ناسا در ماه میماند، ماسک مستقیم به مریخ میرود
اختلاف فضایی با ایلان ماسک بالا گرفت

در بین اختلافنظرهای به وجود آمده بین رئیس احتمالی ناسا و ایلان ماسک، اعضای کنگره آمریکا هشدار دادهاند که اگر آمریکا ماه را رها کند، چین تا نسلها آن را تصاحب خواهد کرد!
جرد آیزاکمن، میلیاردر جوانی که در گذشته خلبان جنگندهها بوده و بعدها بهعنوان فضانورد اسپیسایکس شناخته شد، این روزها در یکقدمی ریاست ناسا قرار دارد و برای رسیدن به این جایگاه اخیراً در جلسه رسمی سنا پاسخگوی پرسشهای نمایندگان کنگره شد.
دراینبین و باوجود نگرانیهای گسترده درباره تضاد منافع آشکار او، انتظار میرود آیزاکمن طی روزها یا هفتههای آینده رسماً بهعنوان رئیس جدید ناسا منصوب و معرفی گردد.
مهمترین نکته در جلسه او با نمایندگان کنگره، تأکید دوباره آیزاکمن بر پایبندی به برنامه فضایی آرتِمیس بود (برنامهای دیرینه برای بازگرداندن فضانوردان آمریکایی به سطح ماه). هرچند که او در جریان صحبتهایش بار دیگر اولویت دادن به مأموریت اعزام انسان به مریخ را نیز مطرح کرد.
آیزاکمن صحبتهایش را اینگونه آغاز کرد: «ما در مسیر پیشرو، ناگزیر به توسعه تواناییهایی هستیم که بازگشت به ماه را ممکن میسازد تا بدین ترتیب به بررسی منافع علمی، اقتصادی و امنیتی ملی حاصل از حضور مستمر در سطح ماه بپردازیم.»
جالب اینجا بود که در اقدامی نمادین، چهار فضانورد ناسا که قرار است در قالب مأموریت Artemis ۲ به اطراف ماه سفر کنند، برای نشان دادن پایبندیشان به این برنامه در جلسه حضور داشتند.
مخالفت شفاف با مواضع ماسک
حمایت آیزاکمن از پروژه سفر به ماه و ماهنشینی در حالی است که او را مستقیماً در تضاد با مواضع ایلان ماسک، مدیرعامل اسپیسایکس، قرار میدهد.
چرا که ماسک مدتی پیش بهصراحت خواستار لغو کامل برنامه ماه ناسا شده و آن را "یک حواسپرتی بیهوده" خوانده بود. او گفته بود: «ما مستقیم به سراغ مریخ خواهیم رفت.»
ماسک همچنین برنامه آرتمیس را به این دلیل که برنامهای برای ایجاد اشتغال حداکثری بهجای بهینهسازی نتایج است، بهشدت ناکارآمد میداند.
نظر کنگره به نظر آیزاکمن نزدیکتر است
در این میان، کنگره آمریکا نظر کاملاً متفاوتی دارد. نمایندگان کنگره بر این باورند که رها کردن برنامه ماه در این مرحله، عواقب فاجعهباری برای آمریکا چه در عرصه ژئوپلیتیک و چه از منظر اقتصادی به همراه خواهد داشت.
سناتور تد کروز رئیس کمیته علوم، فناوری و بازرگانی مجلس سنا در جلسه برگزار شده گفت: «چرخش کامل در اولویتها در این مقطع تقریباً به معنای واگذاری این قلمرو به چین برای چندین نسل خواهد بود. نباید اشتباهی فاجعهبارتر از گفتن این عبارت که "ماه مال چین باشد" مرتکب شویم.»
نمایندگان سنا در ادامه نسبت به کنار گذاشتن سیستم پرتاب فضایی (SLS) ناسا که قرار است در دهه جاری فضانوردان را به ماه بازگرداند، هشدار دادند.
در ادامه این جلسه سناتور ماریا کانتوِل از آیزاکمن پرسید که آیا همچنان از پروژه SLS حمایت میکند یا خیر و آیزاکمن ۴۳ ساله در پاسخ به این سوال گفت: «فکر میکنم هنوز این طرح در دستور کار است. هیچچیز بیشتر دیدن اینکه خدمه آرتِمیس ۲ دور ماه میگردند و بعد به خانه بازمیگردند تا تماشاگر قدم زدن دوستانشان روی سطح ماه باشند، من را خوشحال نخواهد کرد.»
آیزاکمن ادامه داد: «سؤال واقعی اینجاست که این پروژه چرا اینقدر طول کشیده و چرا اینقدر هزینهبر بوده؟»
ماه یا مریخ؛ مسئله این است
هنوز مشخص نیست که آیا پایبندی آیزاکمن به پروژه آرتمیس، رابطهاش با ماسک را به چالش خواهد کشید یا خیر. او ظاهراً در تلاش است تا با اولویت دادن به پروژه آرتمیس ماه، سفر به مریخ را نیز در اولویت قرار دهد که بیتردید این موضوع هم از نظر مالی و هم به لحاظ فنی چالشبرانگیز است.
آیزاکمن در جلسه اخیر با دفاع از رویکردش گفت: «فکر نمیکنم لازم باشد تا بخواهیم به این انتخاب دوگانه دست بزنیم.»
البته تا این لحظه، ماسک هنوز به بیتوجهی ناسا به پیشنهاد او مبنی بر کنار گذاشتن مأموریت ماه، هیچ واکنشی نشان نداده؛ اما با شناختی که از شخصیت ماسک وجود دارد، بهاحتمال قطع به یقین تنشهایی در راه خواهد بود.
تنها چیزی که تا این لحظه مسلم است، این است که آیزاکمن در وضعیت خیلی دشواری قرار گرفته است؛ او هم باید رضایت کنگره را با ادامه برنامه آرتمیس جلب کند و هم روابطش با ایلان ماسک و اسپیسایکس را حفظ کند.
در بخش دیگری از این جلسه سناتور کانتول با اشاره به شرایط سخت آیزاکمن خطاب به او گفت: «شما با یک چالش بزرگ روبرو هستید و باید ما را در این لحظه حساس به جلو ببرید.»