ثبت و شناسایی زبان‌ها و گویش‌های ایران

به گزارش ایلنا، همزمان با هفته پژوهش، قابلیت‌ها و عملکرد سامانه اطلس مردم‌شناسی، سامانه اطلس زبان‌شناسی، سامانه ساترای میراث فرهنگی که توسط پژوهشکده مردم شناسی، زبان‌شناسی متون و کتیبه‌ها و پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری در دست تدوین است تشریح شد.

زینب ولی‌زاده (کارشناس فناوری و کاربردی‌سازی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری) با اشاره به عملکرد سامانه اطلس مردم‌شناسی، سامانه اطلس زبان شناسی، سامانه ساترای میراث فرهنگی گفت: از کارکردهای مهم اطلس مردم نگاری سرزمین که با کوشش پژوهشکده مردم شناسی در حال تهیه و تدوین است، می‌توان به جلوگیری از فراموشی دانش بومی، حافظۀ تاریخی و فرهنگی و اطلاعات مربوط به دانش فرهنگی در حوزه‌های دیگر، کمک به نمایش تنوع فرهنگی و همبستگی های ملی در ایران و کمک به پایداری هویت در جوامع محلی اشاره کرد.

او افزود این اطلس شامل 19 مدخل اصلی و شاخه های و زیرشاخه های متنوع با قابلیت جستجوهای ساده و پیشرفته، گزارش گیری بر اساس نام مدخل، نام فرم، کارشناسان و استان، بارگذاری عکس، فیلم و فایل های صوتی، امکان ثبت مختصات جغرافیایی و تقسیمات کشوری است. 

این کارشناس در ادامه سامانۀ اطلس ملی ایران را نخستین سامانه ای اعلام کرد که به منظور ثبت و شناسایی زبان ها و گویش های ایران با کوشش پژوهشکده زبان شناسی، کتیبه ها و متون تهیه شده و در حال تکمیل است.

او در تشریح قابلیت های این اطلس به امکان بارگذاری اطلاعات گرداوری شده در قالب پرسشنامه (105 واژه و عبارت و 36 جمله)، بارگذاری فایل های صوتی مربوط به هر کدام از پرسشنامه ها، آوانویسی، جستجوی و فراخوانی اقلام بارگذاری شده، ثبت تقسیمات کشوری و مختصات آبادی ها، اشاره کرد که در قالب آن  حدود 9000آوانویسی، بیش از 11000فایل صوتی، بیش از 2000شناسنامه ثبت شده است.

ولی زاده با اشاره به عملکرد سامانه ساترای میراث فرهنگی تصریح کرد :سامانۀ ارزیابی توسعه و رصد آمایش سرزمین (ساترا) به منظور تسهیل خدمات دستگاه های اجرایی و کمک برای تصمیم سازی در حوزۀ وظایف آنها ارائه شده است.

او گفت :وظیفه ثبت اطلاعات مربوط به میراث فرهنگی در این سامانه با هدف یکپارچه سازی اطلاعات موجود و هماهنگی با سایر دستگاه های اجرایی کشور بر عهدۀ پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری گذاشته شده است.

ولی زاده تصریح کرد: این سامانه شامل بخش های ابنیه و بافت، مردم شناسی، کتیبه ها و متون دوران اسلامی، کتیبه ها و متون دوران باستان ، هنر های سنتی است و امکان طراحی فرم به دلخواه در هر کدام از تارگاه ها، بارگذاری اطلاعات توصیفی و مکانی در ارتباط با هم دیگر، بازیابی اطلاعات از طریق جستجوهای پشرفته بر اساس تمام فیلدهای اطلاعاتی، فیلتر کردن های توصیفی و مکانی، تحلیل داده ها و ترسیم جدول و نمودار، تعریف سطوح دسترسی، گردش کار مشخص و استفاده از تصاویر ماهواره ای و نقشه های پایۀ به روز در آن وجود دارد.