۱۰ روش موثر برای کنار گذاشتن عادت ناخوشایند ناخن جویدن

به گزارش ایلنا، اگر شما هم از کسانی هستید که به ناخن جویدن یا دیگر عادات مانند پیچاندن مو‌ها یا ضربه زدن با انگشت روی سطوح مختلف عادت دارید باید بدانید که این عادات معمولاً در دوران کودکی شکل می‌گیرند. حدود نیمی از بزرگسالان به عادت جویدن ناخن مبتلا هستند، اما نزدیک به ۷۵ درصد از این افراد با رسیدن به سن ۳۵ سالگی دست از این عادت خود خواهند کشید.

عادت‌های عصبی مانند ناخن جویدن معمولاً رفتار‌های ناخودآگاه و غیرآگاهانه‌ای هستند که به دلیل اضطراب، استرس یا خستگی و کلافگی آن‌ها را تکرار می‌کنید. افرادی که ناخن می‌جوند به یک اختلال به نام «آنیکوفاژی» (onychophagia) مبتلا هستند.

یکی از جوانب ناخوشایند ناخن جویدن این است که از لحاظ اجتماعی رفتاری غیرقابل قبول می‌باشد؛ ناخن‌های زبر و دندانه دار و خورده شده ظاهر زیبایی ندارند و کلاً ناخن جویدن کار جالبی در نظر گرفته نمی‌شود و البته نیست. برخی از افراد چنان ناخن هایشان را می‌جوند که از انگشت هایشان خون جاری می‌شود یا آن قدر در این امر زیاده روی کرده اند که دیگر تقریباً ناخنی برای آن‌ها باقی نمانده است.

اما تنها مشکل زیبا نبودن انگشتان نیست، زیرا این کار می‌تواند تاثیر منفی بر روی سلامتی شما نیز داشته باشد. وقتی که شما ناخن هایتان را می‌جوید، در واقع بین دهان و انگشتتان مبادله باکتری انجام می‌شود. اگر گوشه‌های ناخن و به اصطلاح ریشه ناخن را بجوید این باکتری‌ها وارد زیر ناخن خواهند شد.

علاوه بر این با این کار ممکن است صدمات دائمی و جبران ناپذیری به ناخن ها، لثه و دندان هایتان وارد کنید. از این رو اگر شما که به عادت ناخن جویدن مبتلایید و در حال خواندن این مقاله هستید و البته به دنبال راهی برای دست برداشتن از این عادت ناخوشایند هستید بهتر است در ادامه با ما همراه باشید.

۱۰- از ناخن‌های مصنوعی استفاده کنید

اگر ناخن‌های خود را می‌جوید و تاکنون در ترک این عادت موفق نبوده اید بهتر است برای مدتی از ناخن‌های مصنوعی استفاده کنید. امروزه انواع مختلفی از این نوع ناخن‌ها وجود دارد که از مواد متنوعی ساخته شده و ظاهر زیبایی نیز دارند. علاوه بر این که این ناخن‌ها ظاهر زیبایی را به دست‌ها و انگشتان شما می‌بخشند بلکه باعث می‌شوند که دیگر رفته رفته ناخن جویدن را کنار بگذارید. اگر این روش یا مانیکور کردن نیز به نتیجه دلخواه منجر نشد سعی کنید روی ناخن هایتان را چسب بزنید یا تا جایی که امکان دارد دستکش به دست داشته باشید. شاید این روش‌ها کمی غیرطبیعی و عجیب باشد، اما بسیار موثر خواهند بود.

۹- به یک عادت دیگر روی بیاورید

همانطور که بسیاری از سیگاری‌ها می‌دانند، دست برداشتن از عادت کار بسیار سختی می‌تواند باشد و جویدن ناخن نیز از این امر مستثنی نیست. اگر چه هیچ وقت به شما توصیه نمی‌کنیم که عادت ناخن جویدن را با عادتی خطرناک‌تر مانند سیگار کشیدن جایگزین کنید، اما عادت‌های کم ضررتری نیز وجود دارد که می‌توانید با روی آوردن به آن‌ها عادت جویدن ناخن را کنار بگذارید.

از این روش‌ها می‌توان به زمزمه کردن، ضربه زدن با انگشت روی سطوح، جویدن آدامس و یا خوردن آبنبات اشاره کرد. یکی از مشکلات عادت‌های جایگزین این است که اگر موثر نیز واقع شوند (که در بسیاری از موارد اینطور نیست) بعد از مدتی گرفتار یک عادت ترک نشدنی دیگر می‌شوید که به اندازه همان عادت قبلی شما را درگیر خود می‌کند.

برای مثال کسانی که به خوردن آبنبات روی می‌آورند می‌تواند مشکل آفرین باشد، زیرا این عادت جدید نگرانی از خراب شدن دندان‌ها و افزایش وزن را به نگرانی‌ها و استرس‌های قبلی نیز اضافه می‌کند.

اگر نتوانید روشی جایگزین و کم ضررتر برای ترک عادت جویدن ناخن پیدا کنید بهتر است به روش‌های درمانی روی بیاورید. این موضوع پیچیدگی‌های خاص خود را دارد، زیرا جویدن ناخن اصولاً یک بیماری یا اختلال بیمارگونه در نظر گرفته نمی‌شود و بسیاری از روش‌های درمانی باید توسط خود شخص انجام گیرند. اما هنوز هم روش‌های دیگری مانند گروه‌های اینترنتی یا کمک از دیگران را می‌توان امتحان کرد.

۸- از سیستم رفاقتی استفاده کنید

اگر شما هم مانند بسیاری از افراد دیگر هنگام انجام دادن یک کار همراه با دیگران به نتایج بهتری دست پیدا می‌کنید بهتر است برای ترک عادت جویدن ناخن نیز از همین اصل سود ببرید. بسیاری از کسانی که با مشکل جویدن ناخن مواجهند معمولاً به سراغ کسانی می‌روند که آن‌ها نیز با همین مشکل دست و پنحه نرم کرده و قصد ترک آن را دارند.

اصل ساده داشتن شخصی دیگر که هدف مشترکی با شما داشته و می‌توانید در مسیر رسیدن به این هدف روی او حساب کنید کمک زیادی به ترک کردن عادت جویدن ناخن خواهد کرد. همچنین ترک کردن این عادت با اشخاص و گروه‌های دیگر به شما این امکان می‌دهد که نکات و استراتژی‌های موثر را با یکدیگر در میان بگذارید.

واقعیت این است که هر روشی که برای دیگران موثر واقع شود می‌تواند در مورد شما نیز همان میزان تاثیر را داشته باشد. یکی دیگر از دلایل همراه شدن با دیگران در این راه این است که در بسیاری از موارد این افراد دلایل مشابهی برای روی آوردن به جویدن ناخن دارند. به عبارت دیگر افرادی که دارای یک عادت ناخوشایند مشترک هستند ممکن است گذشته و دلایل مشترکی برای این کار داشته باشند. بدین ترتیب ملاقات کردن با این افراد و تشکیل گروه‌های کوچک و بزرگ می‌تواند باعث ریشه یابی علل روی آوردن به جویدن ناخن شود.

البته نمی‌توان یک روش خاص را برای تمامی کسانی که به مشکل جویدن ناخن دچار هستند به کار برده و نتیجه یکسان گرفت، زیرا بسیاری از افراد علاقه‌ای به همراهی در این زمینه با دیگران و حضور در گروه‌ها نیستند و دوست ندارند در مورد احساسات و مشکلات شخصی شان صحبت کنند. بدین ترتیب این افراد می‌توانند از روش‌هایی مانند ریلکسیشن یا تکنیک‌های کاهش استرس استفاده کنند.

۷- مشکل را از طریق ریلکسیشن حل کنید

به خاطر برخی دلایل و برای برخی از افراد، جویدن ناخن روشی برای کاهش استرس و نگرانی است. اگر این موضوع در مورد شما نیز صدق می‌کند، شاید استفاده از روش‌های ریلکسیشن یا تکنیک‌های کاهش استرس بتواند بر عطش شما برای جویدن ناخن غلبه کند. این روش‌های درمانی می‌توانند در کاهش استرس و نگرانی که در بسیاری از موارد ریشه مشکل جویدن ناخن هستند موثر واقع شوند. ریلکسیشن می‌تواند از طریق آرام سازی محیط اطراف نیز نقش مثبتی داشته باشد.

برای مثال نوشیدن چای‌های مخصوص یا استفاده از لوسیون‌هایی که بوی آرام بخشی دارند بسیار موثر خواهد بود. همچنین به گفته کارشناسان روش‌های خاص نفس کشیدن مانند نفس عمیق کشیدن یا نفس کشیدن سریع می‌تواند باعث کاهش استرس و نگرانی شده و متعاقباً اشتیاق شما برای ناخن جویدن را کاهش دهد.

۶- از روش تصویر سازی موفقیت استفاده کنید

ظاهر افراد در جوامع انسانی بسیار مهم است و بسیاری از ما به سختی تلاش می‌کنیم که بهترین ظاهر را داشت باشیم. رسیدن به چنین شرایطی همزمان با جویدن ناخن‌ها می‌تواند کار بسیار سختی باشد. جویدن ناخن ظاهر ناخوشایندی به انگشتان ما خواهد داد به همین دلیل بسیاری از کسانی که ناخن‌های خود را می‌جوند همواره سعی دارند دست هایشان را پنهان کرده یا دستکم دست هایشان را در حالت بسته قرار دهند. اگر شما هم به خاطر ناخن‌های جویده شده خود احساس ناخوشایندی دارید باید بدانید که استفاده از تصویرسازی مثبت می‌تواند یک انگیزش قوی برای کنار گذاشتن این عادت ناخوشایند باشد.

برای مثال می‌توانید با عکس گرفتن از ناخن‌های سالم و جویده نشده در اطرافتان، مشوقی برای دست برداشتن از ناخن جویدن پیدا کنید. البته می‌توانید ار زوش‌های تصویرسازی دیگر نیز استفاده کنید. برای مثال در ذهن خود پیروزی بر این عادت بد را متصور شوید و مطالعات نشان داده که این روش می‌تواند نقش مثبتی در کنترل کردن مغز و جلوگیری از جویدن ناخن‌ها داشته باشد.

۵- همیشه ناخن هایتان را آراسته و تمیز نگه دارید

برای بسیاری از کسانی که ناخن‌های خود را می‌جوند، حل کردن مشکل ناخن‌های جویده شده بر استرس و نگرانی آن‌ها می‌افزاید. یکی از راه‌های غلبه بر این مشکل این است که سعی کنید ناخن هایتان را همواره آراسته نگه دارید. سعی کنید همواره یک جعبه کامل مانیکور همراه داشته باشید.

در صورت همراه داشتن یک ست کامل مانیکور یا حتی یک سوهان ساده می‌توانید بدون گاز گرفتن و کندن ناخن‌های شکسته یا ریشه ریشه شدگی‌های ناخن، آن‌ها را مرتب کنید. هر هفته یک بار ناخن‌های دستتان را مانیکور کنید. ابتدا با کوتاه کردن ناخن هایتان [البته اگر چیزی از آن‌ها باقی گذاشته اید]شروع کنید.

سپس با استفاده از سوهان آن‌ها را مرتب نمایید. برای چند دقیقه انگشتانتان را در یک ظرف آب گرم که در آن مقداری روغن یا لوسیون زیتون ریخته اید فرو ببرید. سپس آرام آرام پوسته‌های ایجاد شده را با یک تکه پارچه کتانی پاک کنید. دست هایتان را خشک کرده و یک بار دیگر لوسیون یا کرم مخصوص روی انگشتان بمالید.

اگر می‌توانید بهتر است هر ماه چند بار مانیکور حرفه‌ای انجام دهید، زیرا هزینه کردن برای این کار می‌تواند محرکی شود برای این که کمتر ناخن هایتان را بجوید. لاک زدن روی ناخن نیز بسیار مفید خواهد بود، زیرا سعی خواهید کرد زیبایی آن‌ها پس از براق کردن را خراب نکنید.

۴- از یک بازدارنده استفاده کنید

اگر هیچکدام از روش‌های قبلی موثر واقع نشد می‌توانید به سمت بازدارنده‌ها بروید. در داروخانه‌ها معمولاً کرم ها، روغن‌ها و براق کننده‌های ناخنی وجود دارد که برای جلوگیری از ناخن جویدن طراحی شده اند.

از آن جایی که جویدن ناخن یک عادت غیرآگاهانه است، در صورت استفاده از این مواد بازدارنده وارد مرحله آگاهانه خواهید شد، زیرا مزه این مواد طوری است که با تماس زبان با ناخن به شدت شما را تحریک کرده و متوجه می‌شوید که دستتان را به سمت دهانتان برده اید. در واقع این مواد معمولاً مزه تندی دارند که جویدن ناخن را از مرحله ناخودآگاهی وارد مرحله خودآگاهی می‌کند.

ترکیباتی که در این مواد استفاده می‌شود معمولاً مزه خاصی دارند که از آن میان می‌توان به عصاره فلفل هندی با مزه تند و ساخارید دناتونیوم با مزه تلخ اشاره کرد. ماده اخیر ترکیبی غیرسمی بوده که معمولاً به ترکیبات سمی مانند ضدیخ افزوده می‌شود تا مانع از خورده شدن آن توسط کودکان و حیوانات گردد.

برخی نیز از بازدارنده‌های خانگی استفاده می‌کنند که برخلاف مواد بازدارنده خیلی زود شسته شده و دوام چندانی روی ناخن ندارند. بسیاری از کسانی که عادت جویدن ناخن دارند توانسته اند به کمک این روش عادت خود را ترک کنند در حالی که برخی پس از مدتی به آن مزه‌های ناخوشایند عادت کرده یا از اعمال آن‌ها روی ناخن‌های خود دست برداشته اند.

برخی نیز از بازدارنده‌های دیگری مانند دستبند‌ها استفاده می‌کنند که به آن‌ها یادآوری می‌کند ناخن هایشان را نجوند. اگر عادت ناخن جویدن شما به دندان هایتان آسیب جدی وارد کند نیز دندانپزشکان می‌توانند محافظ‌های خاصی برای دندان هایتان بسازند که مانع از جویدن ناخن خواهد شد.

۳- حواس خود را پرت کنید

وقتی که متوجه عادت ناخوشایند خود در زمینه ناخن جویدن شدید باید سعی کنید که این انرژی را در مسیر دیگری به کار بگیرید. این موضوع برای برخی بدین معنی است که دست هایشان را سرگرم و مشغول نگه دارند تا بدین ترتیب به صورت ناآگاهانه نیز دست هایشان را به سمت دهانشان نبرند.

استفاد از توپ‌های کاهش استرس استفاده کرد که در واقع یک توپ لاستیکی است که در کف دست قرار داده و آن را فشار می‌دهید. وقتی که خود را در حال جویدن ناخن دیدید بهتر است خیلی سریع به سراغ این توپ بروید. اگر به این کار ادامه دهید عطش شما برای جویدن ناخن فروکش خواهد کرد.

اگر دوست دارید کار موثر و منتج به فایده‌ای بزنید بهتر است سمت کار‌هایی بروید که دست‌های شما را برای مدت طولانی به صورت مداوم درگیر خواهد کرد مانند طراحی، نقاشی، دوختن یا بافندگی. وقتی که از انجام این کار‌ها احساس راحتی کردید می‌توانید در هر جایی که هستید این کار‌ها را انجام دهید حتی در ایستگاه اتوبوس یا در داخل مترو.

۲- علت جویدن ناخن را پیدا کنید

شاید فکر کنید که وقتی پای ناخن جویدن به میان می‌آید هیچ دلیل خاص یا چرایی برای این کار وجود ندارد. در این صورت خواهید گفت که ناگهان یک روز خود را در حال جویدن ناخن یافته اید و آن قدر این کار را ادامه داده اید که به یک عادت تبدیل شده است.

شاید این داستان در مورد برخی از افراد صدق کند، اما برای بسیاری دیگر دلایل خاصی در پشت این عادت وجود دارد که می‌تواند کلافگی، استرس، ترس یا اضطراب باشد. شاید اولین روزی که ناخنتان را جویده اید اولین روز مدرسه یا اولین شبی بوده که بیرون از خانه خوابیده اید. ناخن جویدن در این موارد یک روش فیزیکی برای کاهش استرس، ترس و نگرانی که حس کرده اید بوده است. اگر دلیل و انگیزه ناخن جویدن خود را پیدا کنید می‌توانید روش سازمان یافته و موثرتری را برای مقابله با آن پیدا کنید.

برای مثال هنگامی که خود را در حال ناخن جویدن یافتید شرایط روحی و افکار آن لحظه خود را در یک دفترچه یادداشت کنید، مکانی که در آن هستید را مشخص کنید، کاری که مشغول آن هستید را بنویسید، احساسی که در ان لحظه چه از لحاظ جسمی و چه روحی دارید یادداشت کنید.

اگر برای مدتی این را ادامه دهید با کمی تجزیه و تحلیل علت را پیدا خواهید کرد. اکنون که دلیل را پیدا کرده اید راهی برای حل کردن آن پیدا کنید. اگر نتوانید منبع استرس را حذف کنید می‌توانید کار دیگری انجام دهید. اگر در سر کار احساس خستگی و کلافگی می‌کنید به یک پیاده روی کوتاه مدت بروید یا کمی آب بنوشید.

اگر سفر با هواپیما شما را نگران می‌کند مقدار کافی روزنامه و مجله یا کتاب یا هر چیز خواندنی همراه خود داشته باشید، یا حتی لپ تاپی که بتوانید با آن فیلم نگاه کنید. صحبت کردن با دیگران در مورد احساساتتان نیز بسیار موثر خواهد بود.

۱- به دنبال درمان بروید

اگر عادت ناخن جویدن شما بسیار شدید است – یعنی انگشت‌های شما در اثر ناخن جویدن دچار خونریی می‌شوند، ناخن هایتان را به طور کامل از دست داده اید یا آسیبی دائمی به دلیل این عادت به بدن خود وارد کرده اید- زمان آن فرا رسیده که دنبال درمان و کمک از دیگران باشید.

اونیکوفاژی یا همان جویدن ناخن یکی از رفتار‌هایی است که در ذیل اختلال وسواس فکری-عملی قرار می‌گیرد. اگر فکر می‌کنید که شما نیز به این اختلال دچار شده اید با یک روانشناس در این زمینه مشورت کنید. ممکن است وی از روش دارویی را روش‌های غیردارویی و یا حتی ترکیبی از هر دو استفاده کند. در این موارد می‌توان از دارو‌های تجویزی مانند پاکسیل، زولوفت یا سلکسا استفاده کرد.

اگر هم به این اختلال ناخوشایند مبتلا نشده اید می‌توانید از روش‌های رفتار درمانی برای از بین بردن عطش ناخن جویدن استفاده کنید. همچنین می‌توانید از مدیتیشن، یوگا و یا تمرین‌های ویژه برای دوری جستن از جویدن ناخن استفاده کنید. به یاد داشته باشید که یک روش برای همه موثر نخواهد بود. پس اگر یک روش برای شما نتیجه‌ای در بر نداشت ناامید نشده و روش‌های دیگر را امتحان کنید، یا چند استراتژی را با هم ترکیب نمایید. برخی دیگر از افراد نیز از طریق هیپنوتیزم توانسته اند این عادت دردناک خود را کنار بگذارند.

در واقع در این روش آموزش‌هایی دریافت خواهید کرد که هنگام مبادرت به جویدن ناخن به سرعت متوجه خواهید شد و در واقع بخش ناخودآگاه ذهن شما خیلی سریع باعث بیدار شدن بخش خودآگاه ذهنتان خواهد شد. اگر یک یا تعدادی از این روش‌ها را مورد استفاده قرار دهید بدون شک دیر یا زود عادت جویدن ناخن را کنار خواهید گذاشت.

منبع: باشگاه خبرنگاران