شریعتی در گفتوگو با ایلنا:
سال ۱۳۹۸ سال قهر مردم با عرصه سیاست بود/ کرونا فرصت ارزیابی و تحلیلهای سیاسی انتخابات گذشته را از سیاستمداران گرفته است
یک فعال سیاسی اصلاحطلب گفت: در حال حاضر ارزیابی که بنده دارم این است که سرمایه سیاسی و سرمایه اجتماعی اصلاحطلبان نه تنها نسبت به گذشته کمتر نشده، بلکه بیشتر هم شده است. البته این کاملا مستلزم آن است که اصلاحطلبان قدر فرصتی که به وجود آمده را بدانند و درست برنامهریزی کنند و این پایگاه اجتماعی را تا موعد بعدی انتخابات یا فرصتهای سیاسی دیگر در کنار خودشان داشته باشند.
سعید شریعتی در گفت و گو با ایلنا در بیان ارزیابی خود از میزان نشاط سیاسی در کشور و در پاسخ به این سوال که در زمان انتخابات مجلس یازدهم میزان نشاط سیاسی را چطور ارزیابی کردید؟ گفت: اگر بخواهیم از بعد سیاسی بررسی کنیم اول باید ببینیم نشاط سیاسی چیست. در ابتدا باید یک تعریف مشترک از نشاط سیاسی به عمل آوریم تا بتوانیم شاخصگذاری کنیم و پس از آن ارزیابی کنیم و ببینیم میزان نشاط سیاسی در جامعه چقدر است.
وی در تشریح برداشت خود از عبارت «نشاط سیاسی» گفت: نشاط سیاسی از نظر من مشارکت فعال و موثر شهروندان و مردم یک کشور در اداره جامعه و عرصه سیاست است که از طریق رقابت سیاسی، فعالیت سیاسی، مشارکت در تصمیمسازیهای سیاسی و دنبال کردن تحولات سیاسی از خلال رسانههای رسمی کشور صورت میگیرد. این موارد مجموعه فعالیت مستمر شهروندان در حوزه سیاست را رقم میزند که این خود رشد آگاهیهای سیاسی جامعه را به همراه خواهد داشت و قطعا به مشارکت بیشتر جامعه در عرصه سیاست و احساس رضایتمندی جامعه از فعالیت سیاسی آحاد خود میانجامد. بنده همه این موارد را نشاط سیاسی میدانم.
این فعال سیاسی اصلاحطلب در پاسخ به این سوال که حال چگونه میتوانیم ارزیابی کنیم که این موارد در یک جامعه محقق شده یا نشده است و آیا برگزاری انتخاباتی پرشور و با حضور جناحهای مختلف سیاسی میتواند شاخصی برای دستیابی به پاسخ این سوال باشد؟ تصریح کرد: کارنامه این نشاط سیاسی و نتیجه این واقعه را هر دو سال یک بار در انتخابات سراسری که برگزار میشود میتوانید مشاهده کنید. در انتخابات مشخص میشود که آیا در دو سال گذشته فرایندهای سیاسی در کشور توأم با مشارکت، فعالیت، همکاری، همراهی و همدلی عموم جامعه بوده یا نبوده است؟ این یک شاخصی است که قابل تردید نیست.
وی خاطرنشان کرد: متاسفانه در سال ۱۳۹۸ مجموعه فعالیتهای سیاسی طی شده در امر سیاستِ داخلی و مجموعه حاکمیت اعم از قوای سه گانه و هر نهاد دیگری که با زندگی روزمره و زندگی سیاسی مردم در ارتباط است، به نحوی شکل گرفت که به انتخاباتی منجر شد که در طول چهل سال گذشته از جهت کاهش مشارکت مردم بیسابقه بود.
وی ادامه داد: در شهرهای بزرگ و کلان شهرهایی که انتخابات مجلس بیشتر رنگ و بوی سیاسی دارد و کنشگری سیاسی محوریت انتخابات است و مشارکت و عدم مشارکت مردم در انتخابات از باب رقابتهای قومی و محلی نیست، با درصد بالایی از عدم مشارکت در انتخابات مواجه بودیم و در کل کشور هم بیش از شصت درصد جمعیت واجد شرایط، انتخابات را مورد توجه قرار ندادند و از کنارش گذشتند. همچنین باید توجه کرد که از چهل و سه درصدی هم که در این انتخابات شرکت کردند، آرای موثر و مشارکت موثر در انتخابات مهم است. با این اوصاف که گفتم، به نظر میرسد که متاسفانه سال ۱۳۹۸ سال قهر سیاسی مردم با عرصه سیاست بود و مردم نارضایتی سیاسی خود را با عدم مشارکت فعال در انتخابات نشان دادند.
شریعتی در پاسخ به این سوال که از آنجایی که همواره مهمترین سرمایههای اصلاحطلبان مردم بودهاند حال اصلاحطلبان برای حفظ این سرمایه چه کردند و آیا امروز میتوان گفت اصلاحطلبان این سرمایه را از دست دادهاند؟ گفت: در مجموع ریزشی که اتفاق افتاده از سبد کل نظام است و نه از سبد یک جناح سیاسیِ خاصِ نظام به نام اصلاحطلبان. نارضایتی که به وجود آمده فقط از دولت نیست اتفاقا اگر نارضایتی از اصلاحطلبان وجود داشته باشد از این است که چرا مانع از عملکرد ضعیف برخی از ارکان دولت نشدند.
این فعال سیاسی اصلاحطلب در ادامه صحبتهای خود گفت: طبعا تصمیمی که اصلاحطلبان به طور جمعی گرفتند و نارضایتی خود را از برگزاری انتخابات به این شکل و شیوه نشان دادند به نوعی بازگشت به آن سرمایه اجتماعی بود. به نظرم اصلاحطلبان با این تصمیم درست سیاسی مجددا خود را در کنار پایگاه اجتماعیشان قرار دادند. در حال حاضر ارزیابی که بنده دارم این است که سرمایه سیاسی و سرمایه اجتماعی اصلاحطلبان نه تنها نسبت به گذشته کمتر نشده، بلکه بیشتر هم شده است. البته این کاملا مستلزم آن است که اصلاحطلبان قدر فرصتی که به وجود آمده را بدانند و درست برنامهریزی کنند و این پایگاه اجتماعی را تا موعد بعدی انتخابات یا فرصتهای سیاسی دیگر در کنار خودشان داشته باشند و آن را حفظ کنند.
وی افزود: به هر حال ریزش و رویش در سیاست امری محتوم است و نمیشود از آن صرف نظر کرد و بعضی اوقات اقتضائات سیاسی پیچیدگیهایی را به وجود میآورد که جریانات سیاسی از آن ناگزیر هستند و باید به آن تن دهند اما در بلندمدت باید بتوانند جریان هزینه و فایده را در امر سیاست به نفع پایگاه اجتماعی خود رقم بزنند و پایگاه اجتماعی خود را تقویت کنند. به نظرم سهم بزرگی از اتفاقی که در دوم اسفند افتاد، پیام روشنی به حاکمیت بود که بداند بدون جریان اصلاحات بخش بزرگی از پایگاه اجتماعی نظام را همراه خود نخواهند داشت و این امیدواری را ایجاد میکند که سیاستگذاران کلان کشور وزن و اندازه درست اصلاحطلبان را صحیح ارزیابی کنند و بحث اداره تک حزبی جامعه را از سرشان به در کنند.
شریعتی در پاسخ به این پرسش که فکر میکنید این سیاستگذاران چقدر این موضوع را بعد از انتخابات مجلس یازدهم مهم تلقی میکنند؟ گفت: متاسفانه بلافاصله بعد از انتخابات دوم اسفند ۱۳۹۸ کشور با یک بحران به نام بحران بیماری کرونا مواجه است که عملا فرصت ارزیابی و تحلیلهای سیاسی را از سیاستمداران گرفته و اساسا ارزیابی نتایج و پیامهایی که انتخابات ۱۳۹۸ داشت در سایه هراس، وحشت، ترس و نگرانی از بلای ناخواسته کرونا مطرح نشده و سنجهای وجود ندارد که ببینیم کسی این پیام را دریافت کرده است یا نه. ان شاالله این بلا از سر مردم بگذرد آن گاه دوباره به سیاست برمیگردند.