پایان نگارش قرآن کریم با محمد احصایی

به گزارش ایلنا، این روزها نمایشگاه «مشق شب‌های محمد احصایی» با کیوریتوری بهزاد حاتم در گالری گلستان به تماشاست. 

در کتاب نفیسی که به مناسبت همین نمایشگاه با همکاری گالری ۱۰ و نشر نظر منتشر شده، بهزاد حاتم یک خبر مهم را روایت کرده است: پایان نگارش قرآن کریم با خط دلنشین محمد احصایی. 

حاتم در این باره نوشته است:

 او خوشنویسی یک قرآن را به دست گرفت، با خط محقق. نه سال نوشت و نوشت، با خطی درشت بر برگهایی بزرگ که هر دسته‌اش ته رنگ ملایمی هم دارد، با نو آوریهایی در نگارش محقق که او پرش را دارد و پروانه‌اش را دارد و بی‌پروائیش را. بخش بزرگی از آنچه در آغاز خوشنویسی کرده بود، گمان می‌کنم کار دو سه سالش را، کنار گذاشت و همه را از سر گرفت. خوشنویسی قرآن یگانه او، که هنوز بسیار مانده است تا ببینیدش، در سال ۱۳۹۸ به پایان رسید. در سال‌هایی که قرآن را خوشنویسی می‌کرد می‌گفت اینک نمی‌توانم نستعلیق بنویسم. می‌گفت دستم که هیچ، که اینک کوکی دیگر دارد، اندامم نیز نمی‌تواند آن گونه بنشیند که برای نگاشتن نستعلیق باید.  

احصایی نه سال با دست و اندام و بی‌گمان با دل و با سری که برای خوشنویسی آن کار سترگ بایسته بود، شایسته آن را به پایان برد. او باید اینک به نستعلیق، که با خنده‌ای فروتنانه -به گونه نیشخندی به خود- میگوید «تخصص» اوست، باز گردد. باید دستش را به گفته خودش «کوک» کند، «گرم» کند. دوباره نشست درست اندامش را بیابد.   خوشنویسی بی‌گمان چیزی میخواهد که شاید در پیوند با ژن و دیانای باشد. شمار کسانی که با چنین ژنی به دنیا می‌آیند بسیار اندک است. شمار آنان که میتوانند خوشنویس راستین شوند در مرز انگشتان دست می‌ماند. آن که ژن را هم دارد، برای خوشنویس شدن باید مشق کند، بسیار و بسیار و بسیار و همیشه و همیشه. تا توانایی خوشنویس شدن را به دست آورد، و مشق کند بسیار و همیشه، تا توانایی از او نگریزد… و اینگونه نمایشگاه مشق شب‌های محمد احصایی خلق شد. 

اکنون سید محمد احصایی درباره نگارش قرآن می‌گوید:

«بله در ده نه سال اخیر تمام تمرکزم بر تحریر قرآن عزیز بود اما واقعیت این است که ۴۰ سال است آن را در ذهن و دست دارم و همواره آن را انجام دادم،  قرآن با خط محقق؛ این خط در کشورهای عربی به نثر ایرانی معروف است. وقتی این اسم را دارد و مشهور است، پس چه بهتر که ما احساس مسئولیت کرده و آن را احیا کنیم. من به خط محقق علاقه‌مند هستم و از آنجایی که کسی سراغ این خط نمی‌رفت مشتاق شدم که روی این خط کار کنم و آن را به روایت معاصر و خودم احیا کنم. این خط از قبل وجود داشته و بدیهی‌ست مجبورم قواعد آن را رعایت نمایم و مثلاً نمی‌توانم به قلم ابن البواب که بسیار منسجم و حساب شده است و هزار سال قدمت دارد چیزی کم یا اضافه کنم. ولی روایت شخصی و عادت به نقاشی کردن من بالأخره تأثیر گذاشت. من قرآن را برای نشر و خواندن می‌نوشتم. یعنی این کار من یک کار کاملاً شخصی نیست. قرآن، یک کتاب برای خواندن مردم است و روشن است باید با خطی نگارش شود تا مردم بخوانند. خوشبختانه تحریر این کار سال ۹۸ تمام شد و الآن دست جناب آقای مجید فدائیان از کتاب‌سازان مورد قبول و مشهور است. آقای مجید فدائیان کار را از دست من گرفته‌اند. ایشان به من گفتند بقیه این کار تکلیف من است. در حال حاضر کار در اختیار ایشان قرار دارد و از اختیار من خارج شده است.»  

استاد درباره مشخصات قرآنی که کتابت کرده است گفت: «این قرآن دو هزار و ۶۵۰ صفحه است و هر صفحه هم پنج سطر دارد. من در این سال‌ها هر کجا که بودم تمام وقت این کار را انجام دادم ولی در کل ۴۰ سال است که مشغول این کار هستم و هنوز هم هستم. انسان نمی‌تواند از کاری که می‌کند فارغ شود. البته در این مدت در کنار قرآن، کارهای دیگری هم انجام داده‌ام. اما در این مدت رفتار، تصمیم و عواطف من در اختیار تحریر کلام الله بود.» 

احصایی درباره زمان انتشار این قرآن گفت: «نه من و نه آقای مجید فدائیان هیچ خبری از زمان انتشار آن نداریم. آقای فدائیان در حال حاضر دارند با عشق و علاقه روی این اثر کار می‌کنند و اطلاعات و مهارت‌شان را برای این کار می‌گذارند. همان‌طور که من برای نوشتن این قرآن عاطفه گذاشتم، ایشان هم با عواطف روح‌نوازی که دارند با این کار برخورد می‌کنند و وسواس بسیار زیادی دارند. تنها صاحب این اثر همه چیز را می‌داند.»  

گفتنی است گالری گلستان پس از ۱۸ ماه تعطیلی کرونایی به واسطه دو نمایش از سلسله رویدادهای دیدار هنرمند بهزاد حاتم، شامل عکس‌های ۵۰ساله محمد احصایی از موزه‌های جهان و نمایشگاه مشق شب‌های محمد احصایی بازگشایی شده است. مشق شب‌ها تا ۲۶ آبان ماه به تماشاست.