نگاه قزلی به ادبیات معتدل است / حتی یک سفرخارجی نرفته‌ام

در نشست تودیع و معارفه مدیرعامل بنیاد شعر و ادبیات داستانی ایرانیان؛ سیدعباس صالحی به وظیفه‌ی این بنیاد اشاره کرد و گفت: بنیاد با نگاهی شکل گرفت که در حوزه داستان باید وجود داشته باشد؛ هم در بازخوانی هویت و هم در انعکاس تجربیات زندگی و دیگر کارکردهایی که قصه و داستان در زندگی دارد.

به گزارش خبرنگار ایلنا؛ معاون فرهنگی وزارت ارشاد افزود: علاوه بر این؛ دو کارکرد دیگر نیز در جامعه اسلامی باید مورد توجه قرار گیرد و آن کارکرد در زندگی اسلامی و گسترش ارزش‌های دینی و اخلاقی است و آنچه انقلاب و ارزش‌های انقلابی می‌طلبد.

وی درباره مشخصه اثر ادبی گفت: همه این کارکردها که در حیطه داستان وجود دارد به شکل گیری این بنیاد انجامید. گرچه طبعا کار اساسی را انگیزه‌های شخصی انجام می‌دهد. ادبیات؛ سفارشی نیست. حوزه‌ی خلاقیت‌های وجودی است. دولت‌ها و حاکمیت‌ها این امکان را باید به وجود آورند تا موانع برای خلاقیت‌های ادبی بردارند و بسترها را افزایش دهند.

وی به حوزه‌های مهم در حوزه ادبیات اشاره کرد و گفت: جریان‌شناسی ادبیات داستانی و نقد ادبیات داستانی بخش‌هایی است که باید در حوز‌های ادبی و پژوهش مورد توجه قرار گیرند.

صالحی بخش نظری را خلاء حوزه ادبیات برشمرد و افزود: ادبیات داستانی که ریشه‌ای کهن دارد و ادبیات مدرن که جایگاه خود را نشان داده باید در این حوزه‌ها به یکدیگر پیوند بخورند.

وی درباب رسالت بنیاد شعر و ادبیات داستانی ایرانیان در حوزه‌های حمایتی گفت: این بنیاد باید نگاه حمایت‌گری در شاخه‌ی ادبی وظایفی را برای خود تعریف کرده‌ است. بهبود بسترها در حوزه ترجمه و پژوهش و فرصت‌سازی برای گفتگوی اهالی ادبیات و آموزش‌های ادبیات داستانی و تربیت افراد در حوزه ادبیات از دیگر وظایف این بنیاد است.

صالحی باتوجه به مشکلات بنیاد مذکور؛ به حضور این بنیاد در نمایشگاه کتاب اشاره کرده و گفت: در نمایشگاه کتاب امسال غرفه انتشارات " عصر داستان " را داشت که در بازدیدی که روحانی از این نمایشگاه داشت و از ناشران موفق و معتبر دیدن کرد، شکل و آرایش و نحوه عرضه و چاپ در غرفه عصر داستان را بسیار پسندید.

وی درمورد استعفای حسنی نیز گفت: من باتوجه به آشنایی با این بنیاد طبق اصل اول ما در حفظ نیروهایی که در این حوزه کارکردند و استفاده مفید از تجربیات گذشته، موضوع استعفای آقای حسنی را با امروز و فردا کردن خواستیم تا تجدیدنظری در رای ایشان رخ دهد.

صالحی با ذکر گزینه‌ها درباره مسئله شعر در معاونت تصریح کرد: یکی از گزینه‌ها شعر مانند ادبیات داستانی در قالب موسسه‌ای در عرض بنیاد ادبیات داستانی تشکیل شود که با نگاه معاونت مبنی بر کم کردن تعداد موسسه‌ها در تضاد بود. اگر شعر می‌خواست به عنوان یک بنیاد مستقل کارخودش را شروع کند نیازمند زیرساخت‌هایی بود که باتوجه به مشکلات مالی معاونت امکان‌پذیر نبود.

وی افزود: گزینه‌ی دیگر این بود که شعر در خود معاونت باقی بماند و بنیاد ادبیات داستانی در همان حالت خود بماند. این موضوع شاید محل حرف و حدیث‌هایی می شد؛ مانند پدری که بین فرزندانش فرق قائل می‌شود. گزینه‌ی سوم نیز همین عملی بود که انجام شد و شعر در داخل بنیاد ادبیات داستانی قرار گیرد.

معاون وزیر ارشاد درباره مشروعیت اعضای عیئت امنای بنیاد شعر و ادبیات داستانی ایرانیان گفت: با هماهنگی که با آقای جنتی شد این بنیاد تبدیل به بنیاد شعر و ادبیات داستانی شد و بحثبعدی موضوع هیئت امنا بود که باید مشروعیت این عنوان را داشته باشند و این‌که هیئت امنا باید شامل کسانی باشد که نامشان اعتمادبخش و راهگشا باشد. نگاه من درباره هیات امنای مجموعه‌های فرهنگی این است که اعضای آن باید دارای حجت شرعی و عقلی باشند و در مباحثات به نقطه اعتماد برسند و تصمیم آنها شرعی و عقلی باشد.

وی در ادامه اعضای هیئت امنای این بنیاد را نام برد و گفت: تا اینکه به این ترکیب رسیدیم. آقای زم که در حوزه مدیریت فرهنگی دارای سابقه درخشانی است و موسس و مدیر حوزه‌ی هنری بوده‌اند. آقای ایلزی که در گذشته درمعونت اجتماعی و فرهنگی شهرداری بودند. آقای سیدمجیدحسینی مصطفی رحماندوست ابراهیم حسن بیگی و آقای حسنی که از ایشان خواستیم در هیئت امنای جدید حضور داشته باشند.

صالحی درباره صلاحیت مهدی قزلی نیز گفت آقای قزلی هم در حوزه تالیفات آشنایی خوبی دارند و هم نگاه اعتدالی به حوزه ادبیات و اندیشه‌های منتهی به ادبیات در عین حفظ مرزها دارند که می‌تواند برای پیشرفت بنیاد موثر باشد.

او در انتها ابراز امیدواری کرد: با استفاده از حمایت‌های فکری و معنوی و مدیریتی آقای حسنی و روحیه فعال و روبه‌جلوی آقای قزلی می‌توان به آینده این بنیاد امیدوار بود.

به من گفتند: بشین تا بیاد

محمد حسنی؛ مدیرعامل سابق بنیاد شعر و ادبیات ‌داستانی در این نشست؛ با زنده نگه‌داشتن یاد و خاطره مرحوم امیرحسن فردی، به خصوصیات کاری و اخلاقی وی اشاره کرد و گفت: در میانه سال ۹۰ باهم آمدیم و الآن که اینجا را ترک می‌کنم تنها می‌روم.

وی به تندروی‌ها در حوزه‌های فرهنگی اشاره و تصریح کرد: ما در حوزه‌های فرهنگی با افراط و تفریط مواجه‌ایم. عده‌ای که تفکر انقلابی را به شکل افراطی معنی می‌کنند و عده‌ای طوری انقلابی‌گری را معنی می‌کنند که تنها خود و عده‌ای قلیل از دوستانشان درآن جای می‌گیرند.

حسنی به حقوق اندکش دربرابر دیگر مدیران هم‌رده‌اش اشاره کرد و گفت: حقوق مدیرعامل این بنیاد از همه هم‌رده‌های خودش کمتر است. من حتی یک سفرخارجی نرفته‌ام و خوشحالم که حس می‌کنم که بدهکار انقلاب و رهبری هستم.

وی با اشاره به سوابقش در حوزه فرهنگ از سختی مسئولیت بنیاد شعر و ادبیات داستانی ایرانیان گفت و افزود: آغاز به‌کار رسمی این بنیاد در دوره من شکل گرفت. همیشه آغاز کردن یک جریان جدید دشوار است. با توجه به شرایطی که وجود داشت بضاعت ما بیش از این نبود.

وی درادامه گفت: آن روزی که من وارد بنیاد شدم همزمان بود با تعطیلی خانه سینما. هیچ‌کس حاضر نبود پایش را در این بنیاد بگذارد. رویکردی انتخاب شد که سلایق و طیف‌های مختلف آمدند و در جمع بنیاد را ساختند.

حسنی به مشکلات بنیاد در آغاز کار اشاره کرد و گفت: ما در ایتدای کار سه مشکل داشتیم؛ استقرار بنیاد، بودجه و این موضوع که هر آن‌چه مربوط به ادبیات داستانی می‌شود به این بنیاد موکول شود که پس از گذشت سه سال هیچ‌کدام محقق نشد. اما کارها انجام شد. حتی دراوایل کار مدیران روابط عمومی وزارتخانه به شوخی به من گفتند: " بشین تا بیاد ".

حسنی از نقد رسانه استقبال کرد و گفت: من همیشه به دوستان می‌گویم که " نقد رسانه‌ها نوش جونمون ". ما همیشه از نقد رسانه‌ها استفاده کردیم. البته اولین منتقد برنامه‌ها؛ خودمان بودیم. پس از مراسمی جلسه‌ای تشکیل می‌دادیم برای یافتن کاستی‌ها و مشکلات. ولی درعین حال نقد اهالی رسانه را می‌خواندیم حتی اگر براساس اطلاعات ناقص بود.

وی درخاتمه صحیت‌هایش درباره کناره‌گیری‌اش از سمت دبیری ستاد ملی جوانان گفت و افزود: من آنقدر سبک‌بال شدم که می‌ترسم در مسیر که به قم می‌روم پرواز کنم. دو مسئولیت بزرگ از روی دوشم برداشته شد.

سخنرانی‌های اجباری

قزلی که به رسم این گونه مراسم‌ها به سخنرانی راضی شد و حرفی برای گفتن نداشت؛ از آشنایی خود با بنیاد از زمان سرکار آمدن حسنی گفت و ابراز امیدواری کرد: حضور آقای حسنی در این بنیاد همراه بود با بیرون آمدن من از همشهری داستان. انشاالله سختی‌های کار در این مجموعه مثل همشهری داستان نشود.

وی افزود: کسانی که نگران کارهای مثبت آقای حسنی هستند مطمئن باشند که آن‌ها را ادامه می‌دهیم.

قزلی صحبت مفصل درباره بنیاد و مسائل مربوط به آن را به فرصتی دیگر موکول کرد.

مصطفی رحماندوست نیز با شاره به تجربیات حسنی در این حوزه گفت: آقای قزلی! می‌ارزد تا از تجربیات ایشان استفاده کنید. آقای حسنی گقتند که من بنیان‌گذارم. چه خوب شما بنیان‌گذارید چراکه خیلی‌ها افتخارشان این است که تعطیل می‌کنند.

رحماندوست با بیان خاطره‌ای به بنر معرفی مراسم اشاره کرد و گفت: تکریم و معارفه مدیرعامل! این جمله مشخص نیست خطاب به چه کسی است. آقای حسنی یا قزلی؟ این جمله در این مکان که خیلی خیلی مربوط به داستان است؛ نمی‌گنجد.