درباره سویه «لامبدا»؛ از علائم تا تاثیر واکسن

به گزارش ایلنا، با گذشت دوسال از شیوع بیماری کووید-۱۹ در سراسر جهان، در طی این مدت شاهد جهش‌های متنوعی از ویروس کرونا بوده‌ایم.

آخرین سویه‌ای که از سوی سازمان جهانی بهداشت طبقه‌بندی شده است «لامبدا» نام دارد که نخستین بار در دسامبر گذشته در کشور پرو شناسایی شد. نام علمی این واریانت، ث.۳۷ (C.۳۷) است. این گونه پیش از این در برخی از ایالات آمریکا و دست‌کم ۲۹ کشور دیگر که اغلب در آمریکای لاتین هستند، شناسایی شده است.

کرونا لامبدا در ۱۵ ژوئن ۲۰۲۱ توسط سازمان بهداشت جهانی (WHO) به عنوان یکی از انواع کرونا در سطح جهانی دسته‌بندی شد. سازمان بهداشت جهانی، این ویروس را دارای جهش‌هایی با پیامد‌های اثبات شده در انتقال و شدت می‌داند که در کشور‌های متعددی شناسایی شده است.

کرونا لامبدا چه علائمی دارد؟

در حال حاضر، هیچ شواهدی وجود ندارد که علائم نوع جدید C.۳۷ یا کرونا لامبدا را از سایر گونه‌های کرونا ویروس متفاوت سازد. اما بر اساس گزارش NHS، علائم اصلی کووید-۱۹ سویه لامبدا عبارتند از:

تب – طوری که هنگام لمس قفسه سینه یا کمرتان احساس گرما کنید (نیازی به اندازه گیری درجه حرارت نیست).

سرفه مداوم – بیش از یک ساعت سرفه یا تداوم سرفه در چند مرتبه طی ۲۴ ساعت.

از دست دادن حس بویایی یا چشایی یا تغییر در آن.

کدام واکسن‌ها در مقابل کرونا لامبدا مؤثر هستند؟

محققان دریافتند که واکسن‌های mRNA در برابر نوع لامبدا مؤثر هستند. هر دو واکسن فایزر و مدرنا که در آمریکا تولید می‌شوند، از نوع mRNA هستند و این مسئله بدین معناست که این دو واکسن حاوی مواد ژنتیکی هستند که سلول‌های بدن را وادار می‌سازند که ویروس کرونا تولید کنند تا واکنش ایمنی بدن را برانگیزند. هرچند مشخص شد که لامبدا دارای جهش‌هایی است که توانایی گریز از فرایند خنثی‌سازی آنتی‌بادی‌های ایجاد شده توسط CoronaVac را دارد.

به گفته محققان دانشگاه کیوتو، گسترش این واریانت در سراسر شیلی نگران‌کننده است، چون بررسی‌ها نشان می‌دهد که کرونا لامبدا در فرار از روند ایمن‌سازی بدن توسط واکسیناسیون مهارت دارد. با این حال، رایج‌ترین واکسنی که در شیلی استفاده می‌شود CoronaVac است که متفاوت از واکسن‌های فایزر، مدرنا و آسترازنکا عمل می‌کند.

محققان تأکید کردند که برای تأیید اثربخشی واکسن‌ها مطالعات بیشتری نیاز است؛ آن‌ها معتقدند که همه‌گیری ویروس کرونا مادامی که ۸۰درصد مردم جهان واکسینه نشوند، پایان نخواهد یافت.

محققان دانشکده پزشکی گروسمن اثر واکسن‌های mRNA مانند فایزر و مدرنا را در برابر نوع لامبدا آزمایش کردند. بنا به نتایج به‌دست‌آمده، نوعی مقاومت نسبی در برابر خنثی‌سازی ویروس وجود دارد، اما به احتمال زیاد باعث کاهش حفاظت در افراد واکسینه شده در برابر ویروس نمی‌شود و افرادی که واکسینه‌شده‌اند تا حد قابل‌توجهی ایمن هستند.

کدام کشور‌ها درگیر لامبدا شده‌اند؟

سویه لامبدای ویروس کرونا، که نخستین بار در پرو مشاهده شد، تاکنون به بیش از ۵۰ کشور راه یافته است.

این ویروس با سرعت بالایی در شیلی، آرژانتین، برزیل، کلمبیا، اکوادور و مکزیک در حال شیوع است. شیوع ویروس در اروپا نیز در کشور‌های هلند، اسپانیا، فرانسه و پرتغال گزارش شده است. شایان ذکر است که آمریکای لاتین با بیش از ۱.۴ میلیون مرگ بر اثر کرونا، می‌تواند مرکز جدیدی از انواع جهش‌های این ویروس باشد.

سخن پایانی

دکتر ماریا ون کرخوو، یکی از مدیران سازمان بهداشت جهانی گفت که این سازمان در حال پیگیری است که آیا کرونا لامبدا را باید به‌عنوان در دسته بیماری‌های نگران‌کننده طبقه بندی کند یا خیر. این تأیید وقتی صورت می‌گیرد که ثابت شود لامبدا با شدت بیشتری منتقل شود و قابلیت افزایش انتقال ویروس را داراست.

بطور کل، نوع لامبدا در صورتی که منجر به یکی از موارد زیر شود، به‌عنوان یک عامل  نگران‌کننده شناخته می‌شود:

افزایش قابلیت انتقال ویروس

تغییر مضر در اپیدمیولوژی آن

افزایش توانایی بیماری‌زایی

تغییر علائم بیماری

کاهش اثربخشی تست تشخیص کرونا، درمان و اقدامات پیشگیرانه مانند واکسیناسیون