بایدن و آینده اقتصاد ایران/ کدام بازارها بیشتر تاثیر می پذیرند؟
با بررسی وضعیت اقتصادی و عوامل تاثیرگذار بر آن کارشناسان مسائل اقتصادی عقیده دارند که انتخاب بایدن در کوتاه مدت بر روی وضعیت اقتصادی مردم ایران تاثیر مثبت خواهد داشت. اما بخش زیادی از آن بسامانیهای اقتصادی رشته در مشکلات داخلی دارد و تا زمانی که این موضوعات در کشور حل نشود اوضاع اقتصادی بهتر نخواهد شد.
به گزارش ایلنا به نقل از نیوز، تغییر در ریاست جمهوری آمریکا میتواند وضعیت اقتصادی ایران را به سمت و سوی جدیدی شکل دهد که این مسیر بستگی به سیاست خارجی او دارد. برای مثال اگر تصمیمات مثبتی در راستای وضعیت تحریم گرفته شود، ایران میتواند جایگاه بهتری در تجارت به دست آورد و اخبار اقتصادی خوشتری را برای ایرانیان نوید داد. اما همانطور که گفته شد، رابطه ریاست جمهوری بایدن و آینده اقتصاد ایران به استراتژی آمریکا و بایدن و اقدامات متقابل ایران مربوط بستگی مستقیم دارد.
بایدن خواستار بازگشت به توافق اتمی است
جوزف رابینت بایدن برخلاف دونالد ترامپ که تصمیم داشت در صورت انتخاب شدن به عنوان رئیس جمهور، فشارهای حداکثری خود را نسبت به ایران بیشتر کند، نظر متفاوتی دارد. البته باید متذکر شد که جو بایدن نیز به دنبال جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هسته ای است، اما با این حال، به دنبال باز کردن راه جدیدی برای ارتباط با ایران نیز میگردد.
جو بایدن در رابطه با این تصمیم، در نوشته ای به سی ان ان گفت: اگر ایران قاطعانه به توافق هسته ای برگردد، ایالات متحده نیز ممکن است با پیوستن به این توافق، این را نقطه شروعی برای مذاکرات پیش رو قلمداد کند.
کاهش التهاب بازار ایران با اعلام پیروزی احتمالی بایدن
یکی از موضوعات جالبی که در رابطه با انتخاب بایدن در زمان شمارش آرا توسط اخبار اعلام شد، این بود که بازار ایران در چنین زمانی، با شرایط بهتری روبرو شد و التهاب داخلی آن کاهش پیدا کرد؛ بنابراین با شروع چنین تغییری باید انتظار بهبود شرایط را داشت و اوضاع اقتصادی بهتری را برای ایران در نظر گرفت.
طبق اخبار اقتصادی آنزمان، تاثیرات جلو افتادن جو بایدن در زمان شمارش آرا، عرصههایی چون ارز و مسکن را بیشتر تحت تاثیر خود قرار داد و تاثیر زیادی بر بازار بورس نداشت. توجه داشته باشید که شاخص بورس ایران از متغیرهای خارجی تاثیر نمیپذیرد و در بیشتر شرایط تغییراتی که برای این عرصه رخ میدهد، از اقتصاد دولت ایران و نحوه واکنش سهامداران به خصوص سهامداران حقیقی کوچک به اتفاقات بازار بورس نشات میگیرد.
از اخبار اقتصادی و رابطه ریاست جمهوری جو بایدن و اقتصاد ایران چنین به نظر می رسد که دیگر نباید نگران صعودهای یکدفعهای بازار مربوط به سکه و طلا، خودرو و ... باشیم و چنین موضوعی از این به بعد کمتر خواهد بود.
ساختار جامع تحریم های ایالات متحده آمریکا
از طرف ایالات متحده ، همه چیز ممکن است پیچیده تر باشد. در طول یک سال گذشته ، دولت ترامپ یک سری اقدامات انجام داده که بازگشت دولت بایدن به توافق هسته ای و لغو تحریم ها را دشوارتر کرده است. این امر عمدتاً از طریق ضربه زدن به اشخاص و نهادهای ایرانی از راه تحریم آنها بوده است.
در این باره، الیوت آبرامز، نماینده ویژه ایالات متحده در امور مربوط به ایران، به نشنال گفت که دولت بالقوه بایدن نمی تواند همه تحریم های آمریکا علیه ایران را لغو کند، حتی اگر بخواهد. وی گفت: ایالات متحده هم اکنون ساختار تحریمی جامعی دارد که برای مدتی باقی خواهد ماند.
دکتر گرانمایه از ECFR می گوید تحریم های مربوط به هسته ای می تواند و باید برای احیای مجدد برجام لغو شود ، اما به دلیل "محدودیت های سیاسی" جمهوری خواهان سنا، دولت بایدن را برای لغو تحریم های دیگر با مشکل روبرو خواهند کرد.
وی همچنین گفت که دولت های اروپایی طرف برجام باید به دنبال بررسی واقع بینانه تقاضای ایران برای جبران خسارت از طریق بسته اقتصادی باشند که می تواند اطمینان بیشتری در مورد توافق هسته ای ایجاد کند.
بهترین کاری که بایدن می تواند در کوتاه مدت انجام دهد ایجاد امکان دسترسی ایران به اعتبار چند جانبه - به ویژه از صندوق بین المللی پول است. دولت ترامپ مانع دسترسی تهران به تقریباً ۱٫۵ میلیارد دلار وام ویژه (SDR) (که به عنوان یک کشور عضو به ایران تعلق می گیرد) گردید. همچنین با این اشکال تراشی ها تهران نتوانست ۵ میلیارد دلار اعتبار برای مبارزه با بیماری همه گیر کرونا را بدست آورد. بایدن با تغییر رویکرد دولت آمریکا، به دولت آقای روحانی فرصتی می دهد تا اقتصاد ایران را از خطر فوری تورم بیش از حد، نجات دهد.
کاهش نرخ سودهای بانکی با انتخاب بایدن
یکی دیگر از موضوعاتی که توسط کارشناسان اقتصادی مورد توجه قرار گرفته، کاهش نرخ سودهای بانکی است. دولت و بانک مرکزی باید از انتخاب جو بایدن استفاده کنند و اقدامات لازم در جهت کاهش نرخ سود بانکی را انجام دهند و از این موضوع به شیوهای استفاده کنند که همهچیز به نفع اقتصاد کشور پیش برود. گفتنی است با کاهش نرخ سود بین بانکی، بانک ها هم به زودی نرخ سود خود را به همان ۱۵ تا ۱۸ درصد کاهش می دهند.
توجه داشته باشید که افزایش نرخ سود بانکی، آثار گوناگونی را به همراه دارد که در این راستا میتوان به رکود وضعیت اقتصادی، تخلیه نقدینگی و پایین آمدن قدرت خرید مردم اشاره کرد.
نرخ ارز پس از استقرار دولت جو بایدن
یکی از پیشبینیهایی که در اخبار اقتصادی به آن پرداخته شده است را میتوان یک دوره شش ماهه آرامش قبل از طوفان در نظر گرفت؛ به طوری که حتی امکان دارد نرخ دلار در ایران به مبلغی نزدیک به ۲۰ هزار تومان نیز برسد. همچنین موضوع دیگری که در اخبار به آن پرداخته شده است، تاثیر اقدامات دولت جدید آمریکا بر کاهش رشد منفی اقتصاد ایران است.
همانطور که میدانید در سال ۱۳۹۹ با تاثیرات ویروس کرونا روبرو شدیم و این بیماری توانست در کنار تحریمهای آمریکا، تاثیر منفی بر اقتصاد ایران بگذارد و حتی ما را به فروپاشی اقتصاد نزدیک کند. اما در راستای پیشبینیهای صورت گرفته توسط نهادها یا صندوقهای بینالمللی این موضوع در سال ۱۴۰۰ مثبت خواهد شد و شرایط بهتری رقم خواهد خورد.
نقش بایدن بر بازار و شاخص بورس ایران
بورس و بازار سرمایه پس از انتخاب جو بایدن به شکل دیگری مشاهده خواهد شد. شرایطی را تصور کنید که پس از انتخاب جو بایدن نرخ ارز با کاهش مواجه شود، در چنین حالتی، بازارهای موازی از جمله بازار مربوط به طلا و سکه دیگر جذابیتی نخواهند داشت؛ همچنین بازار دیگری چون بازار مسکن طبق اخبار، وارد دوره رکود میشود. با این حال امید است بازار سرمایه با رشد مواجه شود.
تاثیر انتخاب بایدن بر اقتصاد ایران و فروش نفت
در صورت لغو تحریم های نفتی، ایران می تواند سطح تولید قبلی خود یعنی نزدیک به ۴ میلیون بشکه در روز را از سر بگیرد. اما این به زودی اتفاق نمی افتد هرگونه افزایش اولیه در جریان نفتی ایران احتمالاً به عزم آمریکا در مورد لغو تحریم بستگی خواهد داشت. به نظر می رسد چین مشتاق است واردات نفت خام ایران را افزایش دهد تا حجم از دست رفته در نتیجه کاهش تولید ناگهانی ۱ میلیون بشکه در روز عربستان سعودی را جبران کند.
نمودار تغییرات قیمت نفت خام (آخرین قیمت حدود ۵۳ دلار)
انتظار تغییرات بزرگ را نداشته باشید !
کارشناسان بسیاری در اخبار ذکر کردند که پس از انتخاب جو بایدن نیز نباید انتظار تغییرات بسیار را در کوتاه مدت داشت؛ چرا که بسیاری از مسائل مربوط به آمریکا، با تغییر رئیسجمهور از دونالد ترامپ به جو بایدن، تغییر نخواهد کرد.
توجه داشته باشید که در آمریکا تصمیمات مربوط به روابط خارجی، تنها توسط یک فرد گرفته نمیشود و در چنین تصمیم گیری هایی از افراد بسیاری کمک گرفته میشود که میتوان به مواردی چون سیستم متشکل از سنا، اتاقهای فکر و کنگرههای گوناگون اشاره کرد. البته میتوان تغییری را در این راستا با انتخاب جو بایدن مشاهده کرد که برخوردها در دوره ریاست جمهوری این فرد، آرام تر خواهد بود و شکل دیگری خواهد گرفت.
فرجام سخن
با بررسی وضعیت اقتصادی ایران و عوامل تاثیرگذار بر آن، کارشناسان مسائل اقتصادی عقیده دارند که انتخاب بایدن در کوتاه مدت بر روی رشد اقتصادی مردم ایران تاثیر خواهد داشت. اما بخش زیادی از نابسامانی های اقتصادی، ریشه در مشکلات داخلی دارد و تا زمانی که این موضوعات در خود کشور حل نشوند، اوضاع اقتصادی بهتر نخواهد شد.
از جمله مشکلاتی که در ایران با آنها مواجه هستیم و به اقتصاد ایران آسیب وارد کرده است، مواردی چون اتلاف منابع، سوء مدیریت، مسائل بانکی، مسائل مالی و پولی، عدم شفافیت، پایین بودن بهرهوری و ... را میتوان نام برد.
منبع: www.news.ir