تحلیل آرمز کنترل از نشستهای وین
آرمز کنترل در تحلیلی به آخرین نتایج نشستهای وین پرداخت.
به گزارش ایلنا به نقل از آرمز کنترل، قدرتهای جهانی از ۲۷ آوریل به وین بازگشتند و تلاش کردند روند انطباق ایالات متحده و ایران با توافق هستهای، که به طور رسمی تحت عنوان برنامه جامع اقدام مشترک شناخته میشود را تسریع کنند.
نمایندگان ایالات متحده، ایران، اتحادیه اروپا، روسیه، چین و سایر شرکتکنندگان در برنامه جامع اقدام مشترک به طور مستقیم و غیرمستقیم برای احیای مجدد این طرح دیدار میکنند. نمایندگان آمریکایی و ایرانی چهره به چهره ملاقات نکردند اما از طریق مذاکرات غیر مستقیم با میانجیگری سایر اعضای توافق نامه - چین، فرانسه، آلمان، روسیه و انگلستان پیشرفت قابل توجهی حاصل شد.
هیاتهای کشورهای واسطه برای اولین بار در تاریخ ۲ آوریل با ایران گرد هم آمدند تا در مورد احیای این معامله با انریکه مورا، معاون مسئول اقدام خارجی اروپا مذاکرات را انجام دهند. کشورهای شرکت کننده کارگروههای رسمی را برای رسیدگی به دو موضوع اصلی که مانع احیای توافق نامه است، ایجاد کردند: تحریمها علیه ایران که ایالات متحده برای ورود مجدد به توافق نامه باید لغو کند و محدودیتهای هستهای که ایران برای انجام تعهدات خود باید به آنها بازگردد.
پس از جلسه ۲۰ آوریل خود، مورا بیانیهای منتشر کرد و در آن اظهار داشت: شرکت کنندگان درمورد بحثهای مداوم در وین درمورد اقدامات خاص مورد نیاز در زمینه لغو تحریمها و اجرای توافق هستهای پیشرفتهایی را به دست آوردند. وی گفت که با توجه به پیشرفتهای انجام شده، شرکتکنندگان سومین کارگروه را ایجاد میکنند تا بررسی کنند که چگونه ایالات متحده و ایران میتوانند گامهای متقابل را در جهت پیروی از توافق نامه دنبال کنند.
به طور کلی، کشورهای شرکت کننده علی رغم ماهیت پیچیده مذاکرات غیرمستقیم بین ایران و ایالات متحده خوشبین به نظر میرسند.
رئیسجمهور آمریکا، جو بایدن پس از لغو یکجانبه برجام توسط رئیس جمهور دونالد ترامپ در ماه مه ۲۰۱۸ و اعمال مجدد تحریمهای سختگیرانهای که بر اساس این توافقنامه لغو شده بود، وعده داد که مجدداً وارد توافق شود.
جدا از تحریمها، پیشرفتهای برگشت ناپذیر در برنامه هستهای ایران، احیای برجام را بیشتر پیچیده میکند. دلیل این امر این است که اگرچه ایران میتواند به سطح غنیسازی و ذخیره انبارهای مورد نیاز توافق بازگردد اما نمیتوان از دانش مهمی که با پیشبرد غنیسازی و کار با سانتریفیوژهای پیشرفته و نقض توافق نامه به دست آمده است، غافل شد.
پس از لغو توافق نامه توسط ایالات متحده، ایران در ماه مه ۲۰۱۹ نقض تعهدات خود را به تدریج آغاز کرد. در نوامبر همان سال، ایران اعلام کرد که دیگر محدود به توافقنامه تحقیق و توسعه سانتریفیوژهای پیشرفته نخواهد بود. از آن زمان، ایران سانتریفیوژهای جدیدی را به کار انداخته که در محدودیت توافق هستهای قرار نگرفتهاند.
اوضاع با حمله خرابکارانه ۱۱ آوریل علیه سایت هستهای نطنز ایران پیچیدهتر شد و به نظر میرسد ریشه اسرائیلی داشته باشد. در پاسخ، ایران اعلام کرد که سطح غنی سازی اورانیوم تا ۶۰ درصد خلوص خود را که نزدیک به بمب است، افزایش میدهد.
اکنون به نظر میرسد پیچیدگیها و موانع برای احیای برجام وجود دارد.