کتاب «مردم‌شناسی موسیقی مقامی خراسان» منتشر شد

به گزارش ایلنا، کتاب «مردم‌شناسی موسیقی مقامی خراسان؛ نواحی جنوب و شرق» اثر پژوهشی مجتبی خان‌قیطاقی ازسوی انتشارات پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات منتشر شد. 

این پژوهش، تلاشی در راستای معرفی هنرمندان خراسان و موسیقی مقامی آن با استفاده از منابع میدانی است و از همین مسیر، فرهنگ و رویکرد مردم‌شناسی در موسیقی نواحی خراسان را مورد بررسی قرار می‌دهد. 

این کتاب هم‌چنین، نگاهی همه‌جانبه به موسیقی و تأثیر آن در آیین‌ها، شادی‌ها، غم‌ها، تولد، مرگ و سبک زندگی هنرمندان و مردم دارد. رابطۀ موسیقی مقامی با زیست‌بوم خراسان و بررسی اثرات آن در باورها و اعتقادات مجریان شاخص آن، ازجمله موارد دیگری است که در این کتاب به آن پرداخته شده است. 

نویسنده در این کتاب با اقرار به اینکه خراسان پایتخت موسیقی مقامی ایران است، این موسیقی را مرهون هنرمندان و نوازندگانی می‌داند که طی قرون متمادی این هنر را با تمام ظرائف، دقائق و راز و رمزهای آن به صورت سینه‌به‌سینه از استادان خویش آموخته و به شاگردان پس از خود آموزش داده‌اند. به همین دلیل بررسی ویژگی‌های فردی و شاخصه‌های هنری این افراد را، از طریق مصاحبه و گفتگو با آن‌ها، در دستور کار خود قرار می‌دهد. 

سازشناسی و معرفی موسیقی مقامی شرق و جنوب خراسان از دیگر اهداف انجام این پژوهش است و بخش‌هایی نیز به شناخت منابع ادبی ازجمله روایات منقول، منظومه‌های حماسی، قصه‌ها، افسانه‌ها و… اختصاص دارد که در ترانه‌ها و آوازهای موسیقی این نواحی ظهور و بروز یافته است. این پژوهش هم‌چنین باتوجه به عجین‌بودن موسیقی مقامی خراسان با رقص‌ها و حرکات موزون، تلاش می‌کند تا حد امکان به برخی از این رقص‌ها و هنرمندان مجری آن اشاره کند و ویژگی‌های منطقه‌ای آن‌ها را برشمارد. 

کتاب «مردم‌شناسی موسیقی مقامی خراسان؛ نواحی جنوب و شرق» مشتمل بر ۶ فصل است که فصل اول آن، به سرمقام اختصاص دارد. فصل دوم با عنوان «موسیقی در خراسان»، به خصوصیات کلی موسیقی در استان خراسان می‌پردازد. «موسیقی بومی و مقامی شرق خراسان»، «موسیقی بومی و مقامی جنوب خراسان» و «میراث‌داران، مقام‌پردازان و هنرمندان موسیقی جنوب و شرق خراسان» عناوین فصل‌های سوم تا پنجم هستند که در آن‌ها، به تفصیل و به‌طور جداگانه، موسیقی مقامی شرق و جنوب خراسان بررسی می‌شود و سپس در فصل پنجم، به هنرمندان این موسیقی در این مناطق پرداخته می‌شود. فصل ششم و پایانی این کتاب نیز، گزارش تصویری از هنرمندان این اقالیم را شامل می‌شود. 

کتاب «مردم‌شناسی موسیقی مقامی خراسان؛ نواحی جنوب و شرق» در ۲۰۱ صفحه، مصور و با بهای ۲۳ هزار تومان وارد بازار نشر شده است.