بخشی از تاریخ چگاسفلی با بولدوزر از میان رفت/ دهیار چگاسفلی عرصه این تپه باستانی را تخریب کرد/ بیش از ۱۰۰ متر را با عمق ۴۰ سانت شکافتند

به گزارش خبرنگار ایلنا، ماجرای چگاسفلی و محوطه تاریخی که به واسطه بناشدن یک روستا از ۴ دهه پیش روی عرصه آن و تخریب‌هایی که به همراه داشته، جدید نیست. ماه‌هاست که در این باره صحبت می‌شود و باستان‌شناسان از نگرانی‌هایشان درخصوص دخل و تصرف در عرصه این محوطه تاریخی و بی‌نظیر می‌گویند.

با وجود آنکه تاکید فراوانی درخصوص لزوم حفظ و حراست از این محوطه‌ باستانی متعلق به دوران ۴۷۰۰ تا ۳۸۰۰ پیش از میلاد در محدوده بهبهان شده، اما بازهم تخریب‌گران بارها در روزهای تعطیل و گاه شبانه اقدام به کندن عرصه تپه تاریخی کرده‌اند، کاری که همیشه در حوزه میراث فرهنگی با آن روبه‌رو هستیم و مسئولان هم نمی‌توانند از پس توقف و عدم انجام آن برآیند و درخصوص ناتوان هستند. 

از سوی دیگر، عباس مقدم (باستان‌شناس و مدیر پروژه‌ پیش از تاریخی زهره) بارها در نامه‌های مختلف عنوان کرده بود که چگاسفلی به بهانه‌های ریز و درشتِ دهیاری روستا مبنی بر آسفالت کردن جاده روستا، ساخت سیستم فاضلاب، ایجاد تاب و سرسره برای کودکانِ «نداشته‌‌ی» روستا، ناتوانی‌های متولیان و برخی حمایت‌ها از سوی مسوولانِ محلی، به طور کامل از بین می‌رود.

مسئولان میراث خوزستان و بهبهان نیز بارها عنوان کرده بودند که پیگیر این مورد هستند و مانعِ انجام عملیات بهسازی روستای چگاسفلی می‌شوند و درصدد اجرای طرح جابه‌جایی روستا هستند. اما از گفتن تا عمل کردن راه طولانی وجود دارد و عموما این گفته‌ها به مرحله‌ی ظهور و عملیاتی نمی‌رسد و تخریب‌گران کار خود را پیش می‌برند. محوطه‌ی چگاسفلی در این فاصله از آسیب‌ها در امان نماند و در نهایت عصر روز پنجشنبه و ظهر روز جمعه ۲۱ آذر شاهد حضور بولدوزرها و تخریب‌ِ عرصه چگاسفلی به بهانه جدول‌کشی و دفع آب‌های سطحی بودیم. 

عباس مقدم هم در صفحه اینستاگرام خود نوشت: ۲۱ آذر ۹۹ چگاسفلی!!! پس از آن همه تلاش برای حفظ شأن این اثر ارزشمند، آن‌ها بی‌رحمانه سینه‌اش را شکافتند.

احسان شیخ بارانی (مدیر پایگاه میراث فرهنگی ارجان و چگاسفلی) نیز با تایید آنکه برخی افراد در روز جمعه درصدد کندن عرصه چگاسفلی برآمده‌اند به ایلنا گفت: با وجود آنکه چندی پیش جلسه شورای فنی در خصوص انجام عملیات بهسازی در روستای چگاسفلی برگزار شده بود و مسئولان روستا باید در انتظار نتیجه و پاسخ شورای فنی می‌ماندند اما بدون توجه به تاکیدهای میراث فرهنگی درصدد کندن عرصه‌ی تپه چگاسفلی برآمدند. این کار توسط دهیار روستا انجام شده و ما از او به مراجع قانونی شکایت کرده‌ایم. 

 او ادامه داد:  اوایل صبح روز پنجشنبه بود که نیروی یگان حفاظت که در روستای چگاسفلی مستقر بود، به ما اطلاع داد برخی افراد درصدد کندن عرصه‌ی تپه باستانی چگاسفلی به منظور جدول‌کشی برآمده‌اند و نمی‌توان مانع کار آنها شد. در نهایت توانستیم با رایزنی کار را متوقف کنیم اما آن‌ها در روز جمعه به صورت غافلگیرانه کار خود را ادامه دادند. تمام این کارها با وجود تذکرها و ارسال نامه‌های متعدد از سوی میراث به منظور ممنوع کردن انجام هر نوع بهسازی و کندن عرصه انجام شده است. در واقع می‌توان گفت دهیار به تمامی نامه‌ها بی‌توجه بوده است. ما نیز از تمام مصببان این قضیه شکایت کرده‌ایم. 

بنابر اظهار شاهدان این کند و کاو، گفته می‌شود تمام مسیر حدود ۱۰۰ متری خیابانی که از وسط روستا می‌گذرد به عمق حدود ۴۰ سانتی‌متر به منظور جدول کشی کنده شده است. باتوجه به آنکه روستا در عرصه‌ی تپه وجود دارد، می‌توان گفت محدوده بزرگی از عرصه‌ی تپه باستانی از بین رفته است.

البته به گفته مدیر پایگاه میراث فرهنگی ارجان و چگاسفلی، با توجه به حضور مسئول یگان حفاظت استان خوزستان در حال حاضر کار در چگاسفلی متوقف شده است. با این وجود باتوجه به کارهایی که تاکنون از سوی دهیاری روستای چگاسفی صورت گرفته هیچ تضمینی برای توجه به تاکیدهای میراث فرهنگی و عدم ادامه کندوکاو و جدول‌کشی در عرصه این تپه باستانی وجود ندارد.

وقتی عرصه‌ی یک محوطه باستانی تخریب می‌شود با توجه به آنکه لایه‌های باستانی چگاسفلی در سطوح بالایی قرار دارند دیگر راهی برای بازگشت آن وجود نخواهد داشت و در واقع می‌توان گفت بخشی از تاریخ طی دو روز گذشته به طور کامل از بین رفته است.