در گفتوگو با ایلنا مطرح شد:
دستگاههای متولی تجهیز نشوند، زاگرس همچنان خواهد سوخت/ لزوم آموزش و توانمندسازی جوامع محلی از سوی دولت برای صیانت از طبیعت
دبیر انجمن دوستداران طبیعت و محیطزیست خوزستان درباره آتشسوزیهای اخیر در زاگرس و منطقه مونگشت شهرستان ایذه، گفت: آتشسوزی در زاگرس یکی از بحرانهای این رویشگاه بوده که داراییِ اکولوژیکی بینظیر در زیستگاه ایران عزیز است.
هژیر کیانی در گفتوگو با ایلنا، گفت: زاگرس سالهاست که از نظر دولتها و مجالس ادوار مختلف فراموش شده است. مستند به اینکه تابهحال هیچ برنامه جامع ملی برای این رویشگاه که خدمات اکولوژیکیِ به ارزش میلیاردها دلار ارائه میدهد، تدوین یا اجرا نشده است .
وی افزود: برنامه نجات بخشی که در وهلهی اول جوامع محلی در آن دیده شوند و بعد مسائل فنی و محیط زیستی و تجهیزات و... وجود ندارد و این، یکی از دلایل اصلی آتشسوزیها در زاگرس به دلیل عدم آموزش و توانمندسازی جوامع محلی از سوی دولتها بوده است .
کیانی ادامه داد: مادامیکه من بهعنوان یکی از جمعیت حدوداً ۲ میلیون نفری جوامع محلی زاگرس آموزش ندیدهام که چگونه میشود بهجای تولید ذغال و زندهبهگور کردن درختان بلوط، گیاهان دارویی با ارزشِ افزوده بالا تولید کنم که میتواند ضمن حفظ این دارایی عظیم زیستی در بهبود معیشتم مفید واقع شود، همین وضع ادامه دارد.
زاگرس همچنان خواهد سوخت اگر...
دبیر انجمن دوستداران طبیعت و محیطزیست خوزستان، بیان نمود: تا وقتی دهیاریها و شوراهای روستایی و گروههای داوطلب محلی به ابزار مؤثر در خاموش کردن آتش تجهیز نشوند، زاگرس همچنان خواهد سوخت. چرا که زمان طلایی ابتدای بروز آتش، تعیینکنندهترین فاکتور برای کاهش خسارتهای ناشی از گسترش آتشسوزی است و تا زمانی که امور عشایر بدون هیچ پایش و آموزشی، عشایر عزیز را به حال خود رها میکند باید شاهد سوختن و نابودی بسترهای امرارمعاش عشایر و نابودی داراییهای زیستی این سرزمین باشیم.
وی افزود: اگرچه فقر اقتصادی دلیل محکم و قانونی برای اقدام به تولید ذغال نیست و لیکن سودجویی و سوداگری و حرص و طمع در همهی بخشها وجود دارد و برخی افراد انگشتشمار نیز ممکن است در شهرستان ایذه به این اقدام مبادرت کنند که بهراحتی قابل پیگیری و شناسایی هستند. اما آنچه نباید فراموش کنیم، آموزش، آموزش و آموزش است .
کیانی یادآور شد: یقین میدانیم که شخصی که از سر ناآگاهی اقدام به آتش زدن یا زندهبهگور کردن یک درخت میکند از ارزش یکمیلیاردی یک درخت بلوط آگاهی ندارد، از پیامدهای این میهن سوزی اطلاع ندارد، و اینکه مهارتی برای جایگزینی این عمل ویرانگر نیاموخته است .وظیفهای که بر عهده دولت بوده و بخشی نیز بر عهده قوه مقننه برای اصلاح قوانین و وضع قوانین سختگیرانه تر است.
این فعال محیطزیست ادامه داد: در آتشسوزی امروز در منگشت که دلیل آن در دست بررسی است، یقیناً عامل انسانی دست داشته، اما اینکه عمدی بوده یا خیر؟ پاسخ دشواری است. روشنترین بخش تاریک ماجرا، عدم عزم دولت برای ایجاد و تجهیز پایگاههای اطفاء حریق جنگل و مرتع در زاگرس است .
کیانی اضافه نمود: در همین آتشسوزی روز گذشته (6 تیرماه) که نیروهای دولتی و مردمی ۳ ساعت پیادهروی کردند، اگر امکاناتی چون بالگرد بود تا نیروها را در کمتر از ۲۰ دقیقه به ارتفاعات برساند، حتماً و حتماً خسارت بهمراتب کمتر اتفاق میافتاد.
وی ادامه داد: در کدام بودجهنویسی سالانهی دولتها و مجالس و برنامههای توسعهای کشور، برای خرید بالگرد آبپاش یا تجهیزات اطفاء حریق جنگل، بودجه یا اعتباری میبینیم؟ وقتی ارزشگذاری برای منابع طبیعی و جنگل و مرتع و تالاب در برنامههای توسعه کشور نمیشود، وقتی ارزیابی اقتصادی تخریب سرزمین انجام نمیشود، چگونه میتوان از دولتها انتظار معجزهای برای نجات زاگرس و جوامع محلی آن یا هر نقطه از زیستگاه ایران عزیز را داشت؟
ما اما به آینده سخت امیدواریم
دبیر انجمن دوستداران طبیعت و محیطزیست خوزستان، بیان کرد: ما به روزی امیدوار هستیم که مجموعه حاکمیت، تدوین یک برنامه با محوریت جوامع محلی را برای نجات زاگرس در دستور کار قرار دهد. ما امیدواریم، چون هنوز زاگرس توان احیاء خود را دارد به شرطی که زودتر اقدام شود .خوشبختانه اقدامات خوبی به شکل الگویی اما بسیار محدود در برخی استانهای زاگرس نشین و در شهرستان ایذه در حال اجرا بوده که نیازمند حمایت دولت برای تداوم و نتیجه بخشی آن است.
هژیر کیانی گفت: طرح جامع آبخیزداری در وسعت ۱۶ هزار هکتار در منطقه دهدز و پروژه توسعه با طرفیت مدیریت مشارکتی برای حفظ جنگل و مراتع و آبوخاک در حوضه آبخیز کارون بزرگ و طرح تجهیز تیمهای داوطلب محلی برای اطفاء حریق ازجمله برنامههای الگویی بسیار امیدبخش و اثربخش سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری، اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان خوزستان و اداره منابع طبیعی و آبخیزداری شهرستان ایذه است که بهطور مشترک در حال اجرای این طرح و برنامهها میباشند و امید داریم که یک روز برسد که مردم ما تماشاگر آتشسوزیهای جنگلها و مراتع در سرزمینشان نباشند.
کیانی در پایان بیان داشت: امید داریم که خانوادهها به این مهم بیندیشند که هر درختی که بر خاک میافتد، بخشی از انسانها را با خود به خاک میبرد. ما حق نداریم با میراث گرانبهای طبیعی که متعلق به همه بشریت و همه نسلهای آینده است اینگونه با بیتفاوتی و حرص و طمع برخورد کنیم.
ما همچنان امیدواریم، بقول استاد قیصر امین پور:
ما دوباره سبز میشویم...
گفتگو: بهنام رضایی