پژوهشگر مؤسسه مطالعات استراتژیک اسلامآباد:
عدم گفتوگوی مستقیم ایران و آمریکا از عوامل بازدارنده پیشرفت مذاکرات است/ جهان بر اساس منافع خودمحورانه به جای اصول عادلانه اداره میشود
پژوهشگر موسسه مطالعات استراتژیک اسلامآباد با تاکید بر اینکه برای رسیدن به توافق بلندمدت گفتوگوی مستقیم ایران و آمریکا لازم است، گفت: جهان بر اساس منافع خودمحورانه به جای اصول عادلانه اداره میشود و انتظار اینکه توافق به طور کامل به نفع ایران باشد، مانند آرزو است.
امه فاروا پژوهشگر موسسه مطالعات استراتژیک اسلامآباد (ISSI)است. او روی بسیاری از مسائل مربوط به پاکستان و چین کار کرده است. حوزه تحقیقاتی او روسیه، افغانستان و آسیای مرکزی است. وی در گفتوگو با ایلنا به بیان نظرات خود در مورد تنشها و احیای برجام پرداخت:
هیچ تضمینی وجود ندارد که دولت بعدی آمریکا به توافق پایبند باشد
امه فاروا در ابتدا در مورد احیای برجام گفت: مسیر احیای برجام هنوز نامشخص است و یکی از بزرگترین دلایل تاخیر، این است که اولاً، دولت کنونی تصمیم گرفته که توافق ایران را بدون جبران زیانهای وارده توسط ترامپ علیه ایران احیا کند از طرفی هم هیچ تضمینی وجود ندارد که دولت بعدی آمریکا به توافق پایبند باشد. همچنین مشخص نیست که اگر آمریکا به تعهدات بینالمللی خود پایبند نباشد و ایران را با دور دیگری از تحریمهای اقتصادی مواجه کند، سایر طرفهای توافق چگونه در قبال ایران عمل کنند.
عدم گفتوگوی مستقیم ایران و آمریکا از عوامل بازدارنده پیشرفت مذاکرات است
وی در ادامه گفت: بیاعتمادی به روابط واشنگتن و تهران در اوج خود قرار دارد و عدم گفتوگوی مستقیم دو کشور در این زمینه نیز از عوامل بازدارنده پیشرفت مذاکرات است. آنچه باعث تاخیر بیشتر در روند احیای برجام خواهد شد، عدم گفتوگوی مستقیم کارشناسان فنی دو طرف است.
تشدید تهدیدهای اسرائیلی-آمریکایی، مذاکرات را به جایی نمیرساند
این استاد دانشگاه در ادامه گفت: جهان شاهد بود که چگونه دونالد ترامپ که به نام سیاست «اول آمریکا» به تهدید و قلدری متوسل شد، شکست خورد. شکست در سیاست به کارگیری تهدید و قلدری او را به جایی نرساند. دولت بایدن برای جبران صدماتی که ترامپ به وجهه ایالات متحده و نفوذ سیاسی آن در جهان وارد کرده است، باید بسیار کار کند. من نمیبینم که تشدید تهدیدهای اسرائیلی-آمریکایی، مذاکرات را به جایی برساند.
رژیم کنترل تسلیحات بینالمللی، خلع سلاح و عدم اشاعه هستهای کنونی شکننده شده است
وی در مورد اظهارنظرهای متناقض در روند مذاکرات وین گفت: این امر بیشتر به پویایی در حال تحول نظم جهانی موجود مربوط میشود تا به توافق ایران. یک موضوع بینالمللی وجود ندارد که همه کشورها یکصدا صحبت کنند. اجازه دهید با موضوع تغییر آب و هوا شروع کنیم. در اجلاس جهانی آب و هوا، اظهارات قدرتهای بزرگ تا حدی که میتوان تصور کرد مبهم و متناقض بود. بعدها کنفرانس گلاسکو نیز به همین سرنوشت دچار شد. با این حال، بزرگترین مشکل این است که رژیم کنترل تسلیحات بینالمللی، خلع سلاح و عدم اشاعه هستهای کنونی شکننده شده است. با ظهور قدرتهای جدید، قوانین و مقررات جدید میتواند در راه باشد و تغییرات نیاز به زمان دارد. تا زمانی که سلسله مراتب جهانی جدیدی در میان قدرتهای بزرگ ایجاد نشود، این اظهارات و رفتارهای متناقض ادامه خواهد داشت.
جهان بر اساس منافع خودمحورانه به جای اصول عادلانه اداره میشود
انتظار اینکه توافق به طور کامل به نفع ایران باشد، مانند آرزو است
اروپا به دنبال منافع خود است
پژوهشگر موسسه مطالعات استراتژیک اسلامآباد در مورد اظهارات و بیانیههای تروئیکای اروپایی گفت: این به این دلیل است که خود قدرتهای اروپایی در یک مشکل هستند. وضعیت آنها را میتوان با «اگر انجام دهیم بد است» و «اگر انجام ندهیم هم بد است» مقایسه کرد. با این حال، بزرگترین ترس آنها این است که آمریکا با تحریمهای بیشتر به ایران آسیب وارد کند و در آن سناریو ضربه مالی سختی نیز به آنها وارد شود. در واقع آنها به جای منافع ایران به دنبال منافع خود هستند. متأسفانه، اینگونه است که در حال حاضر جهان بر اساس منافع خودمحورانه به جای اصول عادلانه اداره میشود. این احتمال وجود دارد که به زودی یک توافق موقت حاصل شود، اما انتظار اینکه این توافق به طور کامل به نفع ایران باشد، مانند آرزو است.
به منظور دستیابی به درک متقابل بهتر و توافق بلندمدت، مذاکره مستقیم لازم است
وی در ادامه گفت: در حال حاضر، به نظر میرسد هیچ مبنای روشنی برای مذاکرات آینده در مورد برجام وجود ندارد. تلاشهای دولت بایدن برای بازگرداندن وجهه ایالات متحده در داخل و خارج از کشور فاقد عزم واقعی است که برای انجام این وظیفه لازم است و اگر یک توافق منهای ایالات متحده اتفاق بیفتد، این هیچ فایدهای ندارد و از هیچ نظر قابل اعتماد نخواهد بود. این واقعیت را نمیتوان انکار کرد که گفتوگوی مستقیم مطمئناً روند احیای توافق را تسریع خواهد کرد. روابط واشنگتن-تهران در حال حاضر در پوشش بیاعتمادی قرار دارد و میزان نارضایتی نسبت به یکدیگر بیش از حد معمول در نقطه اوج خود قرار دارد. به منظور دستیابی به درک متقابل بهتر و توافق بلندمدت، هر دو طرف باید در یک فرآیند مذاکره مستقیم شامل کارشناسان فنی، دولتمردان و سهامداران استراتژیک شرکت کنند.
کشورهای قدرتمند میتوانند به راحتی از جنایات خود فرار کنند
این استاد دانشگاه در مورد تصمیم ایران برای کاهش تعهدات برجامی خود گفت: این اقدام توضیح میدهد که چرا کشورهای قدرتمند نه تنها بر جهان حکومت میکنند، بلکه میتوانند به راحتی از جنایات خود فرار کنند. جای تاسف است که دولت ترامپ چقدر بیدردسر توافق ایران را لغو کرد و اکنون دولت بایدن چقدر بیشرمانه بدون پرداخت غرامت به ایران به اعمال فشار بر ایران میپردازد. ایران مطمئناً چاره دیگری جز مواجهه با زیان ناشی از تعهد نادرست آمریکا در برابر برجام نداشت.
اروپا در رکود است
شراکت اروپا با آمریکا به شرایطی متزلزل رسیده است
وی در مورد انفعال اروپا برای کمک به ایران گفت: اروپا در رکود است. این نباید تعجبآور باشد زیرا اروپا، پس از پایان جنگ جهانی دوم، خود را به عنوان متحد ایالات متحده معرفی کرده بود و دفاع خود را به واشنگتن سپرده بود. با این حال، شراکت آن با آمریکا به شرایطی متزلزل رسیده است. اروپایی که با دوراهی تقویت اتحاد با چین سوسیالیستی در حال رشد و عقبنشینی فزاینده آمریکا است، نمیتواند هیچ دولتی را به نفع خود تضمین کند. اکنون پویایی قدرت جهانی تغییر کرده است. یک قدرت جهانی جدید، چین، در حال ظهور است در حالی که دیگر قدرتهای بزرگ یا در حال بازگشت به عرصه بینالمللی (روسیه) هستند یا به اندازه کافی قوی شدهاند که قدرت خود را اثبات کنند (هند). اکنون لحظه گذار عظیم در قدرت جهانی است. در این محیط متزلزل جهانی، هر ابتکار اروپایی (هر چه که باشد) با شکست مواجه خواهد شد.