ایران در مسائل منطقه‌ای یک وزنه تعادل است/ آمریکا مایل نیست هزینه‌های بازگشت به برجام را پرداخت کند/ روابط مستقل ایران و روسیه ارتباطی به دولت آمریکا ندارد

به گزارش خبرنگار ایلنا، ناصر کنعانی در نشست خبری صبح امروز خود ضمن سپاس از همراهی رسانه‌ها برای پوشش کامل نشست سران کشورهای ضامن آتش بس در سوریه که روز گذشته در تهران برگزار شد، گفت: پس از چندین هفته ترافیک دیپلماتیک در تهران در تابستان داغ دیپلماسی بار دیگر ایران میزبان یک نشست سازنده بود. تهران به پایتخت دیپلماسی و اتحاد برای صلح و ائتلاف علیه تروریست و مبارزه علیه یکجانبه‌گرایی تبدیل شده است. دیپلماسی هوشمند، پویا و عملگرای ایران در ماه‌های گذشته همه توان و ظرفیت خود را برای تثبیت ثبات در منطقه و تعمیق دوستی به کار گرفته است.

وی ادامه داد: ایران در مسائل منطقه‌ای یک وزنه تعادل است که نقش سازنده‌ای در ایجاد صلح در سوریه دارد. همچنین در موضوعی مانند اوکراین نیز ایران مرجع مشورت است. دوران یکجانبه‌گرایی و تک قطبی تمام شده است. صاحبان منطقه به نسخه پیچی‌های قدرت‌های فرامنطقه‌ای که حضورشان منطقه را از پیشرفت بازداشته نیازی ندارد. منطقه ما بیش از اینکه نیازند ائتلاف‌های پوشالی و سامانه‌های پدافند باشد که تنها چرخ کمپانی‌های تسلیحاتی غرب را می‌چرخاند به مکانیسم همکاری امنیتی جمعی نیاز دارد. خلیج فارس خانه همه ماست و دولت‌ها و ملت‌های منطقه می‌توانند در چهارچوب امنیت دسته جمعی صلح و ثبات را برای ملت‌های منطقه به ارمغان بیاورند. 

سخنگوی وزارت امور خارجه در پاسخ به این سوال که برخی مقامات آمریکایی اعلام می کنند که ایران تمایلی برای حصول توافق ندارد و این در حالی است که مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا از اراده ایران سپاسگزاری کرده است، موضع ایران نسبت به این اظهارات چیست، گفت: حقیقت امر این است که بر خلاف ادعای طرف آمریکایی در خصوص ناکام ماندن مذاکرات دوحه، این مذاکرات خوب بود و راه را برای ادامه مذاکرات باز گذاشته است. آقای بوررل هم با حسن نیت و جدیت در تلاش برای ادامه مذاکرات هستند. طرف ایرانی هم با جدیت موضوع را پیگیری می‌کند.

وی افزود: گفت‌وگوی آقای امیرعبداللهیان با آقای بوررل هم با تمرکز بر ادامه مذاکرات بوده است. زمینه برای ترافق فراهم است و معتقدیم مشکل اساسی برای توافق وجود ندارد غیر از اینکه دولت آمریکا باید تصمیم خود را اتخاذ کند. دولت آمریکا از یک سو تاکید می‌کند اراده داریم و از سوی دیگر به نظر می‌رسد مایل نیست هزینه‌های بازگشت به توافق را پرداخت کند و دولت آمریکا نمی‌تواند تصمیم سیاسی بگیرد. اگر آمریکا به این موضوع از دریچه منافع ملی آمریکا و نه منافع رژیم صهیونیستی نگاه کند زمینه برای توافق هموار است. 

کنعانی در پاسخ به سوال ایلنا مبنی بر اینکه علی رغم پایان تحریم تسلیحاتی ایران در تاریخ ۲۷ مهر ۱۳۹۹ و همچنین تاکید وزیر امور خارجه کشورمان مبنی بر عدم فروش تسلیحات به روسیه در جنگ با اوکراین، رابرت مالی روز گذشته اعلام کرده است که ایران هزینه فروش پهپاد به روسیه را خواهد پرداخت، موضع دستگاه دیپلماسی نسبت به این تهدید چیست، گفت: قبلا در این زمینه توضیح دادیم و من مجددا تاکید می‌کنم همکاری‌های فناورانه ایران روسیه به ماقبل تحولات اوکراین بازمی‌گردد و ایجاد ارتباط میان این دسته همکاری‌های دو کشور یک ارتباط غیر منطقی است و قطعا با انگیزه‌های سیاسی صورت می‌گیرد و موضع جمهوری اسلامی ایران نسبت به جنگ اوکراین کاملا مشخص است و بارها اعلام شده که کشورمان حامی روند حل و فصل سیاسی این بحران است و مذاکرات ایران با هر دو طرف در سطوح مختلف انجام شده است. ایران حتما از ظرفیت‌های خودش برای ایجاد نوعی راه حل سیاسی برای این بحران استفاده خواهد کرد و در تماس اخیر تلفنی وزیر امور خارجه با همتای اوکراینی هم تاکید کردند که لازم است ما در خصوص تلاش طرف‌های ثالث هوشیار باشیم و نسبت به آن‌ها واکنش درست داشته باشیم.  

سخنگوی وزارت امور خارجه در پاسخ به سوال دیگر خبرنگار ایلنا در خصوص سخنان کمال خرازی، رئیس شورای راهبردی سیاست خارجی در خصوص توان ایران برای ساخت بمب اتم و اینک آیا این سخنان پیام جدیدی به ایالات متحده است، گفت: ظرفیت‌های هسته‌ای جمهوری اسلامی ایران بسیار بالا است اما همانطور که بارها اشاره شده فناوری هسته‌ای جمهوری اسلامی ایران صلح‌آمیز است و تحت نظارت آژانس بین‌المللی انرژی اتمی قرار دارد. همچنین در بازدیدهای مکرر و متعدد بازرسان و در گزارش‌های متعدد آژانس بین‌المللی انرژی اتمی بارها و بارها و بر صلح‌آمیز بودن ایران تاکید شده است. ما در بحث سلاح‌های کشتار جمعی هم فتوای مقام معظم رهبری را داریم و تغییری در نگاه و موضع جمهوری اسلامی ایران ایجاد نشده است.  

کنعانی در پاسخ به سوالی در خصوص جزئیات سند برنامه جامع همکاری بلندمدت ایران و ترکیه که روز گذشته در تهران به انضا رسید، گفت: سابقه این سند به سفر آبان ۱۴۰۰ وزیر خارجه ترکیه به تهران برمی‌گردد. پیشنهادی برای تدوین سند از سوی امیرعبداللهیان به طرف ترکیه‌ای ارائه شده بود که ما برای جهت دهی همکاری‌های بلندمدت دو کشور و توسعه مناسبات دوجانبه پیش سندی را تدوین کنیم که پیش نویس این سند در سفر اوایل تیر ماه امیرعبداللهیان به ترکیه تحویل همتای ترکیه‌ای شد و بعد در ارتباط دو وزارت خارجه نهایی شد و در روز گذشته در جریان سفر اردوغان به امضای مقامات دو کشور رسید.

وی ادامه داد: این سند برنامه جامع همکاری بلندمدت دو کشور است که روابط دو کشور در چارچوب سیاست همسایگی را مدیریت کند. در چارچوب آن توسعه مناسبات در ابعاد مختلف سیاسی ،‌اقتصادی، تجاری، علمی و فناوری، فرهنگی و حتی همکاری های منطقه ای و بین‌المللی مورد توجه قرار گرفته است. چشم انداز همکاری دو کشور در حوزه انرژی، آب و هوا، حمل و نقل و ... مبارزه با تروریسم و جرائم سازمان یافته فرامرزی در آن اشاره شده است. امیدواریم نتیجه اجرای سند را در ارتقای مناسبات دو کشور در آینده شاهد باشیم.

سخنگوی دستگاه دیپلماسی در پاسخ به این سوال که اهداف سفر آقای فیصل مقداد، وزیر امور خارجه سوریه به ایران چیست، گفت: وزیر خارجه سوریه در پاسخ به دعوت قبلی امیرعبداللهیان به تهران سفر کرده و در این سفر موضوعات مرتبط با همکاری‌های دوجانبه و موضوعات منطقه‌ای و بین‌المللی مورد تبادل نظر قرار خواهد گرفت. در خصوص اختلافات موجود در مورد شمال سوریه و نگرانی‌‌های دولت ترکیه و مباحثی که در خصوص احتمال اقدام به عملیات نظامی ترکیه در شمال سوریه مطرح بوده است، خوشبختانه ایران در این زمینه دیپلماسی بسیار  فعال و عملگرایانه‌ای را داشته است. به صورت مستمر در سطوح مختلف از جمله وزیر خارجه تماس‌ها و گفت‌وگوهای دوجانبه و تلفنی با همتای سوری و ترک برقرار بوده است. ایران تاکید کرده و می‌‌کند که اقدام نظامی می‌تواند به تشدید بحران در مناطق سوریه بینجامد و تامین کننده ثبات و امنیت نخواهد بود و به ایجاد مشکلات برای شهروندان آن مناطق منجر خواهد شد.

وی افزود: امیرعبداللهیان در گفت‌وگو با همتای ترک گفت که توافقات قبلی دو کشور در مکانیسم آستانه بهترین و مناسب ترین روند غیرنظامی برای حل و فصل بحران و تامین نگرانی‌های امنیتی دولت ترکیه است. بخش دیگر سفر وزیر خارجه سوریه مبنی بر این است که در طرف ایرانی همتای سوری را در جریان مذاکرات دیروز روند آستانه قرار خواهد داد. احترام به حاکمیت و تمامیت ارضی سوریه همواره مورد تاکید ایران بوده است. خوشبختانه این تبدیل به نگاه مشترک شده است. سه کشور ایران، ترکیه و روسیه به عنوان رویکرد به آن تاکید می‌‌کنند. دولت آمریکا حضور نظامی خود را در بخش هایی از اراضی سوریه پایان ببخشد و از حمایت تروریست‌ها دست بردارد.

کنعانی همچنین در پاسخ به سوالی در خصوص سفر رئیس جمهور آمریکا به عربستان و اسرائیل گفت: معتقدیم دولت آمریکا اگر خواهان ایجاد ثبات،‌ امنیت و آرامش در منطقه است باید دست از مداخله در امور داخلی کشورهای منطقه و تلاش برای ایجاد ائتلاف‌های نمادین و ساختگی و تلاش برای اعمال ارزش‌های آمریکایی در منطقه دست بردارد. کشورهای منطقه به صورت طبیعی به عنوان صاحبان منطقه منافع و دیدگاه‌های مشترکی دارند و می‌توانند در پرتو نشست‌های منطقه‌ای بهترین شرایط را برای ثبات و امنیت در منطقه ایجاد کنند.

وی ادامه داد: تلاش رژیم صهیونیستی این بوده که در قالب این سفر یک ائتلاف منطقه ای را برای اعمال فشار بر ایران شکل بدهد. در این تلاش این رژیم ناکام بوده و دولت آمریکا هم توفیقی نداشته است و پیام‌هایی که از مقام‌های عربی منطقه چه مستقیم و چه غیرمستقیم دریافت کردیم گویای این است که خوشبختانه کشورهای منطقه آمادگی ندارند در سیاست‌های منطقه‌ای آمریکا در مواجهه با ایران قرار بگیرند. شرایطی فراهم شده است که ما گفت‌‌وگوهای جدیدی را برای تعمیق همکاری‌های منطقه‌ای ساماندهی کنیم.

سخنگوی وزارت امور خارجه در پاسخ به این سوال که دور جدید مذاکرات ایران و عربستان چه زمانی برگزار خواهد شد، گفت: خوشبختانه اجرای پنج دور مذاکرات ایران و عربستان در بغداد مثبت و رو به جلو بوده است. خوشبختانه برادران ما در دولت عراق بسیار در این زمینه با حسن نیت و انگیزه و رویکردی سازنده عمل کرده و توانستند نقش بسیار مثبتی در برگزاری این جلسات و ادامه نشست‌ها و انتقال درست پیام‌ها بین طرفین داشته باشند. نتیجه مذاکرات تا الان به اندازه‌ای دلگرم کننده بوده که بتوانیم دور بعدی مذاکرات را در بغداد در سطح مناسبی داشته باشیم و با استفاده از دستاوردهای گذشته گام رو به جلو برداریم. فضا مثبت است و امیدواریم به نتیجه جدیدی در روند از سرگیری روابط برسیم و ایران از هر گامی که برادران ما در منطقه به سمت توسعه مناسبات بردارند، استقبال می‌کند.

کنعانی در واکنش به اظهارات دو مقام مسئول آمریکایی در خصوص همکاری‌های ایران و روسیه گفت: روابطه ایران و روسیه دوجانبه و مبتنی بر منافع دو کشور است و ارتباطی با ایالات متحده ندارد. همکاری‌های ایران و روسیه بر مبنای منافع و مصالح مشترک روابط‌شان را تنظیم کرده‌اند و نشان داده علاوه بر منافع دو کشور در حوزه منطقه هم سازنده بوده و ما نتیجه آن را در ایجاد ثبات در سوریه و مبارزه با تروریسم شاهد بودیم. بنابراین روابط مستقل ایران و روسیه در همین چهارچوب ادامه پیدا خواهد کرد. 

سخنگوی وزارت امور خارجه در پاسخ به سوالی در خصوص تصویب طرح جدید در سنای آمریکا برای نظارت بر صنعت هسته‌ای ایران گفت: دولت آمریکا از یک طرف به دنبال مذاکره و بازگشت به توافق است و از طرف دیگر اقداماتی را به صورت متوالی و متناوب انجام می‌دهد که کاملا مشخص است شاهد تناقض رفتاری و گفتاری نزد دولت آمریکا و نهادهای دولتی این کشور هستیم. این نشانه تناقض و بی عملی دولت آمریکا در مبحث گفت‌وگوهای هسته‌ای با ایران است. ایران به دولت آمریکا و نهادهای داخلی این کشور به صورت مجموعه یکپارچه نگاه می‌کند و هر اقدام آمریکا در روند مذاکرات هسته‌ای تاثیرگذار خواهد بود و ایران بر همین مبنا عکس العمل خود را خواهد داشت.

سخنگوی دستگاه دیپلماسی در خصوص تصویب موافقتنامه انتقال محکومان بین ایران و بلژیک و آزادی اسدالله اسدی گفت: درباره اسدالله اسدی جمهوری اسلامی ایران مواضع خود را بارها اعلام و تاکید کرده است. بحث موافقتنامه‌های قضایی اعم از استرداد مجرمان و ... یا همکاری‌های مربوط به مباحث کیفری و مدنی بین کشورها یک موضوع عادی و روتینی است. هم ایران و هم بلژیک تعداد قابل توجهی از این نوع موافقتنامه‌ها را با کشورهای مختلف امضا کرده و دارند و انعقاد این موافقتنامه‌ها برای همکاری‌های دوجانبه عادی و شناخته شده است.

وی ادامه داد: بازداشت دیپلمات ایرانی یک فرآیند کاملا غیرقانونی و نقض فاحش کنوانسیون ۱۹۶۱ وین بوده است. خواست ما از دولت بلژیک این است دیپلمات ایرانی را فورا آزاد و اعاده حیثت کرده و خسارت وارده را جبران کند و نسبت به بدعت گذاشته شده در نقض مصونیت دیپلمات‌ها مسؤولیت خود را قبول کند.