سیاست خارجی حوزه درگیری‌های جناحی نیست/ بدون مردم هیچ هستیم/ دوران قدر قدرتی در جهان به پایان رسیده است/ موجودیت ایران مورد هدف قرار گرفته است

به گزارش خبرنگار سیاسی ایلنا، محمدجواد ظریف صبح امروز در چهارمین کنگره حزب ندای ایرانیان گفت: من به حساب اینکه از ابتدا در وزارت امور خارجه مسئولیت داشتم، هیچ گاه اجازه حزبی بودن را نداشتم. در وزارت امور خارجه بر اساس اساسنامه‌ای که از استحکام خوبی هم برخوردار است، حضور کارمندان وزارت امور خارجه در احزاب ممنوع کرده است. بنده نیز کاری جز کارمندی وزارت امور خارجه نکرده‌ام.

سیاست خارجی حوزه درگیری‌های جناحی نیست

وی با اشاره به درخواست سید محمدصادق خرازی برای حضورش در این کنگره اظهار داشت: شور و نشاط و حرکت عمیق را که می‌بینم. اگر اینها نبود وزیر امور خارجه در یک جلسه حزبی شرکت نمی‌کرد اما درباره این حرکت حزبی که در اینجا شکل گرفته، خیلی آشنایی ندارم. بنده نیز تاکنون نتوانستم محبت‌های ایشان را جبران کنم.

رئیس دستگاه دیپلماسی با بیان اینکه محبت خرازی و این محیط پرامید به من اجازه می‌دهد که درباره مسائل سیاست خارجی صحبت کنم، تصریح کرد: حوزه سیاست خارجی، حوزه منافع ملی است و حوزه درگیری‌های جناحی نیست. خیلی خوشحال شدم که امروز آقای خرازی جلسه‌ای تشکیل دادند که از احزاب مختلف از جمله اصولگرایان هم دعوت کردند که برای منافع ملی و رعایت ملاحظات آن بحث و گفت‌وگو شود.

مردم عامل قدرت مردم هستند

ظریف با تاکید بر اینکه ایران ما کشوری قدرتمند است، خاطرنشان کرد: ایران کشوری تاثیرگذار است. از لحاظ تاریخی و جغرافیایی و به لحاظ وجود مردم بزرگ ایران این کشور همواره تاثیرگذار بوده است و همواره تاثیرگذار خواهیم ماند و این یک واقعیت است که نه طی ۴۰ سال گذشته که طی هفت هزار سال پیش نیز ثابت شده است و در آینده نیز به صعود خواهد رسید.

وی ادامه داد: آنچه ایران را قدرتمند کرده، بیش از هر چیز مردم ایران است که مبنای قدرت هستند. هرچه را از جمله قدرت اقتصادی و نظامی و... را که به عنوان مبنای قدرت در نظر بگیریم، در همه اینها همسایگان‌‌مان از ما جلوتر هستند. یکی عضو ناتو است. دیگری بمب هسته‌ای دارد و تعدادی‌شان هزینه تسلیحاتی‌شان ده‌ها برابر ماست.

حفظ شان مردم یک ضرورت امنیت ملی است

این عضو دولت تدبیر و امید به توئیت دیروز خود اشاره کرد و ابراز داشت: کل هزینه تسلیحاتی و بودجه دفاعی ایران در کل منطقه خاورمیانه از همه کمتر است. شاید به جز مصر که خود مصر نیز دومین خریدار تسلیحات نظامی است اما به این دلیل که به عنوان کمک به او می‌دهند، جزو هزینه‌هایشان به حساب نمی‌آید. عربستان پارسال ۶۹ میلیارد دلار هزینه خرید سلاح کرده است. جمهوری اسلامی ایران با همه بودجه خود زیر ۱۶ میلیارد دلار هزینه تسلیحاتی دارد. 

ظریف با طرح این پرسش که چه چیزی ما را به قدرتمندترین کشور منطقه تبدیل کرده است، بیان کرد: این مردم ما هستند که توانستند کشور را قدرتمند کنند. در نتیجه حفظ شان مردم یک الزام اخلاقی نیست بلکه یک ضرورت امنیت ملی است. مردم را به عنوان پشتوانه امنیت خود نیاز داریم ما بدون این مردم هیچ هستیم.

از صحبت‌های آمریکایی‌ها درباره عربستان شرم می‌کنم

وی با یادآوری اظهارات ترامپ و سناتور لیندسی گراهام یادآور شد: آنها می‌گویند اگر ما پشت عربستان نبودیم، عربستانی‌ها باید ظرف یک هفته فارسی صحبت می‌کردند. ترامپ می‌گوید اگر دو هفته از عربستان حمایت نکنیم، از بین می‌روند. من به عنوان یک مسلمان شرم می‌کنم. من به عنوان کسی که در این منطقه زندگی می‌کنم که درباره همسایگان ما این طور صحبت می‌کند. اما افتخار می‌کنم به رغم همه فشارها، همچنان ایستاده‌ایم که اگر خیال می‌کنید همسایگان ما از حمایت شما بی‌بهره شوند باید ظرف یک هفته فارسی کنند، اشتباه می‌کنید و این اهمیت مردم است. 

وزیر امور خارجه افزود: مردم ما در لحظات تاریخ‌ساز در اقتدار نظام و مملکت همکاری و ایثار کرده‌اند. این مردم را ما باید پاس بداریم. این مردم را باید بشناسیم و از این سرمایه بزرگ اجتماعی حراست کنیم. رعایت حقوق بشر یک تکلیف قانونی و امر اخلاقی و حتی یک وظیفه اسلامی نیست بلکه بالاتر یک ضرورت ادامه حیات این کشور است. 

قدرت‌مان را از خارج از کشور به دست نیاورده‌ایم

ظریف با بیان اینکه ۵۰ سال قبل نمی‌توانستیم با این استحکام درباره نقش مردم صحبت کنیم، عنوان کرد: امروز دنیا عوض شده است. امروز شما وقتی درباره قدرت صحبت می‌کنید، فقط درباره قدرت اقتصادی و نظامی و حتی منطقه‌ای بحث به میان نمی‌آورید. بلکه در مورد مجموعه‌ای صحبت می‌کنید که استقلال و معنا و... در آن جای دارد و اینها برای شما قدرت می‌آفریند.

وی اضافه کرد: آنها می‌کوشند اگر حمایت‌شان را از عربستان قطع کنند، عربستان باید ظرف یک هفته فارسی صحبت کند چون آنها می‌دانند ما قدرت‌مان را از خارج از کشور به دست نیاورده‌ایم بلکه قدرت ما درون‌زا است و من به شما اطمینان می‌دهم که آینده شما بهتر از امروز ماست.

دنیای امروز ما دنیای پساغربی است

این دیپلمات عالی‌رتبه کشورمان با بیان اینکه ما یک مشکل داریم که حل این مشکل می‌تواند مبنای وحدت ملی باشد که آن را بی‌پرده هم خواهم گفت، گفت: مشکل ما این است کسانی که طرفدار تعامل با غرب هستند، تا کسانی که مخالف هستند و اسامی دیگری از جمله دلواپسان و... را بر خود می‌گذارند، یک باور غلط دارند و آن، این است که دنیا را در غرب می‌بینند. آنها غرب را مرکز جهان می‌بینند و به همین دلیل خود را در مقابل غرب می‌بینند اما تحول عمده‌ای که اتفاق افتاده و ما باید آن را بشناسیم، این است که دنیای امروز ما دنیای پساغربی است. 

ظریف به وضعیت جریان قدرت در قرون پیشین اشاره کرد و اظهار داشت: اگر قرن ۱۶ و ۱۷ بود، هر اتفاقی که در دنیا تاثیرگذار بود، در غرب می‌افتاد یعنی اگر در اروپا اتفاقی می‌افتاد یا اگر اتفاقی در آ‌سیا و آمریکا می‌افتاد، بر دنیا تاثیری نداشت یعنی دنیا مساوی با غرب بود. حال آن دنیا تمام شده و دوره‌ای جدید شکل گرفته است که غربی‌ها در آن تاثیرگذار اصلی بودند یعنی اگر اتفاقی در خاورمیانه می‌افتاد، آن اتفاق در غرب طراحی شده بود. 

سیاست نگاه به شرق یا غرب معنی نمی‌دهد 

وی ادامه داد: بازیگران و کنشگران داخلی در غرب بودند و لذا ما عادت کردیم هر وقت تحولی اتفاق می‌افتد، بگوییم غربی‌ها می‌خواهند که این اتفاق بیفتد. پس آنهایی که می‌گویند با غرب تعامل کنید و آنهایی که مخالف این تعامل هستند و می‌گویند با غرب مقابله کنیم، هر دوی آنها در این محور قرار دارند که غرب مرکز عالم است اما غرب مرکز عالم نیست.

وزیر امور خارجه با بیان اینکه غرب یک قدرت بسیار مهم در دنیا است اما همه دنیا نیست، تصریح کرد: پس سیاست نگاه به شرق معنی نمی‌دهد همان طور که سیاست نگاه به غرب معنی نمی‌دهد. بزرگترین شریک تجاری چین غرب است ولی همین موضوع می‌تواند آمریکا را فلج کند اگر چین تصمیم بگیرد طوری دیگر عمل کند.

دوران قدر قدرتی در جهان به پایان رسیده است

ظریف با تاکید بر اینکه دوران قدر قدرتی در جهان به پایان رسیده است، خاطرنشان کرد: این دوران به پایان رسیده است ولی نمی‌خواهیم باور کنیم. ترامپ هزینه تسلیحاتی‌اش معادل هزینه تسلیحاتی همه کشورهای دنیا است. ۶۵۰ میلیارد دلار هزینه دفاعی آمریکا است و پس از آن روسیه با ۲۲۰ میلیارد هزینه تسلیحاتی در رتبه دوم و پس از آن عربستان با ۶۷ میلیارد دلار در رتبه سوم قرار دارند. چند کشور حدود ۳۰ یا ۴۰ میلیارد هزینه دارند و بقیه کشورها هزینه تسلیحاتی‌شان کمتر است.

وی با بیان اینکه ترامپ مجبور است برای اینکه به ایران فشار بیاورد، نمایندگانی به کشورها بفرستد و بگوید اگر کشور شما با ایران معامله کند، من ویزای آمریکا برای شما صادر نمی‌کنم، ابراز داشت: این نشاندهنده آن است که آن توانمندی به پایان رسیده است. آمریکایی‌ها نمی‌توانند خواسته خودشان را عملی کنند به شرط اینکه ما همه نگاه‌مان را به آمریکا معطوف نکنیم و فکر نکنیم هر چه در کشور ما اتفاق می‌افتد یک سر آن مربوط به آمریکا می‌شود. 

مقدرات ما در اختیار خودمان است

رئیس دستگاه دیپلماسی با بیان جمهوری اسلامی و سایر کشورهای دنیا کنشگر هستند، عنوان کرد: سابجکت یعنی کسی که از خودش چیزی ندارد. فرد انسانی را زمانی موضوع می‌دانستند که این کم کم به هم خورد و شرکت‌‌های اقتصادی دست‌ها را بستند که این اتفاق بعدها در فرهنگ و ارتباطات نیز و همچنین در عواطف و اطلاعات به وجود آمد و به هم ریخت.

ظریف با بیان اینکه امروزه افراد در خانه نشسته‌اند و به وسیله موبایل‌هایشان می‌توانند چیزی را تولید کند که در دنیا بپیچد، یادآور شد: این دنیای امروز ماست. اینها انحصار را از دولت‌ها خارج کرده‌اند. وقتی القاعده و داعش به عنوان یک کنشگر غیردولتی می‌توانند خشونت را در اختیار خود بگیرند، این باعث می‌شود که انحصار از دولت‌ها خارج شود. ما نمی‌توانیم بگوییم که مقدر است در جاهای دیگر تصمیم بگیرند. اگر این واقعیت را بپذیریم می‌توانیم وارد کنشگری شویم و می‌توانیم وارد محاسبات منافع ملی شویم. مقدرات ما در اختیار خودمان است.

آن کسی که پشت میز مذاکره بود مردم بودند ما نبودیم

وی افزود: ما می‌توانیم آینده خود را رقم بزنیم اما اشتباه در دوران ما خیلی هزینه دارد. صدام خیلی قدرتمند بود اما فکر کرد که می‌تواند قدرت خود را همیشگی کند. اشتباه محاسبه می‌تواند یک کشور را از اوج قدرت به حضیض ذلت برساند. در دوران انتقالی دولت‌ها از بین رفته‌اند. ما بپذیریم که می‌توانیم کنشگری عمده باشیم.

ظریف با انتقاد از برخی از رسانه‌ها بیان کرد: ما می‌آییم این صحبت اوباما را تیتر می‌کنیم که گفته است «اگر می‌توانستم یک پیچ و مهره از تاسیسات هسته‌ای ایران را باقی نمی‌گذاشتم» اما جمله بعد چه گفته است؟ او گفته است «اما نمی‌توانم». چرا کیهان و صداوسیمای ما به جای اینکه جمله دوم را تیتر کند و غرور ملی ما را افزایش دهد، جمله اول را تیتر می‌کنند؟ چون که هنوز در جاهایی ضدیت با آمریکا بلندترین صدا را دارد و باورشان نشده که آمریکا را می‌توان شکست داد. اگر این مردم اینقدر استوار نایستاده‌ و نشان نداده بودند که با حاکمیت قهر نمی‌کنند و درک دارند، مردم برای هیچ نماینده‌ای از مردم تره خرد نمی‌کردند لذا آن کسی که پشت میز مذاکره بود مردم بودند ما نبودیم. 

موجودیت ایران مورد هدف قرار گرفته است

وی خطاب به جوانان گفت: من فکر می‌کنم شما جوانان و کنشگران بپذیرید که منافع ملی، جناحی نیست. همه ما در یک کشتی نشسته‌ایم. امروز موجودیتی به نام ایران با عرض و طول و منابع این موقعیت جغرافیایی مورد هدف است و نیاز داریم ایرانی بهتر خود و  فرزندان خود بسازیم.