سید حسن خمینی: انقلابی بودن به مفهوم دور ریختن خرد نیست

به گزارش ایلنا؛ حجت الاسلام و المسلمین سید حسن خمینی در مراسم تجدید میثاق هیات دولت با آرمان‌های امام راحل که امروز در حرم مطهر بنیانگذار جمهوری اسلامی برگزار شد، بیان کرد: حضور صمیمانه برادر بسیار عزیز و بزرگوارمان جناب آقای دکتر پزشکیان را به حرم امام (ره) و در جوار حرم این بزرگوار، خیر مقدم عرض می‌کنیم.

وی افزود: ایام پربرکت و نورانی دهه فجر انقلاب اسلامی را تبریک می‌گویم و از خدای متعال برای امام شهدای عزیز انقلاب به‌ویژه شهدای دولت که دارای خدماتی بودند، علو درجات را مسئلت می‌کنیم. به‌ویژه برادر از دست رفته‌مان مرحوم آقای رئیسی که جایشان خالی است و هنوز به سالگردشان نرسیده‌ایم از خداوند متعال برای همه بزرگوار علو درجات مسئلت می‌کنیم.

حجت الاسلام و المسلمین سید حسن خمینی با مدد گرفتن از آیات شریفه سوره انشقاق به سخنان خود ادامه داد و گفت: در سوره انشقاق یک سلسله آیاتی وجود دارد که بسیار مبین خوبی از زندگی آدمی است.

وی با اشاره به آیه ۱۶ تا ۱۹ سوره انشقاق توضیح داد: خداوند در این آیات می‌گوید که به شفق قسم نمی‌خورم. حالا قصد ندارم به بحث اینکه این قسم نخوردن‌ها در قرآن به چه معناست، ورود کنم. در قرآن آیات متعددی شامل لَا أُقْسِمُ بِیَوْمِ الْقِیَامَةِ، وَلَا أُقْسِمُ بِالنَّفْسِ اللَّوَّامَةِ و موارد متعدد دیگری از این قسم نخوردن‌ها وجود دارد. بسیاری از مفسران معتقدند که دلیل این قسم نخوردن آن است که مسئله به قدری روشن است که احتیاجی به قسم خوردن ندارد. چیزی که عیان است چه حاجت به بیان است. خداوند در سوره انشقاق به شب و آنکه جمع می‌کند قسم نمی‌خورد. به ماه و آنکه جمع می‌شود قسم نمی‌خورد. دلیلش آن است که لَتَرْکَبُنَّ طَبَقًا عَنْ طَبَقٍ. لغت طَبَق را بسیاری از مترجمان به حال و وضعیت ترجمه کرده‌اند. این لغت به معنای انطباق است. دو چیزی که اندازه و مطابق هم باشند را طبق می‌گویند. خداوند در سوره انشقاق می‌گوید که از یک طبقه به طبقه دیگر می‌روید. لترکبن به این مفهوم است که به تحقیق و حتما از حالی به حالی در می‌آیید. در حال نمی‌مانید. مفسران با توجه به این مراعات النظیری که در آیه هست و در شروع قسم به شفق یا آغازین لحظات شب دارد، بعد شب و آنچه در آن جمع می‌شود، بعد با ماه وقتی کامل می‌شود و بدر تمام می‌شود، چنین نظری را ارائه کرده‌اند. خداوند می‌خواهد بگوید که زندگی شما از آغاز خلقتش تا وقتی که می‌میرید و بعد در قیامت جمع می‌شوید و انشاء لله دوباره تحت رحمت خداوند قرار می‌گیرد، دائما در حال از این رو به آن رو شدن و تغییر است.

حجت السلام و المسلمین سید حسن خمینی با اشاره به وجود یک وعظ اخلاقی از تولد تا قیامت در این آیات یادآور شد: موضوع بحث من این قسمت نیست. بسیاری از قاریان قرآن کلمه «لترکبَنَّ» را با فتحه خوانده‌اند. برخی هم آن را لترکبُن قرائت می‌کند. اگر این کلمه با ضمه خوانده شود مفهوم آن است که خطاب همه انسان‌ها هستند و اگر با فتحه باشد یعنی خداوند در قرآن شخص پیامبر را خطاب قرار داده است. مفسرین گفته‌اند که معنای لترکبَن یعنی اینکه خداوند گفته که‌ای پیامبر حال تو و روزهایت را گاهی خوش می‌کنیم و یک روزهایی بد می‌کنیم. در مکه که بودید آسیب دیدید، لطمات و مشکلات دیدید بعد به مدینه که آمدید، وضعت خوب شد. دوباره ممکن است یک روزی شرایط خوب بشود و یک روزی بد بشود.

سید حسن خمینی سخنان خود را با ابیاتی از حافظ ادامه داد و گفت: یوسف گم گشته باز آید به کنعان غم مخور؛ کلبه احزان شود روزی گلستان غم مخور. ای دل غمدیده حالت به شود دل بد مکن؛ وین سر شوریده بازآید به سامان غم مخور. حال دوران‌گر دو روزی بر مراد ما نگشت؛ دائما یکسان نماند حال دوران غم مخور.

وی با اشاره به قصیده معروف سعدی که به اعتقاد بسیاری قشنگترین قصیده ادبیات فارسی است، اضافه کرد: آنچه دیدی بر قرار خود نماند؛ آنچه دیدی هم نماند برقرار؛ پس بگردی و بگردد روزگار.

حجت الاسلام و المسلمین سید حسن خمینی گفت: ای که دستت می‌رسد کاری بکن؛ بیش از آن کز تو نیاید هیچ کار. نام نیکوگر بماند زآدمی، به کزو ماند سرای زرنگار.

وی با تاکید بر اینکه شرایط تغییری می‌کند، توضیح داد: اگر صحبت‌های من همین‌جا تمام می‌شد، ممکن بود یک نوع جبرگرایی صوفیانه بر آن حاکم باشد. چون حسن عاقبت نه به رندی و زاهدی است، آن به که کار خود به عنایت رها کنید. یعنی همه چیز را به دست خدای سبحان بسپاریم، گوشه‌ای بنشینیم و به آسمان نگاه کنیم.

یادگار امام افزود: اما قرآن آیه دیگری دارد که شاید اگر آن را ضمیمه به آیه اول نکنیم، سخن تمام نمی‌شود. خداوند می‌فرماید «إِنَّ اللهَ لاَ یُغَیِّرُ مَا بِقَوْمٍ حَتَّی یُغَیِّرُواْ مَا بِأَنْفُسِهِمْ» تا خودتان کاری نکنید، خداوند کاری نمی‌کند. وی تاکید کرد: باید حرکت ایجاد کنیم، باید تلاش کرده و تغییر کنیم. این تغییر می‌تواند از هر نقطه‌ای آغاز شود. البته شرط اولیه‌اش این است که انسان در درون خود تغییر ایجاد کند.

حجت الاسلام و المسلمین سید حسن خمینی با اشاره به خاطرات یکی از رزمندگان دفاع مقدس گفت: در خاطرات این رزمنده آمده بود تا بر سیم خاردار دلت پا نگذاری از روی سیسم خاردار دشمن نمی‌توانید عبور کنید. واقعیت این است که باید از خودمان شروع کنیم. از درون خودمان و از منیت‌های خود و هوای نفس خودمان باید شروع کنیم اما بعد از اینکه دل را پاک کردیم، شست و شویی کن و آن‌گه به خرابات خِرام، تا نگردد ز تو این دیر خراب آلوده.

وی ادامه داد: بعد از اصلاح درون، آن وقت باید به تغییر جهان بپردازیم تا مشمول لطف خدا شویم. یک تعبیر بسیار لطیفی رهبر معظم انقلاب حفظهم الله هم درباره این تغییر جهان دارند. می‌فرمایند انقلابی بودن به معنای دور ریختن خرد و تخصص نیست. ما باید از تمام وجوه عقلانی روزگار خود استفاده کنیم.

استفاده از داشته‌های زمان، رفتاری عقلایی

یادگار امام بیان کرد: آن روزی رفتار ما عقلانی است که ما بتوانیم بگوییم تمام داشته‌های روزگارمان از حیث علم، فناوری، خرد و از حیث فکر بشری را در اختیار گرفته و جمع‌بندی کرده‌ایم. آن وقت می‌توانیم به توفیق الهی و مدد الهی چشم داشته باشیم.

وی ادامه داد: به تعبیر مولانا با توکل زانوی اشتر ببند. ما باید زانوی شتر را ببندیم ولی ضمنا توکل هم کنیم زیرا بخش زیادی از امور در اختیار ما نیست. ممکن است یک موشی آن طناب را بجود. ممکن است شتر علتی پیدا کرده و رم کند. قسمت زیادی از مسایل در اختیار ما نیست اما این مشکل جایی پدید می‌آید که در حوزه مسئولیت ما نیست.

حجت الاسلام و المسلمین سید حسن خمینی گفت: در هر حوزه‌ای اگر تلاش می‌کنیم، باید به این بُعدش بسیار توجه کنیم. شاید تنها و مهمترین شعار دکتر پزشکیان در انتخابات یا به تعبیری مهمترین وعده‌شان که بسیار دلنشین است، آن بود که قرار است کار به کارشناسان سپرده شود.

وی ادامه داد: طبق وعده رئیس جمهور قرار است در هر حوزه‌ای کارشناسی شده کار کنیم. حوزه اقتصادش که مشکلات زیادی دارد و کسی هم منکر نیست. حوزه امنیتش که خوب معلوم است. دشمن دقیقا نقطه قوت ما را هدف گرفته است. سیاست داخلی، سیاست خارجی و…

سید حسن خمینی افزود: جا دارد به دوستان توصیه کنم کتاب بسیار ارزشمند برادرمان دکتر ظریف که خدا سلامتشان بدارد با عنوان پایان شکیبایی را در حوزه سیاست خارجی مطالعه کنند. کتاب بسیار ارزشمندی است. این مجموعه برای آن وقتی است که ما را به تغییر رهنمون می‌کند.

وی سخنان خود را با بیتی از حافظ ادامه داد: تو با خدای خودانداز کار و دل خوش دار، که رحم اگر نکند مدعی خدا بکند.

استفاده از خرد جمعی توسط امام (ره)

حجت الاسلام و المسلمین سید حسن خمینی در انتهای سخنان خود یادآور شد: امام بزرگوار روز ۱۲ بهمن که به تهران تشریف آوردند، تمام خرد جمعی روزگار خودشان را به خدمت گرفتند. حداقل جمع حاضر که خود را از امام متدین‌تر و متوکل‌تر نمی‌شناسیم. امام برای پرواز انقلاب استخاره نکرده بودند. ممکن بود ما لحظه آخر به تعبیر عوام بگوییم سر کتابی باز کنیم اما امام این کار را نکرد. در هیچ عملیاتی استخاره نمی‌کردند و می‌گفتند عقلتان را به کار بگیرید. برنامه‌ریزی کنید و البته خدا کمک می‌کند.

وی یادآور شد: مولی الموحدین حضرت علی (ع) وقتی با معاویه جنگید تمام حق مقابل تمام باطل ایستاد. دهان ما خاک که نام او را در کنار نام معاویه می‌آوریم. ولی به هر حال در جنگ با لشکر مقابل که امکانات داشت، با تجهیزات کامل آن روز شرکت کرد. این‌طور نبود که امام بگوید چون برای خدا می‌جنگیم بی‌تدبیر به سینه خاکریز بزنیم. امام علی (ع) باید تمام تخصص روزگار خود را به خدمت می‌گرفت.

یادگار امام بیان کرد: تخصص و توکل باید ضمیمه هم شود. فرق علی و معاویه در جنگ این بود که یکی برای خدا می‌جنگید و دیگری برای شیطان وگرنه هر دو روش‌های عقلانی روزگار خود را به کار می‌بردند.

وی افزود: به جز تخصص و توکل باید شجاعت هم ضمیمه کارها شود. آن چیزی که امام راحل را از نزدیکانش متمایز می‌کرد، فقه‌اش نبود بلکه شجاعت امام (ره) بود. او در قله فقاهت ایستاده بود اما سیاست بر قدرت تفقه ایشان سایه افکنده بود. نیروهای نظامی یک ضرب المثلی دارند که می‌گویند نیروهای نظامی را یک عمر ملت سر سفره خود نان می‌دهند که وقتی جنگ شد، آن‌ها برای ملت جان بدهند. شما هم اگر در مسندی قرار گرفتید، بر سر سفره مردم نشسته‌اید، جامعه محتاج این جان دادن، آبرو دادن و شجاعت است.

حجت الاسلام و المسلمین سید حسن خمینی بیان کرد: هر گاه در ذهنتان خطور کرد که کاری را نکنید که نظری برگردد، رایی برگردد، فحشی برگردد، دشنامی متوجهتان نشود، به این مفهوم است که پا در مسیر شیطانی قرار داده‌اید. شما از مردمی رای گرفتید که از شما انتظار تخصص، توکل و شجاعت در تصمیم‌گیری دارند.

وی ادامه داد: خداوند انشاء الله به یکایک دوستان به خصوص برادرمان جناب آقای پزشکیان که مردم سرمایه صداقت و شجاعت را در ایشان دیدند که به او رای دادند و این مسیر را با سختی، در روزگار بسیار سخت و مشکل جهان و مسایل داخلی و خارجی مختلف شروع کرد و این بار را به دوش کشید، توفیق دهد.

سید حسن خمینی گفت: باید به لطف خدا دل بست و از فراز و فرودها نترسید. دنیا همین‌طور است. روزی باد این‌گونه می‌آید، روزی باد آن گونه می‌رود. انشاء الله بتوانید مسیری که در آن قرار گرفتید را ثابت قدم طی کنید.

وی افزود: خداوند بر توفیقات رهبر معظم انقلاب خلف شایسته امام (ره) و همه مسئولان جمهوری اسلامی بیافزاید. روح مطهر امام، فرزندان امام و همه شهدای عظیم‌الشان، درگذشتگان از دولت، روسای جمهوری که به رحمت خدا رفتند، مرحوم آیت الله هاشمی، رئیسی، رجایی، شهید باهنر را با سالار شهیدان محشور بدارد. امشب شب تولد سید الشهدا است، خداوند ما را همواره متوسل به دامان آن بزرگوار قرار دهد.