استاد جامعهشناسی در گفت و گو با ایلنا:
مردم در حادثه سیل شایعات را بیشتر باور میکردند/ حوادث ناگهانی پیامدهای ناگوار روانی دارد/ ضعف سیستم رسمی اطلاعرسانی
استاد جامعهشناسی دانشگاه با بیان اینکه در حادثه سیل شیراز مردم شایعات را بیشتر باور میکردند، گفت: بسنده کردن مردم به شبکههای مجازی بیانگر این است که جامعه با مشکلاتی مواجه است، به طوریکه منابع رسمی کمتر مورد اعتنا قرار میگیرد.
کرامت الله راسخ در گفتوگو با خبرنگار ایلنا، با بیان اینکه سیل شیراز نشان داد که هنوز در جامعه ما تکهای از انسجام اجتماعی باقی مانده است، گفت: در واقع این سیل نشان داد که افراد و گروه هایی هستند که هنوز میتوانیم روی همبستگی اجتماعی و حتی همبستگی ملی آنها حساب کنیم .
وی افزود: با توجه به اینکه کسانی که کمک می کردند وابستگی قومی، نژادی، زبانی، دینی و مذهبی را در نظر نداشتند بنابر این آنها با هدف کمک به میدان آمده بودند.
راسخ خاطر نشان کرد: به وفور در سیل شیراز نشان داده شد که کمک ها و همدردی هایی که مردم شیراز داشتند در کاهش آلام حادثه دیدگان موثر بوده است.
به گفته وی همراهی مردم با سیل زدگان به نوعی واقعیت همبستگی اجتماعی را بار دیگر زنده کرد.
این استاد دانشگاه بیانکرد: بیشک حوادث ناگهانی مانند سیل و زلزله پیامدهای ناگوار روانی به همراه دارد و این در حالیست کسانی هم که در معرض آن هستند تحت تاثیر روانی و اجتماعی چنین حادثهای قرار میگیرند.
وی با اشاره به اینکه تأثیر و پیامدهای ناگوار سیل برای کودکان بسیار زیاد است، ادامه داد: اگر کودکی در سیل بوده که حتی عروسک خود را از دست داده باشد، این خاطره و ترس از دست دادن با او تا جوانی و حتی بزرگسالی اش همراه است، حتی این خاطره تلخ برای افراد بزرگسال هم ادامه دارد که باعث میشود با شنیدن اسم سیل دوباره دچار تشویش شوند.
وی ادامه داد: در جریان سیل اخیر مردم اخبارهای خود را از مبادی رسمی دنبال نمیکردند بلکه شایعهها و واقعیت هایی را که در فضای مجازی منتشر می شد، بیشتر باور میکردند.
راسخ گفت: اطلاع رسانیها و هشدارهای زیادی که بعد از وقوع سیل شیراز داده میشد، نشان داد که سیستم رسمی در اطلاعرسانی ضعیف عمل کرده است.
وی با اشاره به اینکه شیراز در روز 7 فروردین به جز بخش هایی که درگیر سیل بود، به حالت عادی برگشت، افزود: اما این موضوع به واسطه هشدارهای زیاد و حتی بدون ضرورت باعث شد که مردم زیادی از شیراز بروند. با این حال از طرفی به دلیل این که حافظه تاریخی و جمعی مردم قوی نیست شاید این موضوع میتواند به بازگشت به شیراز کمک کند.
این استاد دانشگاه افزود: جدا از خاطره تلخی که از این حادثه در محل دروازه قرآن باقی مانده است، وقوع سیل در این منطقه نشان داد که محلی که درگیر سیل شده بود از قدیم محل رودخانه بوده است و این ذهنیت در بین مردم وجود دارد که جنبه اکوسیستمی منطقهای که سازندگان آن اصلاً توجهی به آن نکرده اند.
راسخ ادامه داد: جنبه دیگر سیل در کل کشور مشکل بنیادی کشورهای در حال توسعه است که برنامهریزی خوبی ندارند و همراه با چنین رخدادی به صورت عکس العملی عمل میکنند و اجازه می دهند واقعه ای رخ دهد و بعد واکنش نشان می دهند که این واکنش در زمان رخداد وقایع به مراتب هزینه بیشتری دارد.
استاد جامعه شناسی دانشگاه در ادامه بیان کرد: در هر صورت وقوع هر پدیدهای میتواند پیامدهای گوناگون روانی، اجتماعی، اقتصادی و سیاسی و حتی شاید فرهنگی هم داشته باشد که ضروری است در برنامه ریزیها به این پیامدها توجه و برای کاهش اثرات منفی آنها برنامه ریزی شود؛ چرا که این تاثیرات در کوتاه مدت و بلند مدت آسیبهایی را با خود به همراه دارند.