشکل پیش‌رو داریم که از آن جمله می‌توان به بودجه و اعتبارات اشاره کرد تا بتوانیم این بناها را تملک کنیم و بخریم. مسئله بعد آن است که بودجه برای مرمت این آثار در نظر بگیریم؛ این در حالی است که بودجه بسیار کمی در اختیار داریم. انجمن خیرین میراث فرهنگی برای آن قرار است شکل بگیرد که بتوانیم از امکانات مردمی برای مرمت و احیای میراث فرهنگی و بناهای تاریخی استفاده کنیم. گزارش امارت مسعودیه آماده شده و تیمی برای ارائه گزارش میدانی و بازدید از اثر اعزام و همچنین تیم دیگری آماده اعزام است. امیدواریم به زودی شاهد اتفاقات خوبی در این مورد باشیم. به زودی با خبرنگاران نشستی در امارت مسعودیه خواهیم داشت.
قائم مقام وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی همچنین با اشاره به روز جهانی موزه و آغاز هفته میراث فرهنگی گفت: به این مناسبت جلسه‌ای در موزه ملی ایران داشتیم که بعد از آن با گشایش نمایشگاه آثار اهدایی همراه شدیم. در این نمایشگاه از ۱۵۰۰ شیء رونمایی شد که برخی از آن‌ها قدمت ۷۰۰۰ساله دارند. این آثار توسط دو خانواده به موزه ملی و وزارتخانه میراث فرهنگی اهدا شده‌اند. آغاز هفته میراث همچنین با برنامه‌های متعدد و متنوعی همراه خواهد بود که از آن جمله می‌توان به افتتاح همزمان بیش از ۷۵ طرح و پروژه میراث فرهنگی در کشور اشاره کرد که به طور مثال یکی از آن‌ها پروژه‌ای است که بعد از ۱۱ سال شاهد باز شدن داربست‌های گنبد مسجد امام در اصفهان خواهیم بود. مرمت این گنبد به پایان رسیده و یکی از پروژه‌های مهم در مرمت به حساب می‌آید.
او ادامه داد: هماهنگی با دستگاه مختلف از اوقاف گرفته تا نیروی انتظامی، رونمایی از ثبت الواح جهانی، تجلیل و تقدیر از فعالان موزه و میراث فرهنگی و… از دیگر برنامه‌های هفته میراث فرهنگی خواهد بود.
به گفته دارابی، از میان ۷۹۰ موزه فعال در کشور ۲۶۰ موزه در اختیار وزارت میراث فرهنگی قرار دارد و سایر موزه‌ها در اختیار بخش خصوصی مجموعه‌داران دستگاه‌های مختلف قرار دارد و ما طی سال اخیر شاهد آن بودیم که در هر ۵ روز یک موزه افتتاح شده است و در برنامه ما آن است که در آینده بتوانیم هر شهر یک موزه داشته باشد؛ این کاری است که موزه‌ها در تبادل فرهنگی، کارهای ویژه آموزش و انتقال تجارب و آنچه که در تعریف موزه‌ها انجام می‌شود به عنوان ویترین یک جامعه و کشور قابل مشاهده باشد.
