سفیر ایران در زاگرب:
مسئول اصلی هر تاخیری در توافق، دولت آمریکا است
سفیر ایران در کرواسی با بیان اینکه به نظر میرسد ما و ۱+۴ به نقطه توافق بسیار نزدیک هستیم، تاکید کرد: اکنون مسئول اصلی هر تاخیری در توافق، دولت آمریکا است که باید با یکی دو تصمیم مهم به نقطه توافق برسد.
به گزارش ایلنا، پرویز اسماعیلی، سفیر جمهوری اسلامی ایران در زاگرب با روزنامه «وچرنی لیست» کرواسی در خصوص روابط دو کشور، روند مذاکرات وین، مسائل منطقهای، بحران اوکراین، بازار انرژی، ارتباط کشورهای عربی با رژیم صهیونیستی، تحولات یمن و... به گفتوگو پرداخت.
*خط قرمز ما منافع و امنیت ملی است
خبرنگار با بیان اینکه چند هفته است مذاکرات در وین متوقف شده و مقامات ایرانی تاکید میکنند اگر آمریکا از خط قرمزها عبور نکند، هر لحظه آماده امضای توافق هستهای هستند، پرسید: این چه خط قرمزی است؟ واقعا چقدر به توافق هستهای ایران و قدرتهای جهانی نزدیک هستیم؟ که اسماعیلی پاسخ داد: خط قرمز ما منافع و امنیت ملی ما است. دولت جدید ایران هم مذاکرات را با ارائه ابتکارهایی برای یک توافق پایدار پیگیری کرد.
وی با بیان اینکه طرفهای اروپایی و کشورهای ۱+۴ این مسئله را میدانند که ما با جدیت دنبال توافق هستیم و انعطاف لازم و حسن نیت خود را نشان دادهایم، گفت: طرف آمریکایی هم پیام ما را به خوبی دریافت کرده که رفع کامل تحریمهایی که در برجام لغو شده بود و همینطور تمام تحریمهایی که ترامپ بعد از خروج از برجام علیه ما اعمال کرد، ضروری است.
این دیپلمات ایرانی با بیان اینکه به نظر میرسد ما و ۱+۴ به نقطه توافق بسیار نزدیک هستیم، اظهار داشت: اکنون مسئول اصلی هر تاخیری در توافق، دولت آمریکا است که باید با یکی دو تصمیم مهم به نقطه توافق برسد. اگر دولت بایدن بخواهد به شکلی ناقص به توافق سال ۲۰۱۵ بازگردد یا اینکه از برخی تحریمهایی که ترامپ اعمال کرد به عنوان ابزار سیاسی علیه ما سوءاستفاده کند، باید مسئولیت عدم توافق را هم برعهده بگیرد.
*بایدن تجربه تلخ و شکست خورده ترامپ علیه ایران را تکرار نکند
اسماعیلی با اشاره به رویکرد ترامپ علیه ایران تصریح کرد: بهتر است بایدن تجربه تلخ و شکست خورده ترامپ در خصومت و فشار حداکثری علیه ایران را تکرار نکند. ما موفقیت در مذاکرات وین را، پیروزی دیپلماسی و موفقیتی در جهت ثبات سیاسی و اقتصادی در جهان میدانیم.
وی ادامه داد: همه ما مذاکرات بسیار سختی برای رسیدن به این توافق داشتهایم. به همین خاطر باید تضمین شود که اگر توافق شد، به آسانی توسط هر یک از طرفها نقض نشود.
*توافق با ایران کمک بزرگی به توازن سیاسی و اقتصادی در جهان خواهد بود
خبرنگار با بیان اینکه شایعاتی از اتحادیه اروپا و آمریکا به گوش میرسد که روسیه در مسیر امضای توافق کارشکنی میکند از سفیر ایران سؤال کرد که روسیه واقعاً چه میخواهد، چه نوع تضمینی؟ آیا آنچه روسیه به دنبال آن است، میتواند توافق را غیر ممکن کند؟ و اگر این درست باشد، آیا هدف روسیه از کارشکنی این است که ایران نتواند جایگزین گاز و نفت روسیه در جهان شود؟ که سفیر ایران خاطرنشان کرد: آنچه برای ما مهم است نتیجه مذاکرات است و نه شایعهها و نقل قولها. مذاکرات چند جانبه طبیعتا پیچیدهتر و سختتر است.
اسماعیلی با بیان اینکه ما بارها شاهد مذاکرات دو یا چند جانبه طرفهای برجام با یکدیگر بودهایم، ابراز داشت: هر یک از آنها در مقاطع مختلف نظرات و درخواستهایی مطرح کردهاند. گاهی فرانسه، گاهی روسیه و گاهی هم دیگران. این طبیعت مذاکرات چند جانبه است. ولی ما به جزئیات مذاکرات آنها با یکدیگر وارد نمیشویم و بر خواستهها، منافع ملی و حقوق کشور خودمان متمرکز هستیم.
وی با بیان اینکه توافق با ایران کمک بزرگی به توازن سیاسی و اقتصادی در سراسر جهان خواهد بود، عنوان کرد: امیدواریم درخواستهای مقطعی یا کماهمیت هر یک از طرفین، تاثیر منفی بر این هدف مهم نگذارد. شایعات اخیر با واقعیت هم منطبق نیست. بازار انرژی در جهان بسیار بزرگ است و حذف هیچ یک از تولیدکنندگان بزرگ انرژی، از جمله روسیه و ایران، عملا ممکن نیست.
*آسیب دیدن مردم اوکراین و نابودی زیرساختهای آن موجب ناراحتی بسیار است
سفیر ایران در پاسخ به این سؤال که موضع ایران در قبال جنگ در اوکراین چیست و آیا حمله روسیه به اوکراین روابط ایران و روسیه را مختل کرده است؟ یادآور شد: ما قربانی طولانیترین جنگ قرن گذشته هستیم که قدرتهای جهانی یکپارچه از تجاوز صدام به کشور من حمایت کردند.
اسماعیلی با تاکید بر اینکه ما به خوبی با درد و رنج مردم جنگزده آشنا هستیم، بیان کرد: مخالفت با جنگ و تاکید بر حل اختلافات از طریق مذاکره، یکی از اصول سیاست خارجی ایران است.
وی با بیان اینکه هیچ اختلافی نباید مجوز آغاز جنگ، تجاوز و کشته و زخمی شدن زنان و کودکان تلقی شود، گفت: ایران از ابتدای بحران و در تماس با مقامات روسیه یا اوکراین و سایر طرفهای موثر، خواهان آتشبس فوری، احترام کامل به مقررات بینالمللی و تمامیت ارضی کشورها، رعایت امنیت کامل غیر نظامیان و حل و فصل اختلافات از طریق گفتوگو بوده است.
این دیپلمات افزود: آسیب دیدن مردم اوکراین و نابودی زیرساختهای آن کشور و هر ملت دیگری، موجب ناراحتی بسیار است و امیدواریم مذاکرات هر چه سریعتر به پایان درگیری و صلح پایدار منجر شود.
اسماعیلی با بیان اینکه باید توجه کرد که حل دراز مدت اختلافات، نیازمند پرداختن به ریشههای آن است، اظهار داشت: شرایط در منطقه اروپای شرقی شکننده است و یک اشتباه کوچک ممکن است دامنه بحران را توسعه دهد. لذا طرفین و سایر کشورهای موثر در بحران باید از هرگونه اقدامات تحریکآمیز که امنیت و حاکمیت ملی دیگران را نادیده میگیرد، خودداری کنند.
*پیشگیری از جنگ در اوکراین هم با مذاکره ممکن بود
وی با بیان اینکه اصولا معتقدم جنگ اجتنابپذیر است، تصریح کرد: پیشگیری از جنگ در اوکراین هم با مذاکره ممکن بود، اما گویا برخی کشورها ترجیح دادند که جنگ اتفاق بیفتد. بایدن به لهستان رفت و بیشتر از اینکه نگران مردم اوکراین باشد، بر رفتن پوتین تاکید کرد.
به گفته سفیر ایران، آنها عادت کردهاند برای دیگر ملتها تصمیم بگیرند. این فقط حق مردم روسیه، اوکراین و هر کشوری است که رهبرانشان را انتخاب کنند.
اسماعیلی با بیان اینکه متاسفانه قدرتهای جهانی در عمل نشان دادهاند که به سلاح، بیشتر از گفتوگو علاقه دارند، خاطرنشان کرد: با فروپاشی شوروی، پیمان ورشو هم فروپاشید. اما غرب نه تنها ناتو را محدود نکرد، بلکه به طور مداوم حوزه ژئو استراتژیک و ماموریتهای آن را گسترش داد.
وی با بیان اینکه هیچ ایرادی ندارد که عدهای از کشورها پیمان مشترک دفاعی و امنیتی داشته باشند، ابراز داشت: اینکه اینگونه پیمانها ابزاری برای حفظ هژمونی قدرتها و تهدید امنیت دیگر کشورها شود، پذیرفتنی نیست.
این دیپلمات ایرانی با بیان اینکه سازمانهای بینالمللی هم باید در بررسی موضوعات مرتبط با صلح و امنیت جهانی از اعمال استانداردهای دوگانه اجتناب کنند، عنوان کرد: متاسفانه سازمان ملل و مخصوصا شورای امنیت بارها نسبت به این امر بیتوجه بوده و موجب بیاعتباری خود شدهاند و در بحرانها مسئولیت دارند. مردم فلسطین و یمن نمونهای شاخص از این مسئله هستند.
*واکنش غرب و جامعه بینالمللی نسبت به اعدامها در عربستان چه بود؟
اسماعیلی با ذکر این نکته که بیش از هفت سال از حمله عربستان و حامیانش به یمن میگذرد، یادآور شد: تاکنون حدود ۳۸۰ هزار غیرنظامی از جمله ۱۰ هزار کودک یمنی در اثر بمباران یا گرسنگی و کمبود دارو کشته شدهاند. میلیونها نفر آواره شدهاند. اما شاهد اقدام قاطع از سوی سازمان ملل نبودیم.
وی افزود: قدرتهای غربی هم نه تنها دولت عربستان و متجاوزان به یمن را تنبیه و تحریم نکردند، بلکه به آنها کمک تسلیحاتی و اطلاعاتی کردند. تا روزی که بین انسانها و کشورها تبعیض اعمال میشود، صلح جهانی در دسترس نخواهد بود.
سفیر ایران با طرح پرسشی بیان کرد: من از شما میپرسم، عربستان طی یک روز ۸۱ نفر از شیعیان و منتقدان خود را اعدام کرد. واکنش غرب و جامعه بینالمللی چه بود؟ ضمنا روابط ما با روسیه، اوکراین و هر کشور دیگری، صرفا تابع اصول ثابت سیاست خارجیمان و مبتنی بر احترام و رعایت منافع متقابل است.
*آمریکا موظف به لغو تحریمها از جمله سپاه است
خبرنگار درباره خارج کردن سپاه پاسداران از لیست تحریمها توسط آمریکا پرسید و اینکه آیا این تصمیم ربطی به جنگ در اوکراین دارد؟ که اسماعیلی پاسخ داد: سپاه پاسداران نیروی نظامی رسمی و محور امنیت ملی ایران بوده و دفاع از کشور وظیفه ذاتی آن است و تحریم آن بیمعنی است. اما ترامپ پس از خروج آمریکا از برجام، سپاه را هم تحریم کرد.
وی با بیان اینکه در مذاکرات وین بازگشت طرفین به تعهداتشان در برجام مطرح است، گفت: دولت آمریکا موظف به لغو بدون استثنای تحریمها علیه تمام شخصیتهای حقیقی و حقوقی است که ترامپ پس از خروج از برجام اعمال کرد، از جمله سپاه پاسداران. این موضوع هیچ ارتباطی نیز به جنگ در اوکراین ندارد.
سفیر ایران با تاکید بر اینکه سپاه حتی به امنیت منطقه و جهان هم کمک بزرگی کرده است، اگرچه رسانههای غربی این حقیقت را به افکار عمومی منعکس نمیکنند، اظهار داشت: شک نکنید اگر سپاه به ملتهای سوریه و عراق برای شکست دادن تروریستهای داعش کمک نکرده بود و آنها موفق به تشکیل دولت میشدند، الان بزرگترین تهدید برای اروپا و غرب بودند.
*مسئول بحران فعلی انرژی، آمریکا و برخی کشورهای اروپایی هستند
خبرنگار با بیان اینکه با وجود تحریمها، ایران تولید نفت و گاز را افزایش داده است، پرسید کرد که با توجه به سیاستهای غرب بعد از بحران اوکراین، آیا ایران در صورت لغو تحریمها میتواند جایگزین گاز و نفت روسیه در جهان شود؟ که اسماعیلی تصریح کرد: ایران یک محور قدرتمند و متعادلکننده در بازار انرژی است. ما با وجود فشارهای ناشی از تحریمهای ظالمانه آمریکا که اقتصاد جهانی و زندگی مردم عادی را تحت تاثیر منفی قرار داده، همواره تلاش کردهایم به صادرات انرژی ادامه دهیم.
وی اضافه کرد: مسؤول بحران فعلی انرژی، در درجه اول خود آمریکا و برخی کشورهای اروپایی هستند که طی حدود چهار دهه، به صورت ساختاری و غیرعادلانه، تلاش کردند ایران را از تمام پروژههای بزرگ تولید و ترانزیت انرژی کنار بگذارند. آنها باید پاسخ بدهند که چرا شهروندان خود را از دستیابی مناسب به انرژی محروم کرده و میکنند؟
*نمیخواهیم که جایگزین روسیه یا هر کشور دیگری در بازار انرژی باشیم
این دیپلمات ایرانی با بیان اینکه ما معتقدیم بازار جهانی انرژی باید از همه ظرفیتهای تولیدکنندگان و صادرکنندگان برخوردار باشد، خاطرنشان کرد: ما نمیخواهیم که جایگزین روسیه یا هر کشور دیگری در بازار انرژی باشیم. دیگران هم نمیتوانند جایگزین ایران شوند. این حق مصرفکنندگان و تولیدکنندگان انرژی است که در بازار آزاد و بدون مداخله هرگونه عوامل غیر اقتصادی به تجارت بپردازنند.
به گفته اسماعیلی، آماده هستیم اگر تحریمهای ظالمانه لغو شوند با قدرت وارد بازار انرژی شده و با عرضه سریع انرژی، نگرانیهای مصرفکنندگان را کاهش دهیم. این عادلانه نیست که شهروندانی که هیچ دخالتی در تعیین سیاستهای جهانی ندارند، از کمبود و گرانی انرژی رنج ببرند.
*روابط ایران و انگلیس عادی است
خبرنگار با بیان اینکه بسیاری از تحلیلگران ادعا میکنند که آزادی دو زندانی انگلیسی از زندان ایران و آزاد شدن پول ایران، آغاز عادی سازی روابط بریتانیا و ایران است، از سفیر ایران سوال کرد که اگر تهاجم نظامی روسیه به اوکراین انجام نمیشد، آیا این اتفاق می افتاد؟ که وی ابراز داشت: روابط جمهوری اسلامی ایران و انگلیس عادی است. ما از حدود ۴۵ سال پیش و در تجارت مربوط به تانکهای انگلیسی بیش از ۳۹۰ میلیون پوند از انگلیس طلب داشتیم.
اسماعیلی ادامه داد: طی دهههای گذشته مذاکرات متعددی برای پرداخت این بدهی به ایران انجام شد تا اینکه اخیرا در مذاکرات وزرای امور خارجه دو کشور به نتیجه رسید. این موضوع به آزادی دو زندانی انگلیسی یا هر مسئله دیگری ربط ندارد.
*تحریم، جنگ بدون گلوله است
خبرنگار پرسید جو بایدن هیأتی را به ونزوئلا، کشوری که تا دیروز دشمن آنها بود، فرستاد تا از آنها برای تامین نفت کمک بخواهد. آیا چنین اتفاقی برای ایران افتاده است؟ این دیپلمات ایرانی بیان کرد: ما از اینکه دولت آمریکا دست از دشمنی با هر کشوری بردارد و تحریمهای ظالمانه علیه آنها را لغو کند، بسیار خوشحال میشویم.
وی با بیان اینکه تحریم، جنگ بدون گلوله است و بیشتر از دولتها، زندگی مردم عادی را سخت کرده و موجب رنج آنان میشود، یادآور شد: در جریان مذاکرات وین، یکی از موضوعات اصلی، لغو تحریمهای دولت ترامپ علیه صادرات نفت و گاز ایران است. ما در توافق سال ۲۰۱۵ هم نشان دادیم میتوانیم به سرعت صادرات انرژی را افزایش دهیم. امیدوارم با یک توافق خوب و پایدار در مذاکرات وین، باز هم به ثبات در بازار انرژی کمک کنیم.
*بزرگترین حافظ صلح و ثبات در منطقه بودهایم
خبرنگار با بیان اینکه گفته میشود اتحاد جدیدی در خاورمیانه در حال شکلگیری است. رئیسجمهور مصر، حاکم امارات و نخستوزیر اسرائیل اخیرا در مصر دیدار کردند. بسیاری از تحلیلگران استدلال میکنند که این اجماع در واقع علیه ایران و ایجاد احتمالی ناتوی عربی بود که با ایران مخالفت کند. شما چگونه این را تحلیل میکنید؟ که اسماعیلی عنوان کرد: ایران کشورهای عرب منطقه خلیج فارس را برادر و دوست خود میداند.
وی با ابا اشاره به پیشنهاد ایران برای همکاری با کشورهای منطقه گفت: ما همواره آنها را به دوستی و همکاری دعوت کردهایم. حتی پیشنهاد یک پیمان امنیت منطقهای مشترک دادهایم. ما بزرگترین حافظ صلح و ثبات در منطقه بودهایم و به این مسئولیت ادامه خواهیم داد.
سفیر ایران با تاکید بر اینکه تهران در جزییات سیاست خارجی همسایگان خود دخالت نمیکند، اما هوشیارانه تحولات سیاسی را زیر نظر دارد، اظهار داشت: اسرائیل رژیمی تهدید محور است و برای هیچ کشوری در منطقه امنیت نخواهد آورد. رفتار اسرائیل با فلسطینیها و اعراب منطقه بر اساس آخرین گزارش دیدهبان حقوق بشر سازمان ملل مبتنی بر آپارتاید است.
اسماعیلی افزود: این رژیم درصدد تحریک کشورهای منطقه علیه ایران و نفوذ فزاینده در ساختار سیاسی و اقتصادی آنان از طریق ترویج «ایرانهراسی» است. بعد از نشست اخیر نیز، اسرائیلیها گفتند که این نشست یک اتحاد علیه ایران است. اما وزیر امور خارجه مصر چند بار این موضوع را رد کرد.
*تصور شریک خوب و قابل اعتماد بودن اسرائیل با اعراب، اشتباه استراتژیک است
وی با بیان اینکه مسئولان کشورهای عربی که با اسرائیل رابطه برقرار کردهاند، چشم خود را بر تاریخ یکصد سال اخیر و آرمان فلسطین بستهاند، تصریح کرد: آنها چشم خود را بر بیاعتنایی اسرائیل به تمام قطعنامههای سازمان ملل و درخواستهای جامعه بینالمللی و حتی اتحادیه اروپا بستهاند.
این دیپلمات ایرانی با طرح این سوال که آنها قبل از هر چیز باید از مردم خود بپرسند که آیا آنها نسبت به روابط دوستانه با رژیم اشغالگر قدس و فلسطین احساس خوشایندی دارند؟ خاطرنشان کرد: این تصور که اسرائیل شریک خوب یا قابل اعتمادی برای اعراب و مسلمانان منطقه است، یک اشتباه استراتژیک سیاسی و خیانت به آرمانهای عربی است و بدتر از آن، هر کشوری امنیت خود را به اسرائیل گره بزند، تکیه بر باد داده است.
اسماعیلی با اشاره به جنگ تحمیلی ابراز داشت: ما ۳۵ سال پیش بر اتحاد تمام قدرتهای جهانی و همچنین حمایت برخی کشورهای عربی از تجاوز نظامی هشت ساله صدام علیه ایران پیروز شدیم. حتی اگر این گونه اتحادها واقعی هم باشد، تهدیدی در برابر قدرت نظامی ما نیست.
*اقدامات خصمانه اسرائیل علیه ایران موضوع جدیدی نیست
خبرنگار با بیان اینکه ایران اخیراً یک محل در کردستان عراق را موشک باران کرد و مدعی شد که مقر موساد بوده است. پیشتر اسرائیل سوریه را بمباران کرده بود که در آن دو تن از اعضای سپاه پاسداران ایران کشته شدند. از سفیر ایران پرسید که آیا چنین حوادثی میتواند منجر به جنگ گستردهتری بین اسرائیل و ایران شود؟ که وی پاسخ داد: اقدامات خصمانه اسرائیل علیه ایران موضوع جدیدی نیست.
اسماعیلی با تاکید بر اینکه ترور دانشمندان ایرانی و خرابکاری در تاسیسات هستهای که بدون توجه به خطرات احتمالی و زیست محیطی انجام شدهاند، در زمان خود به مقامات سازمان ملل و سازمان بین المللی انرژی اتمی گزارش شدهاند، بیان کرد: در آن گزارشها تاکید شده است که جمهوری اسلامی ایران حق پاسخگویی به هرگونه اقدام خصمانه از سوی رژیم صهیونیستی یا هر گروه تروریستی دیگری را برای خود محفوظ میداند.
وی با اشاره به روابط ایران و اقلیم کردستان عراق یادآور شد: ما روابط تاریخی، عمیق و گستردهای با دوستان خود در عراق و اقلیم کردستان داریم و علاقه داریم این روابط صمیمانه ادامه یابد. ما از هیچ کمکی برای توسعه عراق و کمک به مردم این کشور کوتاهی نکردیم.
سفیر ایران با بیان اینکه ما به محض درخواست کمک از سوی بزرگان کردستان عراق، به یاری آنها شتافتیم، عنوان کرد: نیروهای ما حتی برای دفاع از آنها در برابر داعش شهید شدند تا شهرهای مهم کردستان عراق، مثل موصل و اربیل، به دست تروریستهای داعش نیفتد. دولت عراق و مقامات کردستان به خوبی میدانند که چرا این اتفاق افتاد.
اسماعیلی اضافه کرد: ما بارها به حکومت مرکزی عراق در این زمینه هشدار داده بودیم که تحرکات و فعالیتهای خصمانه علیه ایران از داخل سرزمین عراق را متوقف کنند. دوستان ما در عراق در این زمینه مسئولیت قطعی دارند.
*حجم روابط تجاری ایران و کرواسی در سال ۲۰۲۱، ۵۰ درصد افزایش یافت
وی در ارزیابی از همکاری کرواسی و ایران هم گفت: همکاری جمهوری اسلامی ایران و جمهوری کرواسی مبتنی بر دوستی، احترام و درک مشترک ادامه دارد. خوشبختانه ارتباطات و دیدارهای مقامات عالی دو کشور افزایش یافته است و ما علاوه بر مسائل دوجانبه، رایزنیهای خوبی در مورد مسائل منطقهای و بینالمللی هم داریم.
سفیر ایران با بیان اینکه امیدوارم با کاهش آثار پاندمی کرونا سفر مقامات دو کشور هم آغاز شود، اظهار داشت: این خبر بسیار خوبی است که در سال ۲۰۲۱ موفق شدیم علی رغم همه تحریمها حجم روابط تجاری دو کشور را حداقل ۵۰ درصد افزایش دهیم. ما و دوستان کروات اطمینان داریم که با لغو تحریمها در آینده نزدیک، روابط اقتصادی دو کشور جهش قابل توجهی خواهد یافت.
اسماعیلی با بیان اینکه ما آمادهایم به سرعت تمام نیازهای کرواسی به انواع انرژی را با کیفیت و قیمت مناسب تامین کنیم، تصریح کرد: امسال سیامین سالگرد تاسیس روابط دیپلماتیک ایران و کرواسی است و ما برنامههایی را تدارک دیدهایم. ماه گذشته فیلارمونیک زاگرب به سرپرستی علی رهبری کنسرت «چنین گفت زرتشت» را به زبان فارسی اجرا کرد.
به گفته وی، طی ماههای آینده نیز چند هنرمند ایرانی به زاگرب خواهند آمد. کنفرانس تجارت حلال ایران و کرواسی هم در نیمه ماه ژوئن با حضور شرکتهای کروات در تهران برگزار میشود.