عطسه‌کردن با چشمان باز خطرناک است؟
شاید شما هم در کودکی شنیده‌اید که «اگر با چشمان باز عطسه کنید، چشم‌هایتان از حدقه درمی‌آید و به بیرون می‌پرد!» هرچند این افسانه‌ای بیش نیست، اما حتی تصور آن هم وحشتناک است.
علل معمول عطسه عبارتند از: گرد و غبار، آلرژی، سرماخوردگی و آنفلوانزا، هوای سرد، هوای خشک، آلودگی هوا، برخی ادویه‌ها مانند فلفل، گشنیز و زیره. بنابراین عطسه یک مکانیسم محافظتی است که بدن از آن برای دفع این عوامل حساسیت‌زا استفاده می‌کند.
برخی از افراد زمانی که در معرض هوای سرد قرار می‌گیرند عطسه می‌کنند. عطسه کردن در طول سرماخوردگی رایج است؛ زیرا رگ‌های خونی داخل حفره بینی متورم و حساس‌تر از حد معمول می‌شوند. این حساسیت به محض اینکه بینی ذرات تحریک‌کننده را تشخیص دهد باعث عطسه می‌شود.
چرا هنگام عطسه چشم‌ها بسته می‌شود؟
برخی افراد هنگام عطسه، چشمان خود را نمی‌بندند، اما بسیاری از مردم این کار را می‌کنند. بنابراین هیچ نگرانی‌ای در این‌باره وجود ندارد که چشمان ما بیرون بپرد! هیچ داده بالینی قطعی برای توضیح اینکه چرا هنگام عطسه چشمان خود را می‌بندیم وجود ندارد. عده‌ای فکر می‌کنند که بسته شدن چشم‌ها به عنوان یک مکانیسم دفاعی در برابر عوامل تحریک کننده‌ای باشد که توسط بدن با عطسه دفع می‌شوند، اما چنین نیست زیرا نیروی عطسه خود به خود ذرات را از صورت دور می‌کند و برای جلوگیری از تماس با این ذرات نیازی به بستن چشم‌ها نیست. بسته شدن چشم‌ها صرفاً یک واکنش غیرارادی و بدون هدف واقعی است. چشم‌ها ممکن است در هنگام عطسه بسته شوند، به همان دلیلی که پای شما هنگام ضربه زدن به زانو، دچار پرش می‌شود. این فقط ماهیچه‌های پلک نیستند که هنگام عطسه واکنش نشان می‌دهند، بلکه دیگر عضلات هم ممکن است درگیر این عمل شوند. برای مثال، بسیاری از افراد مبتلا به بی‌اختیاری ادراری، در هنگام عطسه، نشت ادرار را تجربه می‌کنند؛ چرا که در طول عطسه این عضلات منقبض و آزاد می‌شوند.
آیا می‌توان با چشمان باز عطسه کرد؟
به گفته متخصصان، عطسه کردن با چشمان باز ممکن است و خطری ندارد. هرچند باز نگه‌داشتن چشم‌ها در حین عطسه شاید کمی سخت باشد، چون بدن انسان در این لحظه، طی یک واکنش غیرارادی عادت به بستن چشم‌ها دارد. خیالتان راحت باشد که هیچ ارتباطی بین باز و بسته بودن چشم‌ها و فشار ناشی از عطسه وجود ندارد و خطری تهدیدتان نمی‌کند.
