یادمان شهید سلیمانی و شهید فخری زاده در جشنواره شعر فجر

به گزارش ایلنا، نشست خبری پانزدهمین «جشنواره بین المللی شعر فجر» یک‌شنبه (هفتم دی ماه) با حضور مریم جلالی، دبیر علمی و مصطفی راضی جلالی دبیر اجرایی این دوره از جشنواره بین‌المللی شعر فجر به صورت مجازی برگزار شد. 

در این نشست، مریم جلالی، دبیر علمی این جایزه گفت: من به عنوان دبیرعلمی از صفر تا ۱۰۰ این دوره، همراه دبیر اجرایی و هیأت علمی جایزه و دبیرخانه خواهم بود و همکاری خواهم داشت؛ اما این دخیل‌بودن به معنای دخالت‌کردن نیست، بلکه به معنای تعامل است. ان‌شاءالله که هیچ مشکلی نیز در این بین وجود نداشته باشد. ما یک هدف داریم و هدف اصلی ما برگزاری جشنواره شعر فجر است و هر عملکردی که دبیر علمی و اجرایی دارند، تنها یک راهبرد است برای رسیدن به این هدف. 

دبیر علمی جشنواره شعر فجر افزود: انتخاب دبیرعلمی این جایزه از چهره‌های آکادمیک، اتفاق مبارکی است. ترویج و توزیع شعر فارسی در شکل جدید مرهون و مدیون تلاش‌های شاعران امروز و تجربه‌های قابل ملاحظه آن‌هایی که هم زبان قدرتمند داشتند و هم ذهن قوی بوده است. ماجرا این است که اهالی آکادمیک بر مبنای هست‌ها پیش می‌روند یعنی نمی‌آیند تجویز کنند چه اتفاقی بیافتد؛ آن چیزی که رخ داده را بررسی می‌کنند و من گمان میکنم فرصتی بوده که چنین پیوندی ایجاد شود. 

جلالی در پایان گفت: اگر نگاهی گذرا به بخش پایان نامه‌های دانشگاهی داشته باشیم زحمت اهالی آکادمیک در این حوزه روشن می‌شود، اهالی آکادمیک ادبیات هیچ وقت تجویز نکردند شعر چگونه باشد، شعر خلق شده و آن‌ها این آثار را بررسی کردند. من فکر می‌کنم فرصت مغتنمی است برای اینکه دو گروه آکادمیک و تجربی در حوزه شعر بیشتر به هم نزدیک شوند. به عنوان یک دبیر علمی به همان شکل آیین نامه پیش خواهم رفت. 

انتخاب چهره‌های برتر شعر دفاع مقدس از سوی خبرنگاران حوزه کتاب

در ادامه این نشست، مصطفی راضی جلالی با بیان اینکه پانزدهمین جشنواره بین‌المللی شعر فجر در بخش غیر رقابتی، طلیعه محافل شعر فجر با برگزاری محفل «مردان میدان» با یادمان سردار شهید حاج قاسم سلیمانی و شهید فخری زاده برگزار می‌شود. ۱۲۹ شعر و اثر در این مدت درباره این دو شهید منتشر شده که به لحاظ فنی، قابلیت وشان والایی دارند. همچنین در تلاش هستیم این آیین را بر مزار یکی از این دو شهید برگزار کنیم. 

جلالی بررسی و انتخاب چهره‌های برتر شعر دفاع مقدس به مناسبت چهل سالگی آغاز جنگ تحمیلی و دفاع حماسی ملت ایران را به عنوان بخش ویژه این دوره از جشنواره شعر فجر عنوان کرد و گفت: تجربه خوبی از حضور رسانه‌ها و خبرنگاران حوزه کتاب و ادبیات در انتخاب چهره‌های داستان و مستندنگاری حوزه دفاع مقدس در سیزدهمین جایزه ادبی جلال آل احمد داشتیم؛ این تجربه را در جشنواره بین المللی شعر فجر تکرار خواهیم کرد و رسانه و خبرنگاران حوزه کتاب وادبیات در شعر فجر مسئولیت خواهند داشت و فراتر از اطلاع رسانی، حضوری کارشناسانه در عرصه داوری و انتخاب چهره‌های برتر شعر دفاع مقدس خواهند داشت. 

جلالی به تعداد آثار ارسالی به پانزدهمین دوره جشنواره بین المللی شعر فجر اشاره کرد و گفت: تاکنون ۲۴۸۹ اثر به دبیرخانه جشنواره شعر فجر رسیده است که ۲۰۳۲ اثر در حوزه شعر بزرگسال، ۱۷۲ اثر در حوزه کودک و ۲۸۶ اثر درباره شعر (پژوهش‌های حوزه شعر) را شامل می‌شود که پس از بررسی داوران، برگزیدگان و شایستگان تقدیر معرفی و تجلیل می‌شوند. 

افزایش تعداد داوران در بخش شعر بزرگسال

دبیر اجرایی پانزدهمین جشنواره بین المللی شعر فجر با اشاره به تفاوت این دوره از جشنواره با دوره گذشته گفت: با توجه به نظر اهالی رسانه و اساتید حوزه شعر که معتقد بودند در بخش شعر بزرگسال امکان داوری شعر کلاسیک و نو با یک ملاک و معیار وجود ندارد با موافقت اعضای هیات علمی جشنواره و معاونت امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در این دوره، بخش شعر بزرگسال را در سه بخش بررسی می‌کنیم تا از این طریق در اعطای جایزه به شاعرانی که در بخش بزرگسال در سال ۱۳۹۸ اثر منتشر کرده اند، افزایش ظرفیتی داشته باشیم. بخش شعر بزرگسال شامل مجموعه‌های قالب کلاسیک، مجموعه شعرهای قالب نو (سپید و نیمایی) و شعر محاوره است. هیات علمی به داوران الزام نمی‌کند که حتما در هر سه بخش برگزیده داشته باشند. این ظرفیت ایجاد شده است تا در آثار قابل دفاع در این عرصه‌ها در هر سه بخش برگزیده داشته باشیم. 

وی ادامه داد: داوران بخش شعر بزرگسال به هفت داور افزایش پیدا کرده است که خود صاحب اثر و جایگاه ادبی هستند؛ این امر اتفاق مبارکی است که زمان بررسی آثار را کاهش می‌دهد. داوران این دوره از جشنواره، از بین چهره‌های نام آشنا و جوان انتخاب شده‌اند و اعضای هیات علمی با تمام احترامی که به داوران دوره‌های قبل قائل است تلاش کرد چهره‌های جدیدی وارد چرخه داوری شوند؛ در انتخاب داوران هیات علمی دغدغه‌مند نگاه شده است. 

دبیر اجرایی سیزدهمین دوره جشنواره شعر فجر بیان کرد: در جشنواره امسال به جهت تنوع قالب‌های شعری تعداد داوران را از سه داور در برخی دوره‌ها و پنج داور در برخی دوره‌های دیگر به هفت داور افزایش داده‌ایم. داوری بخش شعر بزرگسال به شکل کاملا مجزا از بین هفت داور، سه داور اشعار نو (نیمایی و سپید) و سه داور آثار کلاسیک را بررسی می‌کنند و یک داور با نگاه شاعری و آکادمیک حضور دارد که در هر دو حوزه صاحب نظر است. 

وی اظهار کرد: آیین نامه جشنواره به شکلی است که داوران شعر بزرگسال را در قالب یک گروه داوری می‌بیند اما در عمل کارها توسط گروه داوری تخصصی بررسی می‌شود و آثار و نامزدها امضای هر هفت داوری را خواهد داشت. شاعرانی که سابقه شعر ترانه را دارند برای داوری انتخاب شده‌اند تا این قالب شعری را بررسی می‌کنند. 

جشنواره شعر فجر نگاه جنسیتی ندارد

جلالی درباره انتخاب دبیر علمی این دوره از جشنواره شعر فجر گفت: دبیر امسال از شاعران و اساتید دانشگاهی انتخاب شده و این ظرفیت در بین بانوان شاعر وجود دارد که دبیر علمی جشنواره از بین آن‌ها انتخاب شوند. اما اگر قرار باشد به واسطه حضور یک بانو در جایگاه دبیر علمی، سهم جداگانه‌ای برای خانم‌ها قائل شویم نگاه دقیقی نیست چرا که بانوان در عرصه شعر و ادبیات صاحب نام هستند و نیاز به ایجاد ظرفیت، دایره و مربع جداگانه برای رقابت با آقایان ندارند. بنابراین نگاه جنسیتی در این جایزه وجود ندارد. 

وی با اشاره به چرایی برگزار نشدن جایزه پروین اعتصامی گفت: زمان برگزاری و تشکیل هیات علمی این جایزه همزمان با آغاز روند گسترش ویروس کرونا بود که در ماه‌های ابتدایی امکان برگزاری آن وجود نداشت چرا که تصمیم گیری‌ها به سادگی امکان‌پذیر نبود. ما تا خودمان را با دستورالعمل‌ها هماهنگ کردیم، زمان از دست رفت و وارد مراحل جایزه ادبی جلال آل احمد شدیم. تلاش می‌کنیم در فرصت مناسبی تا پایان امسال یا سال آینده آن را برگزار کنیم. 

جلالی در پاسخ به این سوال که آیا امکان ادغام جایزه پروین در جشنواره شعر فجر و جلال وجود دارد، گفت: ما برگزارکننده این جوایز هستیم و قطعاً تصمیم‌گیر برای این جوایز نیستیم و مسئول آن شورای عالی انقلاب فرهنگی است که ما از آن‌ها برای برگزاری یاعدم برگزاری دستور می‌گیریم. اگر پیشنهادی هم داشته باشیم اعلام می‌کنیم و در صورت تأیید انجام می‌دهیم و خبر تعطیلی این جایزه را تکذیب می‌کنم. 

وی در پایان درباره میزان جوایزه این دوره از جشنواره توضیح داد و گفت: هر سال دبیرخانه جشنواره از معاونت امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی استعلام می‌کند که میزان جایزه را تعیین کنند و به محض اطلاع آن را اعلام می‌کنیم و تلاش خواهیم کرد میزان جایزه نسبت به دوره‌های قبل افزایش پیدا کند.