تولید آنتی‌ژن آنفلوانزای فوق حاد پرندگان (H5)

به گزارش ایلنا از روابط عمومی موسسه رازی، محمد عبدالشاه، مدیر تحقیق و تشخیص بیماری های طیور، زنبورعسل، کرم‌ابریشم و حیات‌وحش موسسه تحقیقات واکسن و سرم سازی رازی، ضمن اعلام این خبر، دستاورد مذکور را حائز اهمیت دانست و گفت: آنتی‌ژن‌ها، فراورده‌هایی بیولوژیک و ابزاری تشخیصی پرکاربرد و ضروری در آزمایشگاه به حساب می‌آیند. در مورد ویروس‌های آنفلوانزای فوق حاد پرندگان (H5) به عنوان بیماری قابل انتقال از پرنده به انسان و پستانداران، این دستاورد به مراتب برجسته‌تر و با اهمیت‌تر به نظر می‌رسد؛ زیرا دست‌ورزی با این ویروس‌ها تنها در آزمایشگاه‌های با ایمنی سطح 3 امکان دارد و تعداد این آزمایشگاه‌ها نیز در کشور، انگشت شمار است.

وی افزود: در موسسه رازی به پشتوانه یک قرن تحقیق و تولید در حوزه واکسن و فراورده‌های بیولوژیک و با اتکا به دانش فنی انباشته در این مجموعه‌ منحصر به فرد، در زمانی بسیار کوتاه موفق به تولید چنین محصول مهم و استراتژیک برای ایران شدیم؛ حال آن که تولید آنتی‌ژن، به رغم ظاهرِ ساده، پیچیدگی‌ها و دشواری‌هایی دارد که بر اهل فن پوشیده نیست.

عضو هیات علمی موسسه رازی، با بیان این که آنتی‌ژن مذکور به تایید مرکز ملی تشخیص، آزمایشگاه های مرجع و مطالعات کاربردی سازمان دامپزشکی رسیده و در حال تولید انبوه است، تصریح کرد: برنامه تولید داخلی این محصول وارداتی و هزینه‌بر، بهمن ماه سال گذشته در موسسه رازی آغاز  و به سرعت و در کوتاه ترین زمان ممکن، با رعایت الزامات کیفی و فنی، در ابتدای خردادماه ۱۴۰۳ به سازمان دامپزشکی کشور تحویل و در چرخه اجرای طرح پایش کشوری قرار گرفت.

عبدالشاه، نقش آنتی‌ژن آنفلوانزای فوق حاد پرندگان (H5) را در پایش و یا تشخیص بیماری بسیار پر رنگ و جای خالی آن را کاملا مشهود عنوان کرد و یادآور شد: تا پیش از سال 1397 که این ویروس همچنان اگزوتیک در نظر گرفته می‌شد، سیاست‌های کشور مبنی بر حذف کانون‌های آلوده و ریشه‌کنی بیماری بدون اجرای واکسیناسیون بود؛ طبیعتا در چنین شرایطی استفاده از  آنتی‌ژن برای انجام تست ممانعت از هماگلوتیناسیون (HI) وسعت چندانی نمی‌یافت و مختصر نیاز کشور با واردات، هرچند به قیمت گزاف، مرتفع می‌شد. با شروع مصرف واکسن در گله‌های دارای ارزش بالا از قبیل لاین، اجداد، مرغ مادر و تخم‌گذار بود که پایش و تشخیص بیماری، شکل دیگری به خود گرفت؛ ارزیابی اثربخشی واکسن‌های مصرفی در قبال ویروس‌های در گردش رنگ و بوی دیگری یافت و تفسیر تابلو سرولوژی گله‌های واکسینه و غیرواکسینه متفاوت با قبل شد.

وی، ادامه داد: در شرایط حاضر که نیاز به استفاده از آزمایش‌های سرولوژی بیش از هر زمان دیگری نیاز است، با دسترسی آسان و ارزان به این آنتی‌ژن که از ویروس های در گردش ایران تهیه شده است، به جز پرداختن به امر تشخیص، پایش و کنترل مراقبت برنامه های واکسیناسیون و ارزیابی اثربخشی واکسن های مصرفی در سطح مزرعه به سادگی امکان‌پذیر شده است و می توان علاوه بر صرفه‌جویی ارزی قابل توجه و کمک به اقتصاد، قدرت ایجاد پاسخ ایمنی واکسن‌های مختلف و میزان محافظت از پرندگان در مقابل ویروسی وحشی را به کمک این آنتی‌ژن سنجید و ایمنی حاصل از واکسن های مشابه از سازندگان مختلف را با یکدیگر مقایسه کرد.

عبدالشاه، تصریح کرد: در پنج سال اخیر و با اجرای واکسیناسیون پرندگان برای مقابله با این بیماری، سازمان دامپزشکی به عنوان مرجع قانونی اجرای برنامه‌های پایش کشوری، نیازمند این بود که آنتی‌ژن را از طریق واردات تهیه کند و با توجه به محدودیت‌های بسیار، تحریم‌ها، قیمت‌های بسیار گران و اهمیت بیماری، همواره سدی در مقابل فراگیر شدن روند اجرا وجود داشت؛ اما، آنتی‌ژن تولید شده در موسسه رازی علاوه بر کیفیت قابل رقابت با مشابه خارجی و بدون ایجاد هرگونه واکنش متقاطع با سایر عوامل، با قیمتی بسیار کمتر نسبت به نمونه های وارداتی عرضه می‌شود و به راحتی می‌توانیم نیاز کشور را به طور کامل پوشش دهیم.

عضو هیات علمی موسسه رازی، همچنین با اشاره به گستردگی برنامه‌های واکسیناسیون در مزارع پرورش طیور، گفت: پیشنهاد می‌کنیم سازمان دامپزشکی مجوز دسترسی و استفاده از این آنتی‌ژن را برای بررسی تیتر آنتی‌بادی‌های سرمی به آزمایشگاه‌های بخش خصوصی بدهد.