کارگردان «گوشت تلخ»:
نگرانِ سانسور در فیلم کوتاه هستم/ موقعیتهای دراماتیک زمان و نمیشناسد
فیلم گوشت تلخ ساخته فرید حاجی در جشنوارههای داخلی و خارجی از جشنواره Kustendor صربستان تا فیلم کوتاه تهران مورد اقبال قرار گرفته، در بخش فیلم کوتاه جشنواره حضور دارد اما از فرصت اکران برخوردار نیست.
به گزارش خبرنگار ایلنا، فیلم کوتاه «گوشت تلخ» به کارگرانی فرید حاجی، داستان پیرمردی را روایت میکند که در یک دانشگاه به آشپزی اشتغال دارد و هر روز از منبع گوشت و مرغ دانشگاه دزدی میکند. درونمایه فیلم درباره بخشش است و انسانی که بخشیده میشود. با حاجی درباره این فیلم کوتاه گپ و گفتی داشتیم.
تجربه نشان داده، وقتی یک اثر نمایشی مورد توجه مخاطبان قرار میگیرد این پتانسیل برای فیلمساز ایجاد میشود که پا به عرصههای بالاتر بگذارد. برخی از آثار فیلمسازان کوتاه در جشنوارهها درخشیدهاند و سازندگان آنها در دورههای بعد فیلم بلند ساختهاند. «شنای پروانه» و «پوست» ازجمله آنها هستند. آیا فیلم شما هم از این پتانسیل برخوردار است؟
تصور میکنم. هنگامی که اصحاب سینما، تهیهکنندگان و سرمایهگذاران به تماشای یک فیلم کوتاه بنشینند، فرصتی برای فیلمساز کوتاه ایجاد میشود، منظور این است که فرصتی برای دیده شدن یک فیلم مهیا میشود و این امکان وجود دارد که فیلم مورد اقبال قرار گیرد. وقتی یک فیلم اکران نشود و تنها مدیران جشنواره و هیات داوران فیلمی را ببینند، فیلمساز از این فرصت محروم خواهد شد. البته جشنواره شرایط متفاوتی را سپری میکند و در شرایط فعلی، فرصت برخورداری از این امتیاز برای یک فیلمساز کم است. میتوان گفت که احتمال فراهم شدن فرصت برای ساخت یک فیلم داستانی بلند کمتر است اما بهطور قطع، فیلمساز کوتاه با هدف دیده شدن پا به جشنواره میگذارد.
در گذشته فضیلتهای اخلاقی بسیار مورد توجه قرار میگرفت ولی در حال حاضر رذیلتهای اخلاقی بیشتر مورد توجه جریان اصلی سینما قرار میگیرد البته سلایق مخاطبان فیلم کوتاه با بدنه اصلی سینما متفاوت است. باتوجه به این موضوع، تصور میکنید فیلم مورد اقبال مخاطب قرار بگیرد؟
تصور میکنم، کارگردانان با هیجانات انسانی سر و کار دارند. غلیان درونی انسانی ارتباطی با سبکهای مدرن، پست مدرن ندارد. زمان هم تاثیری در هیجانات انسانی ندارد. هیجان انسانی در هر دوره مورد توجه قرار گرفته است. همانطور که گفتم، گوشتتلخ، زندگی انسانی روایت میکند که علاقه عجیبی به گوشت دارد و دست و دلش برای گوشت میلرزد. این موضوع برای هر مخاطب در هر جایگاه اجتماعی که باشد، عجیب و تکان دهنده است. فکر میکنم، فضیلت و رذیلتهای اخلاقی نیز در اولویت دوم قرار میگیرند. منظورم این است که مخاطب هنگام تماشای یک موقعیت دراماتیک هیجان بیشتری را تجربه خواهد کرد بنابراین فضیلت و رذیلت در ورای قصه قرار میگیرند. تصور نمیکنم اگر فیلمی درباره فضیلت یا رذیلت باشد تاثیری بر مخاطب بگذارد. مهم این است که او در مقابل یک موقعیت دراماتیک قرار گیرد.
برخی معتقدند که سانسور در این بخش نسبت به فیلم بلند بیشتر است. آیا گوشت تلخ از تیغ سانسور مصون ماند؟
فیلم در هیچکدام از مراحل تولید، پیشتولید و اکران با سانسور روبرو نشده به دلیل اینکه موضوع فیلم بیخطر است. البته سانسور بر زندگی کارگردانان فیلم کوتاه سایه انداخته و من نسبت به سانسور در فیلم کوتاه نگران هستم. هنگام نگارش فیلنامه هم تلاش میکنم به حذف بیاخلاقیها توجه کنم. من نسبت به این موضع گلهمند نیستم به دلیل اینکه شخصیت من اینگونه است. باید بگویم که این روزهای سخت کرونایی، عدهای با تمام محدودیتهای پیشرو تلاش میکنند تا جشنواره را برگزار کنند. من زندگی خود را تعطیل کردهام و در راه علاقه بیپایانم یعنی سینما قدم گذاشتهام. فیلم من برای نخستین بار مورد توجه قرار گرفته که سبب ناراحتی من است. گوشت تلخ چه در جشنوارههای داخلی و خارجی، از جشنواره Kustendor صربستان تا فیلم کوتاه تهران مورد اقبال قرار گرفت. گرچه فیلم در روزهای کرونایی مورد توجه قرار میگیرد که به معنای واقعی برای من دردناک است. با تمام این تفاسیر، اگر جشنواره میتواند سبب بیماری یک نفر شود، علاقهای به برگزاری این دوره از جشنواره ندارم.
باید متذکر شوم که «ابر انسان» هم نام یکی از فیلمهای کوتاهم است که در جشنوارهای پذیرفته نشد. دلیل این موضوع هنوز برای من مشخص نشده. فیلم، داستان جوانی را روایت میکند که زندگی درویشی دارد درحالیکه برادر او زندگی «عیاشوارانه» دارد. یکی از برادرها مهمانی برگزار میکند و تعارض ماجرا به وجود میآید…