ایلنا از خوزستان گزارش می‌دهد؛
مناقشه بر سر اراضی تنگه آبزا در ایذه/ پای دادستان هم به ماجرا باز شد+فیلم
تنگه طبیعی-تاریخی آبزا در جنوب شهر ایذه در کنار معبد تاریخی اشکفت سلمان که قدمتی دو هزار و ۷۰۰ ساله دارد و از اراضی ملی است توسط لودرها، مورد تعرض قرار گرفت.
به گزارش خبرنگار ایلنا از خوزستان، تنگه‌تاریخی -طبیعی آبزا سالیانه حجم عظیمی از سیلاب‌های مخرب را در این مسیل کنترل و شهر ایذه را از خسارت‌های جانی و مالی محفوظ می‌دارد.
این تنگه هم‌اکنون مورد مناقشه جدی میان یک باشگاه تیراندازی خصوصی با اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی، اداره منابع طبیعی و آبخیزداری شهرستان ایذه و سازمان‌های غیردولتی است.
یک فعال مدنی و دوستدار منابع طبیعی، می‌گوید: موضوع از این قرار است که شخصی حقیقی به‌قصد ایجاد باشگاه تیراندازی درخواستی را به اداره منابع طبیعی و آبخیزداری شهرستان ایذه ارائه و خواستار تغییر کاربری تنگه آبزا چال اُوزا شد. پروانه تأسیس باشگاه تیراندازی از طرف اداره ورزش و جوانان شهرستان ایذه صادر، ولی تاکنون هیچ‌گونه مجوزی دال بر تغییر کاربری این مکان مورد بحث تنگه آبزا یا واگذاری آن از طرف مراجع ذی‌صلاح صادر نشده است.
با توجه به جایگاه تاریخی و طبیعی مکان موردنظر و عدم توجیه تغییر کاربری آن و مخالفت‌های عمومی با ساخت‌وساز و تصمیم شورای تأمین شهرستان، مکان‌های دیگری به‌منظور باشگاه‌داری به وی پیشنهاد شد، ولی متقاضی حاضر به تغییر محل ساخت باشگاه خود نیست.
به‌رغم مخالفت قاطع شورای تأمین شهرستان با هر نوع ساخت‌وساز در این محوطه و موافقت اداره منابع طبیعی شهرستان برای ساماندهی و حفاظت از این مکان به‌عنوان پارک طبیعی، متقاضی مذکور بدون توجه به قانون در اقدامی خودسرانه با لودر وارد محوطه شد و اقدام به تخریب و تسطیح محوطه تنگه کرد.
به درخواست اداره میراث فرهنگی و گردشگری شهرستان ایذه در تاریخ سوم مهرماه ۹۹، دادستان عمومی شهرستان فعالیت لودرهای متجاوز به عرصه‌ی ملی و تاریخی تنگ آبزا را متوقف و از ادامه هر نوع فعالیت در این تنگه تاریخی - طبیعی تا حصول نتیجه نهایی و رسیدگی‌های قضایی و قانونی جلوگیری کرد.
همچنین در پی تماس‌های تلفنی و نگرانی‌های عمومی، یگان حفاظت اداره منابع طبیعی و آبخیزداری شهرستان ایذه وارد تنگه آبزا شد و گزارش های میدانی خود را تنظیم و به مراجع قانونی ارائه کرد.
به دنبال انتشار خبر ورود لودر به عرصه تنگه‌ی آبزا در فضای مجازی و حقیقی شهر، جمعی از مردم مطلع نیز با حضور در دهانه تنگه آبزا در کنار هیأت های ورزشی و سازمان‌های مردم نهاد تخریب‌های انجام شده در این محوطه را محکوم و از مسئولان قضایی درخواست مجازات عاملان این تخریب و پایان‌دهی به این ماجرا را خواستار شدند.
محمد داس مه نماینده حقوقی انجمن دوستداران طبیعت و محیط‌زیست خوزستان در این باره گفت: طی سال گذشته در چندین مرحله با توجه به پیگیری‌های مردمی و سازمان‌های مدنی موضوع تغییر کاربری اراضی ملی - تاریخی تنگه‌ی آبزا چال اُوزا در شورای عالی حفاظت از اراضی ملی و بیت‌المال مطرح و از سوی این مرجع به اداره کل ورزش و جوانان ابلاغ شد که مکان مورد مناقشه تنگه‌ی آبزا مناسب برای ساخت باشگاه تیراندازی و هر نوع ساخت‌وساز نیست.
در همین باره مهدی فرجی رئیس اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی شهرستان ایذه به خبرنگار ایلنا گفت: به‌طورکلی هرگونه فعالیت عمرانی در محدوده‌های عرصه و حریم اشکفت سلمان نیازمند مصوبه‌ی شورای فنی است، در غیر این صورت خلاف قانون است.
وی ادامه داد: بیشترین بازدیدهای محوطه‌های تاریخی در شمال شرق خوزستان متعلق به اشکفت سلمان است و هر گردشگری که از دروازه‌ی شمالی وارد خوزستان می‌شود به‌طور قطع از اشکفت سلمان بازدید کرده و حتی از تنگ آبزا یا اوزا نیز بازدید و صعود می‌کند.
فرجی می‌افزاید: شهرستان ایذه دارای اراضی فراوانی در پیرامون خود است. ما با ایجاد باشگاه تیراندازی مخالف نیستیم، اما هر طرحی را نمی‌توان در محدوده‌های میراث فرهنگی به‌ویژه اشکفت سلمان اجرا کرد.
رئیس اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی شهرستان ایذه تصریح کرد: به‌واسطه اینکه این مکان دارای شأن جهانی است و اجرای هر طرحی در این محوطه و پیرامون آن براساس قانون نیازمند مصوبه‌ی شورای فنی میراث فرهنگی است.
وی افزود: طرح‌های مورد نیاز و متناسب با حوزه اشکفت سلمان عموماً باید در چارچوب زیرساخت‌های گردشگری با خدمات مناسب رفاهی، بازارچه صنایع‌دستی و اسکان گاه‌های متناسب با محیط باشند.
فرجی بیان کرد: منابع طبیعی با دارا بودن اراضی بسیار، می‌تواند مکان مناسب‌تری را برای تأسیس باشگاه تیراندازی به سرمایه‌گذار فعلی پیشنهاد بدهد. بنابراین اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی ایذه و پایگاه میراث فرهنگی آیاپیر با هرگونه طرحی که سبب مخدوش کردن هویت آثار اشکفت سلمان شود و فاقد مصوبات قانونی شورای فنی باشد برخورد جدی خواهد کرد.
پرسش اساسی مردم این است که آیا اولویتدر شرایط فعلی ساخت باشگاه تیراندازی در محوطه تاریخی، طبیعی اشکفت سلمان بوده یا پای مناسبات دیگری در میان است؟
کارشناسان حقوقی معتقدند این اقدام خودسرانه نقض آشکار و نادیده گرفتن سند ملی حفاظت از محیط‌زیست کشور ابلاغیه رهبری و اصل پنجاهم قانون اساسی کشور است.
در این میان فعالان میراث فرهنگی و تاریخی نیز به خاطر شرایط خاصی که بر روند پرونده ثبت جهانی آثار ایذه در یونسکو حاکم است، سخت نگران هستند که مبادا با تغییر کاربری این مکان و تجاوز به عرصه و حریم این سایت باستانی عملاً زحمات چندین ساله فعالان فرهنگی از بین برود و اعتبار ایران را در سطوح جهانی به مخاطره بیندازد.
کارشناسان حوزه منابع طبیعی و محیط‌زیست هم براین باورند که هر نوع مداخله و تغیر کاربری در این اراضی ملی کارکردها و خدمات اکولوژیکی، زیستی، ایمنی شهر در برابر سیلاب‌های فصلی و زمستانی را تحت شعاع قرار خواهد داد.
همچنین خدماتی مانند گردشگری سبز و پایدار، تفریحی و ورزشی را تحت تأثیرات منفی خود قرار خواهد داد.
گزارش: بهنام رضایی
