عابدی در گفت‌وگو با ایلنا مطرح کرد؛
برسی ابعاد نشست چهارجانبه سوریه، ترکیه، روسیه و ایران/ تهران و مسکو می‌توانند تسهیل‌کننده روابط آنکارا با دمشق باشند/ سایه انتخابات ترکیه بر نشست چهارجانبه
تحلیلگر مسائل قفقاز گفت: بحث اصلی ترکیه مهار جریان‌های کردها است و بحث سوریه این است که ارتش ترکیه از شمال سوریه خارج شود. این موارد بحث‌هایی است که زمان‌بر خواهد بود. ایران و روسیه می‌توانند تسهیل‌کننده باشند و به نوعی بشار اسد را به اردوغان و ترکیه نزدیک کنند و اختلافات و مسائلی که این دو کشور بر سر برخی موضوعات دارند را حل کنند.
رضا عابدی گناباد تحلیلگر مسائل قفقاز و ترکیه در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا، در پاسخ به این سوال که قرار است نشست میان ایران، روسیه، ترکیه و سوریه انجام شود. اهداف و ابعاد این نشست چیست و قرار است چه صحبت‌هایی انجام شود، گفت: بعد از آنکه سوریه بحران جنگ داخلی خود را پشت سر گذاشت و دولت سوریه موفق شد جریان‌های تروریستی را شکست داده و به ثباتی برسد بحث نشست آستانه با پیگیری‌های ایران و روسیه شروع شد و بعدها هم ترکیه به آنها اضافه شد، در حال حاضر اتفاقی که افتاده این است که ترکیه همچنان مایل نیست از شمال سوریه خارج شود. اما بنا بر مصالحی که دارد، از جمله حضور ۵ میلیون آواره سوری در خاک این کشور و هزینه‌های سنگینی که به ترکیه تحمیل کرده است و حضور پناهندگان باعث شکاف‌های زیادی در ترکیه شده و انتخابات این کشور هم محل کشمکش بین دو جریان بوده است.
وی افزود: آقای قلیچدار اوغلو به طور رسمی اعلام کرد که اگر رأی بیاورم با دولت سوریه وارد گفت‌وگو خواهم شد و پناهندگان هم به سوریه برخواهند گشت. این نشان می‌دهد که آقای اردوغان هم تحت‌فشار بوده و می‌خواهد موضوع پناهندگان را حل کند. از طرف دیگر دغدغه‌های مشترکی بین ایران، سوریه و روسیه در بحث‌های امنیتی، تروریستی و گروه‌های تروریستی که در سوریه حاضر هستند نیز وجود دارد که آنان توسط کشورهای غربی تجهیز می‌شوند. دغدغه دولت سوریه، خروج نیروهای اشغالگر ترکیه است که یکی از بحث‌های جدی است که سوری‌ها به شدت دنبال مشخص شدن تکلیف آن هستند. دغدغه دیگری که به نظر می‌رسد ترکیه دارد، مربوط به کردها است. حمایت‌هایی که آمریکایی‌ها از کردها دارند و همچنین اختلافاتی که دولت ترکیه با آمریکا بر سر کردها داشته و احساس تهدیدی که ترکیه از کردهای سوریه احساس می‌کند، موضوعات دیگری است که به نظر می‌رسد در حال بررسی و چاره‌اندیشی برای آن هستند.
عابدی در پاسخ به این سوال که نتیجه نشست به چه چیزی منجر خواهد شد و نقش روسیه و ایران در این نشست چه خواهد بود، گفت: علیرغم تلاش آنکارا و آقای اردوغان برای کاهش تنش‌ها با سوریه و اینکه آقای اردوغان تلاش کرد به شکلی عادی‌سازی روابط با دولت سوریه انجام دهد اما همچنان برخی اختلافات بین طرفین وجود دارد. البته آقای اردوغان می‌خواست از این موضوع برای برنامه انتخاباتی خود استفاده کند اما آقای بشاراسد دست آقای اردوغان را خواند و وارد بازی آقای اردوغان نشد. لذا به نظر نمی‌رسد که با یک یا دو دور مذاکره بتوان برخی از اختلافات را حل کرد. بحث اصلی ترکیه مهار جریان‌های کردها است و بحث سوریه این است که ارتش ترکیه از شمال سوریه خارج شود. این موارد بحث‌هایی است که زمان‌بر خواهد بود. ایران و روسیه می‌توانند تسهیل‌کننده باشند و به نوعی بشاراسد را به اردوغان و ترکیه نزدیک کنند و برخی از اختلافات و مسائلی که بین این دو کشور بر سر برخی این موضوعات دارند را حل کنند.
این تحلیلگر مسائل سیاست خارجی در پاسخ به این سوال که آیا احتمال دارد ایران درخواست ویژه‌ای در این نشست داشته باشد، گفت: قطعا ایران هم اهداف خاص خودش را دارد. ایران بر این باور است که کاهش تنش و عادی‌سازی روابط سوریه و ترکیه می‌تواند به نفع مصالح و منافع این کشور باشد. کما اینکه عادی‌سازی روابط بشاراسد با جهان عرب و بازگشت به اتحادیه عرب که در چند روز اخیر انجام شد، برخلاف چیزی که در برخی رسانه‌ها دیدیم و تحلیل‌گر‌ان می‌گویند به ضرر ایران است، نوعی پیروزی برای ایران و منافع کشورمان است.
وی افزود: ایران به دنبال این است که در مورد ترکیه هم این اتفاق بیافتد. به بیان دیگر عادی‌سازی و آشتی بین ترکیه و سوریه می‌تواند زمینه‌ساز کاهش حضور اشغالگران در سوریه باشد، آمریکا و گرایش‌های تجزیه‌طلبانه در شمال سوریه را مهار کند و زمینه‌ساز بازگشت پناهندگان به سوریه باشد.
عابدی در پاسخ به این سوال که در تنش میان ایران و آذربایجان، ایران در این نشست می‌تواند از طریق ترکیه و روسیه رایزنی‌هایی برای کاهش تنش با آذربایجان انجام دهد، گفت: در تنش میان روابط ایران و جمهوری آذربایجان، نقش رژیم صهیونیستی، آمریکا و انگلستان خیلی پررنگ‌تر از ترک‌ها است. گرچه ترکیه سلسله ابزار فشار و مراودات استراتژیک با جمهوری آذربایجان دارد. ایران می‌تواند در روند کاهش تنش با جمهوری آذربایجان از طریق ترکیه قدم‌هایی بردارد. اما به نظر می‌رسد الهام علی‌اف قصد دارد برای منافع رژیم صهیونیستی، آمریکا و غرب بازی کند.
وی افزود: به نظر می‌رسد ایران برای مهار آقای علی‌اف و کاهش تنش با جمهوری آذربایجان باید به سمت تعریف منافع مشترک با روسیه در قفقاز پیش برود. یعنی دقیقا کاری که ترکیه کرد. ترک‌ها آمدند در برخی منافع و مسائل مشترک در حوزه انرژی، بحث کریدوری، ارتباط اقتصادی و منافع راهبردی با روسیه شریک شدند. به نظر می‌رسد ما هم باید منافع مشترکی با روس‌ها تعریف کنیم و از وضعیت مشترک خودمان با روس‌ها برای فشار آوردن بر آذربایجان و کاهش تنش استفاده کنیم.
عابدی در پاسخ به این سوال که پیش‌بینی شما از آینده نشست چه خواهد بود، گفت: این نشست قطعا ادامه پیدا خواهد کرد. زیرا اختلافات و برخی ملاحظات، مواضع مشترک و رقابت‌هایی که بین بازیگران این نشست است، قطعا برای حل اختلافات نیاز به مذاکرات بیشتری وجود دارد. اما نتیجه این نشست به انتخابات ترکیه هم بستگی دارد. اگر در انتخابات ترکیه که قرار است ۲۴ اردیبهشت انجام شود، تغییر و تحولاتی صورت بگیرد و آقای قلیچدار اوغلو پیروز شود و به وعده‌های عادی‌سازی با حکومت بشار اسد عمل کند، پناهجویان به سمت سوریه برگردند و خروج نیروهای نظامی ترکیه اتفاق بیافتد، به نظر می‌رسد ما شاهد موفقیت‌های بیشتر در این نشست‌های چهارجانبه خواهیم بود.
