در گفت‌وگو با بهزاد خاکی‌نژاد مطرح شد؛
چرا خانه تئاتر انتخاباتش را معوق کرد؟ / تلاش هیئت مدیره راه‌اندازی یک اتحادیه تئاتری با نام خانه تئاتر است/ با سه هزار عضو می‌خواهند القا کنند که نماینده جامعه چند ده هزار نفری تئاتر کشورند
بهزاد خاکی‌نژاد درباره اینکه «چرا خانه تئاتر به دنبال ایجاد صنف فراگیر است؟» گفت: می‌خواهند یک اتحادیه بزرگ از صنف‌های فراگیر شکل دهند به نام اتحادیه خانه تئاتر. یعنی هم «موسسه» خانه تئاتر را داشته باشند برای گرفتن بودجه دولت و هم «اتحادیه». اما راه افتادن اتحادیه چه سودی برای تئاتری‌ها دارد؟ در عوض، هر کسی که می‌خواهد تئاتر کار کند و عضو صنف تئاتر باشد، باید از آقای ایرج راد و هیئت مدیره خانه تئاتر اجازه بگیرد.
به گزارش خبرنگار ایلنا، «بهزاد خاکی‌نژاد» مدرس تئاتر و رئیس پیشین انجمن مدرسان خانه تئاتر، درباره تعویق انتخابات خانه تئاتر، اهداف این موسسه در این کار و مهم‌تر از همه هدفی که هیئت مدیره و در راس آن ایرج راد برای تشکیل اتحادیه بزرگی از صنف‌های فراگیر به نام اتحادیه خانه تئاتر دنبال می‌کنند توضیحاتی ارائه داد.
خاکی‌نژاد در گفتگو با ایلنا تشریح کرد: تعویق انتخابات خانه تئاتر یک اقدام از پیش برنامه‌ریزی شده بود. زمانی که من رئیس هیئت مدیره انجمن مدرسان بودم این ماجرا مطرح و برنامه‌ریزی شده بود و همان موقع آن را پیش‌بینی و اطلاع‌رسانی کردم؛ در واقع از یک سال پیش درباره چنین تصمیمی هشدار داده بودم.
انتخابات خانه تئاتر را معوق کرده‌اند تا به دولت بعد برسند
او با بیان اینکه چنین تصمیمی را به دلیل اتفاقاتی که داشت در خانه تئاتر رخ می‌داد پیش‌بینی کرده بود، یادآور شد: دوستان مدام علیه دولت فعلی شعار می‌دادند و از طرفی می‌خواستند با فریب دولت، یک اتحادیه تئاتری برای همه تئاتری‌ها بسازند؛ در حالی‌که دو تا سه هزار عضو بیشتر ندارند. اما طبیعی بود که برای این کار، خودشان را به دولت بعد برسانند. چون تشکیل اتحادیه، ماه‌ها طول می‌کشد. من از همان زمان این موضوع را پیش‌بینی کردم و وقتی هم به زمان برگزاری انتخابات دوره جدید هیئت مدیره رسیدیم، از داخل -که آن موقع رئیس هیئت مدیره انجمن مدرسان بودم- اعتراض کردم که چرا انتخابات را برگزار نمی‌کنید؟ که در پاسخ گفتند کرونا است! در حالی‌که خانه سینما و نهادهای صنفی کارگری دیگر در همین زمان، انتخابات‌شان را برگزار کردند.
این مدرس و فعال تئاتری با تاکید بر اینکه «من به دلیل این که سال‌ها در وزارت کار بوده‌ام و قوانین را می‌شناسم تذکراتی به این آقایان دادم اما همان‌جا مطمئن شدم که می‌خواهند چه کار کنند.» تشریح کرد: می‌دانید که در انتخابات قبلی خانه تئاتر که حدود سه سال پیش برگزار شد، تغییراتی برای اولین بار در این موسسه اتفاق افتاد که بر اساس آن، اعضایی که همیشه در هیئت مدیره بودند کنار رفته و دو عضو جدید یعنی کوروش نریمانی و نادر برهانی‌مرند، وارد این ترکیب شدند و بازی را تغییر دادند اما چون تعداد طرف مقابل بیشتر بود و نظرات اینها را وتو می‌کردند، زورشان به تغییر ساختار و عملکردها نرسید. در نهایت هم دیدیم که این دو نفر در ماه‌های آخر مهلت قانونی فعالیت هیئت مدیره فعلی، کناره‌گیری کردند.
هیئت مدیره مرکزی ۴ عضو استعفایی دارد و یک سال از زمان قانونی فعالیتش گذشته
خاکی‌نژاد با اشاره به این نکته که هیئت مدیره مرکزی اکنون ۴ عضو استعفایی دارد، یادآور شد: در واقع به دلیل اینکه از ماه‌ها پیش چهار عضو کم دارد هیأت مدیره رسمی محسوب نمی‌شود و از طرفی حدود یک سال -به لحاظ اساسنامه‌ای- از زمان قانونی فعالیت‌شان گذشته است. من همان موقع هم بارها به پیشنهادهای مختلفی دادم که حتی اگر نمی‌خواهند انتخابات را به صورت حضوری برگزار کنند راه‌های مختلفی برایش وجود دارد؛ از وکالت‌نامه گرفته تا انتخابات در فضای باز. اما همانطور که در مصاحبه اخیر آقای ایرج راد دیدید، ایشان برگزاری انتخابات در فضای باز را هم رد کرده است.
او ادامه داد: تنها دلیلی هم که برای این تصمیم ذکر می‌کند این است که خانه تئاتر سه هزار عضو دارد که ۱۵۰۰ نفر آنها باید در انتخابات حضور داشته باشند. که البته هیچ وقت و در هیچ دوره‌ای، این تعداد حضور نداشته‌اند و همیشه انتخابات به دور دوم کشیده شده تا با حدود ۵۰۰-۶۰۰ عضو برگزار شود. حالا فرض بگیریم همان ۱۵۰۰ نفر قرار است در انتخابات شرکت کنند؛ خب چرا در یک ورزشگاه که بزرگ و با فضایی باز است برگزار نمی‌شود؟ دلیلش ساده است: چون نمی‌خواهند. حدود یک سال است که دارند اعضا را به بهانه کرونا معطل نگاه داشته‌اند در حالی‌که شبه‌صنف‌ها و صنف‌های مختلف متعددی بوده‌اند که انتخابات هیئت مدیره‌شان را همین یک سال، در موعد مقرر برگزار کرده‌اند.
خانه تئاتر می‌خواست اینطور القا کند که نماینده تمام اهالی تئاتر است
این مدرس تئاتر تعویق در برپایی انتخابات خانه تئاتر را به این دلیل خواند که «اینها می‌خواهند خودشان را به دولت بعدی برسانند.» و گفت: می‌دانید که خانه تئاتر سه منبع مالی اصلی دارد؛ نخست حق عضویت، دوم اسپانسر و مورد سوم و از همه مهم‌تر کمک‌های دولتی است که آن را به اسم موسسه فرهنگی هنری می‌گیرند. یعنی هر کجا که به نفع‌شان باشد می‌گویند ما موسسه هستیم و هر کجا به سودشان باشد می‌گوید صنفیم.
خاکی‌نژاد یادآور شد: خانه تئاتر می‌خواست با سه هزار عضو اینطور القا کند که نماینده تمامی اصناف و اهالی تئاتر هست که شامل چند ده هزار تئاتری است! و هیچ‌کس صدایش درنمی‌آمد. اما من اعتراض کردم و به دلیل شناختی که نسبت به قوانین کار و فعالیت‌های صنفی دارم، در معاونت حقوقی وزارت ارشاد و وزارت کار نسبت به این ماجرا اعتراض و شفاف‌سازی کردم.
او با اشاره به اینکه خانه تئاتر در سکوت، انجمن کارگردان‌ها را به شکل انجمن کارگری ثبت کرده است، گفت: ساختار تئاتر، مگر مانند سینماست؟ در سینما ما یک تهیه‌کننده داریم که به کارگردان هم دستمزد می‌دهد اما در تئاتر، کارگردان خودش کارفرماست و کمک‌هزینه دولتی می‌گیرد و با عوامل گروهش قرارداد مالی می‌بندد و تشکیل یک صنف کارگری به نام کارگردانان تئاتر از اساس اشتباه است.
خانه تئاتر با سه هزار عضو، خود را تنها نماینده جامعه چند ده هزار نفری تئاتر کشور جا می‌زند
رئیس پیشین انجمن مدرسان خانه تئاتر یادآور شد: خانه تئاتر با سرکردگی سیاسی و حزبی آقای شهرام گیل‌آبادی قصد داشت در آبان ماه، اعضایش را برای اعتراض به مشکلات صنفی! به خیابان بیاورد و تنها کسی که در گروه روسای هیئت مدیره انجمن‌های خانه تئاتر مقابل این تصمیم ایستاد، من بودم. که در نتیجه، این گردهمایی به آذر ماه و سپس به دی منتقل شد. که ماجرای مجلس و افتضاحش پیش آمد و دیدیم حتی پنج درصد اعضای خانه تئاتر هم با این حرکت اعتراضی همراهی نکردند. آقای گیل‌آبادی همچنین به دلیل دیدگاه‌های سیاسی‌اش، تلاش‌هایی برای راه‌اندازی یک صنف فراگیر و اتحادیه تئاتر کردند اما وقتی دیدند که از آن طریق به نتیجه‌ای نمی‌رسند فکر کردند تنها راهشان؛ معوق کردن انتخابات است تا شاید بتوانند راه دریافت کمک‌های مالی و غیرمالی را با راه‌اندازی یک صنف فراگیر در دولت بعدی به سرانجام برسانند.
خاکی‌نژاد تصریح کرد: آقای راد و گیل‌آبادی -یعنی در جایی رئیس هیئت مدیره و در جای دیگر مدیرعامل- در تمام سازمان‌های دولتی نفوذ کرده‌اند و دولت فقط این دو نفر را به‌عنوان نمایندگان تئاتری‌ها می‌شناسد؛ درحالی‌که این یک اشتباه بزرگ است. در تمام نهادهای دولتی، این دو، نمایندگی دارند و بزرگ‌ترینش کمیسیون بند چهار است که از هر شغل و صنف یک نماینده دارد و قرار است صنف فراگیر را شکل دهد؛ در این کمیسیون، فقط آقای ایرج راد را به عنوان نماینده تئاتر کشور می‌شناسند؛ درحالی‌که من برایشان روشن کردم که او فقط رئیس موسسه‌ای است که سه هزار عضو دارد. درحالی‌که فقط دو هزار و ۵۰۰ دانش‌آموخته تئاتری هر سال به این جمعیت اضافه می‌شوند.
هر انجمن برای تشکیل صنف فراگیر به ۲۰۰ عضو نیاز دارد
او با اشاره به ثبت انجمن‌های خانه تئاتر در وزارت کار، یادآور شد: انجمن کارگردانان خانه تئاتر برای ثبت صنف به عنوان انجمن کارگری اقدام کرده‌اند و چون اعضایشان بالای ۲۰۰ نفر است این اتفاق می‌تواند ایجاد شود. به جز آنها، ۱۷ انجمن در خانه تئاتر داریم که تعداد اعضایشان به ۵۰ نفر هم نمی‌رسد. در زمان ریاستم بر انجمن مدرسان، سه عضو را معرفی کردم که بروند و انجمن کارگری مدرسان را تاسیس کنند؛ اما همان سه نفر با نامه‌ای که خودم به ایشان داده بودم، من را دور زدند و با آقای گیل‌آبادی جلسه‌ای تشکیل دادند که رئیس هیئت مدیره (یعنی من) را کنار بگذارند! من که دوره دو ساله‌ام در هیئت مدیره تمام شده بود، اما مهم این بود که آن دوستان هم که دوره‌شان مثل من به اتمام رسیده بود برای خودشان تشکلی ایجاد کردند و بدون انتخابات و رای اعضا، خودشان را به‌عنوان هیئت مدیره انجمن مدرسان معرفی کردند!
این مدرس و پژوهشگر تئاتر یادآور شد: این در حالی است که برای تشکیل صنف فراگیر هر انجمن به حدود ۲۰۰ عضو نیاز دارد اما حتی یک نفر را هم نتوانستند به ۵۰ عضوی که من گرد آورده بودم اضافه کنند. با همان ۵۰ نفر حدود ۹ ماه وقت انجمن مدرسان را تلف کردند و در آخر نتوانستند صنف کارگری شوند. خانه تئاتر می‌خواست به دولت القا کند و با ۵۰ عضو، انجمن‌ها را به‌عنوان صنف فراگیر ثبت کند که با نامه‌های من به وزارت کار، موفق به این کار نشدند.
خانه تئاتر دنبال راه‌اندازی یک «اتحادیه» است
خاکی‌نژاد در پاسخ به این سوال که «چرا خانه تئاتر به دنبال ایجاد صنف فراگیر است؟» گفت: می‌خواهند یک اتحادیه بزرگ از صنف‌های فراگیر شکل دهند به نام اتحادیه خانه تئاتر. یعنی هم «موسسه» خانه تئاتر را داشته باشند برای گرفتن بودجه دولت و هم «اتحادیه». اما راه افتادن اتحادیه چه سودی برای تئاتری‌ها دارد؟ «هیچ». در عوض، هر کسی که می‌خواهد تئاتر کار کند و عضو صنف تئاتر باشد، باید از آقای ایرج راد و هیئت مدیره خانه تئاتر اجازه بگیرد و این چیزی است که شاید اهالی تئاتر ندانند.
او تشریح کرد: وقتی یک اتحادیه یا صنف تشکیل می‌شود، هیچ صنف هم‌نام و موازی دیگری نمی‌تواند شکل بگیرد. البته اینها آمدند قانون را دور زدند و دولت در جریان نبود که ما کلی صنف تئاتری ثبت شده داریم؛ مثلا انجمن صنفی هنرمندان شهر تهران که علیرضا دریابیگی آن را شکل داده یا انجمن‌هایی که زیر نظر اداره‌کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان تهران فعال است. قانون این بود که ابتدا به همه انجمن‌ها بگوییم بیایند زیر عنوان یک صنف جمع شوند؛ اما ایرج راد به دلیل حضورش در دولت، توانست دولتی‌ها را متقاعد کند که ما نماینده تمام تئاتری‌ها هستیم و بیشتر هنرمندان تئاتر هم عضو خانه تئاترند. در نتیجه آنها هم قبول کردند که صنف‌ها ابتدا با محوریت انجمن‌های خانه تئاتر شکل بگیرد.
می‌خواهند در دولت جدید، راهشان را برای رسیدن به هدف ادامه دهند
این مدرس تئاتر یادآور شد: البته من این مسائل و موارد نقص قانون را در وزارت کار مطرح کردم و توضیح دادم که چه فریبی خورده‌اند اما اکنون چاره‌ای ندارند و باید پیش بروند. منتها این پیش رفتن فایده‌ای ندارد چون هم وزارت ارشاد و هم وزارت کار باید نامه‌های حقوقی من را بررسی کرده و پاسخ دهند. اگرنه، ابعاد گسترده‌تری را از این مساله باز می‌کنم.
خاکی‌نژاد در پایان تاکید کرد: چون نزدیک انتخابات هستیم خانه تئاتری‌ها در سکوت پیش می‌روند و عملا کاری نمی‌کنند و انتخابات را معوق کرده‌اند تا به دولت بعدی برسند و در دولت جدید، راهشان را برای رسیدن به این هدف ادامه دهند.
