تشخیص طیف اوتیسم با یک سوال!

درک ما از تنوع عصبی و اختلالات عصبی، مانند اختلال کم‌توجهی-بیش‌فعالی، اوتیسم و خوانش‌پریشی از چند دهه پیش تاکنون گسترده‌تر شده است. هرچه آگاهی ما در اینکه تنوع عصبی در افراد از سنین و جنسیت‌های مختلف چگونه بروز می‌کند بیشتر شده‌ است، تشخیص اختلالات عصبی احتمالی را هم آسان‌تر کرده و حتی موجب تهیه دستورالعمل‌های تشخیصی جدیدتری شده است.

در حقیقت بنابر آماری که در گاردین آمده است، اکنون از هر ۲۵۰۰ نفر، اختلال اوتیسم یک نفر به‌درستی تشخیص داده می‌شود، درحالی‌که در ۸۰‌ سال گذشته، از هر ۳۶ نفر، اختلال اوتیسم ۱ نفر به‌خوبی تشخیص داده می‌شد.

درضمن واژه تنوع عصبی به همه افراد اشاره دارد اما اغلب در مورد افراد مبتلا به اختلال‌های عصبی به‌کار برده می‌شود.

اکنون می‌دانیم تنوع عصبی سفید و سیاه نیست، بلکه طیفی است که افراد مختلف در آن قرار می‌گیرند و هیچ دو فرد دارای تنوع عصبی، یکجور رفتار نمی‌کنند.

خانم اولسیا لوراشی،‌ روانشناسی که در شبکه‌ اجتماعی تیک‌تاک فعال است، مدعی است با مطرح کردن این سوال هوش معروف می‌توان تشخیص داد که آیا فرد پاسخ‌دهنده در طیف اوتیسم قرار دارد یا خیر:

«خفاش و توپی را رویهم، ۱۱۰۰ تومان می‌فروشند، اگر خفاش ۱۰۰۰ تومان گران‌تر از توپ باشد، قیمت توپ چقدر است؟»

«توجه: برای درک بهتر این سوال، دلار به تومان تبدیل شده است.»

پاسخ این سوال نشان می‌دهد که فرد پاسخ‌دهنده، متفکر دارای سیستم ۱ یا از نوع سیستم ۲ است. متفکر سیستم ۱ معمولا به‌سرعت پاسخ می‌دهد و قیمت توپ را ۱۰۰ می‌گوید. اما متفکر سیستم ۲، زمان بیشتری فکر می‌کند و معمولا به پاسخ صحیح (که در اینجا ۵۰ تومان است) می‌رسد.

البته این سوال نمی‌تواند جای تشخیص‌های بالینی را بگیرد و حتی ممکن است فردی که این سوال را درست جواب می‌دهد، مهارت‌ ریاضی خوبی داشته باشد. اما نشان می‌دهد، افرادی که دارای تنوع عصبی و اختلال طیف اوتیسم‌اند، متفکرانی از نوع سیستم ۲ هستند.

درواقع این افراد وقتی به تصمیم‌گیری درباره چیزی می‌اندیشند، طولانی و آهسته‌تر فکر می‌کنند و البته تفکر منطقی آنها قوی‌تر است.