گشتی در نمایشگاه کتاب تهران و نشستهایش
کاکایی به شاعران توصیه کرد از نشستهای ادبی غافل نشوند و در سایر هنرها هم سعی کنند اطلاعات مقتضی داشته باشند تا بتوانند شاعر موفقتری باشند.
بیست و هفتمین نمایشگاه کتاب تهران با نشستها و اظهارنظرهای دستاندرکاران حوزهی کتاب وارد سومین روز خود شده است.
به گزارش ایلنا؛ برخی رویدادهای دو روز گذشته به شرح زیر مرور میشود:
× ساده نگاری، ساده نویسی و ساده پسندی آفت شعر امروز است
عبدالجبار کاکایی، دبیر هشتمین جشنواره بین المللی شعر فجر درباره آثار شعری عرضه شده در نمایشگاه کتاب در سالهای اخیر گفت: در سالهای اخیر اتفاقات خوبی در حوزه شعر رخ داده اما ساده نگاری، ساده پسندی و ساده نویسی آفت و مشکل شعر امروز شده است.
کاکایی گفت: در برگزاری نمایشگاه کتاب امسال تفاوت محسوسی پیدا نکردم زیرا تغییرات بنیادی باید صورت بگیرد تا تفاوتهای قابل بیان ایجاد شود و مشاهده میکنیم هنوز پروسه انتشار کتاب همان روند سنتی است اما این نمایشگاه به دلیل اینکه فضای کتاب و کتابخوانی است و با استقبال اهل قلم و مخاطبان روبه رو میشود هیجانی دارد که نمیتوان از حضور در آنجا ماند.
کاکایی درباره تغییرات بنیادین در نمایشگاه کتاب تهران عنوان کرد: تغییرات بنیادین شامل پروسه انتشار کتاب و عرضه فرهنگ است که اگر مجاری خروجی اطلاعات و فرهنگ را اهالی فرهنگ در نظر بگیرند اتفاقات بهتری میافتد زیرا اکنون کارمندانی هستند که موظف هستند در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی این مسوولیت را انجام دهند و این پروسه را طولانی خواهد کرد.
دبیر جشنواره شعر فجر درباره عرضه آثار شعری قابل توجه در نمایشگاه کتاب تهران گفت: صد البته اتفاق خوبی در سالهای اخیر در حوزه شعر رخ داده است زیرا شاعر تلاش میکند شعر را به غیر از شاعر عرضه کند اما ساده نویسی، ساده نگاری و ساده پسند بودن هم مشکلی برای شعر امروز شده و تصور میشود هر دیالوگی شعر است و هر نکتهای که به قلم آورده میشود شعر است و اینها آفتهای ارتباط با مخاطب است که رفته رفته در همین محیطهای نقد ادبی باید به آن توجه شود.
کاکایی به شاعران جوان توصیه کرد از نشستهای ادبی غافل نشوند و در سایر هنرها هم سعی کنند اطلاعات مقتضی داشته باشند تا بتوانند شاعر موفق تری باشند.
× کتابهای اسماعیل فصیح به زبان هلندی ترجمه شود
د. یونگ ایرانشناس هلندی درباره ترجمه آثار فارسی به زبان هلندی گفت: اگر کتابهای اسماعیل فصیحی به زبان هلندی ترجمه شود مورد استقبال مردم هلند قرار میگیرد. زیرا قلم این مولف شباهت زیادی به داستانهای هلندی و انگلیسی دارد.
دکتر آلبرت د. یونگ با حضور در سالن استقبال از اندیشمندان گفت: تاکنون سه بار به ایران سفر کردهام و نخستین بار است که به نمایشگاه کتاب تهران میآیم. گمان نمیکردم در تهران نمایشگاهی به این زیبایی و بزرگی برگزار شود.
وی درباره آشنایی مردم هلند با ادبیات ایران گفت: در هلند بیشتر کتابهای مذهبی درباره مذهب تشیع ترجمه و چاپ میشود و بخشی از کتابها هم از شهر قم خریداری و به کتابخانه ما افزوده میشود.
د. یونگ درباره کتابهایتر جمه شده از فارسی به زبان هلندی گفت: بیشتر آثار سیمین دانشور و صادق هدایت ترجمه شدهاند. در واقع مردم هلند بیشتر با ادبیات ۴۰ سال پیش ایران آشنا هستیم و کمتر ادبیات معاصر ایران را مطالعه میکنیم. اما اگر کتابهای اسماعیل فصیح به زبان هلندی ترجمه شود مورد استقبال مردم هلند قرار میگیرد. زیرا قلم این مولف شباهت زیادی به داستانهای هلندی و انگلیسی دارد.
× قاسمعلی فراست و یک رمان فانتزی
قاسمعلی فراست در سالن اندیشه گران و فرهیختگان از نگارش یک رمان فانتزی برای نوجوانان خبر داد.
فراست دربارهی آثار جدید خود گفت: درحال نگارش رمانی برای نوجوانان هستم که فضای فانتزی دارد.
او درباره سالن ترجمه ترجمه هم گفت: هر ترجمهای از هر زبانی به زبان دیگر، برای بشر حکم غذای روح را دارد. همه ما با دیدن ترجمهای جدید باید خوشحال باشیم و باید به توسعه این امر کمک کنیم.
این نویسنده ادامه داد: ترجمه تبادل فرهنگ و اندیشه و پل فرهنگی بین افراد در نقاط مختلف جهان است. بنابراین راه اندازی سالن ترجمه در نمایشگاه برای نخستین بار اقدام خوبی است که من از آن استقبال میکنم.
× عادل فردوسیپور و مزدک میرزایی در سرای اهل قلم
«ادبیات داستانی در عرصه کتابهای ورزشی» عنوان یکی از نشستهای روز چهارم نمایشگاه کتاب در سرای اهل قلم است که عادل فردوسیپور و مزدک میرزایی را به این سرا میکشاند.
در این نشست حمیدرضا صدر، عادل فردوسیپور، مزدک میرزایی، یاسر سماوات و سعید سعیدی سخنرانی خواهند کرد. این نشست از ساعت ۱۸ تا ۱۹:۳۰ در سالن اصلی سرای اهل قلم برگزار خواهد شد.
شنبه همچنین «دانشنامه فاطمی(س)» از سوی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی در نشست ساعت ۱۰ تا ۱۱:۱۵ معرفی و بررسی میشود. سخنرانان این نشست حجج اسلام بهجتپور و مقیمی هستند.
«انتقال اثربخش آرا و اندیشههای متفکران اسلام و ایران به مخاطبان در دیگر کشورها» نیز در نشست ساعت ۱۱:۳۰ تا ۱۲:۴۵ به بحثو تبادل نظر گذاشته میشود. دکتر علی دهگایی، دکتر پاتریک رینگن برگ، دکتر افشین شحنه تبار، دکتر کراس کری و دکتر لشتیا در این مراسم سخنرانی خواهند کرد.
سرای اهل قلم در روز شنبه میزبان سه نشست دیگر خواهد بود که رونمایی از مجموعه هفت جلدی «جنگهای صلیبی» بررسی وضعیت کتابهای مرجع در ایران و چگونگی نشر در دافوس آجا عناوین آنهاست. در نشست اول که ساعت ۱۳:۳۰ تا ۱۴:۴۵ و از سوی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه برگزار میشود، دکتر حبیباله اسماعیلی و عبداله ناصری طاهری مطالبی بیان خواهند کرد. در نشست بررسی وضعیت کتابهای مرجع در ایران نیز که از سوی مؤسسه خانه کتاب در ساعت ۱۵ تا ۱۶:۱۵ برگزار میشود، محمدعلی سادات، حجتالاسلام حسن طارمی، کامران فانی و داود موسایی سخنرانان آن خواهند بود.
× سربداران به روایت محمود حکیمی
محمود حکیمی در سالن استقبال از اندیشه گران و فرهیختگان نمایشگاه کتاب تهران از تجدید چاپ کتاب «سلحشوران علوی» برای نخستین بار بعد از انقلاب خبر داد.
این نویسنده و پژوهشگر تاریخ در سالن استقبال از اندیشه گران و فرهیختگان به خبرنگار ما گفت: قبل از انقلاب کتاب «سلحشوران علوی» را منتشر کرده بودم که برای نخستین بار بعد از انقلاب قرار است باز هم منتشر شود.
به گفته وی، این کتاب درباره سربداران است. حکیمی معتقد است تنها نیروهایی که در برابر مغولها مقاومت کردند شیعیان بودند.
حکیمی همچنین راه اندازی سالن ترجمه معکوس برای نخستین بار در نمایشگاه کتاب امسال را اقدام ارزشمندی توصیف کرد.
× رساله دکتری ریاست جمهوری در سالن تولید علم
رساله دکتری حسن روحانی رئیس جمهوری کشورمان در سالن تولید علم سرای اهل قلم در معرض دید عموم قرار گرفته است.
نورالله زرین مدیر روابط عمومی «ایران داک» با اعلام این خبر گفت: بیست صفحه نخست این رسالهٔ ۵۰۰ صفحهای در حوزه حقوق است، در پایگاه اطلاعات پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران «ایران داک» قابل مشاهده است.
وی افزود: با توجه به قانون کلی دسترسی به متن کامل پایاننامهها در صورت عقد قرارداد بین دانشگاهها و ایران داک و اعلام IP دانشگاه، دانشجویان میتوانند به متن کامل این پایاننامه دسترسی پیدا کنند، با این حال این امکان برای علاقهمندان و دانشجویان فراهم شده که صفحات کامل رساله رئیس جمهوری را به صورت دیجیتالی در سالن تولید علم نمایشگاه امسال مشاهده کنند.
× ادیبان در سالن اندیشمندان
رئیس مرکز تحقیقات زبان و ادب فارسی، مدیر قطب فردوسیشناسی دانشگاه فردوسی مشهد و همچنین رئیس دانشکده ادبیات و زبانهای خارجی دانشگاه علامه طباطبایی از جمله شخصیتهایی بودند که در سالن استقبال از اندیشمندان نمایشگاه کتاب تهران حضور یافتند.
ارتباط با کتاب نیاز به محیطی وسیع، آرام و به دور از هیاهو و ازدحام جمعیت است و فضای نمایشگاهی باید چنین باشد. این مطلب را ابراهیم خدایار رئیس مرکز تحقیقات زبان فارسی دانشکده تربیت مدرس بیان کرد. وی افزود: با توجه به استقبال بینظیر کتابدوستان و اهل قلم که از سراسر میهن اسلامیمان به نمایشگاه کتاب میآیند، ما نیاز به مکانی بزرگتر داریم. فضای اینجا همانند بازار تهران است و این شایسته یک نمایشگاه کتاب نیست.
وی ضمن بازدید از بخش ترجمه نمایشگاه تصریح کرد: برای جهانی شدن فرهنگ ایرانی اسلامی ما باید ابزارکار و بسترهای جهانی شدن را فراهم کنیم که یکی از این بسترها همین تعاملی است که بین خادمان فرهنگ و نویسندگان در محل نمایشگاه رخ میدهد و بخش ترجمه فرصتی برای منطقهای شدن و بینالمللی شدن فرهنگ ما را فراهم میکند.
محمد جعفر یاحقی مدیر قطب فردوسیشناسی دانشگاه فردوسی مشهد نیز در بازدید از نمایشگاه اظهار کرد: نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران همچون «نوروز» میماند و همانند نوروز سرآغازی است برای فصلهای بعدی که از راه میرسند. وی افزود: نمایشگاه کتاب در حوزۀ فرهنگ فرصت مغتنمی است تا ذهن ما به آینده و به فصول بعدی زندگی بیاندیشد.
یاحقی برگزاری نمایشگاه را همچنین فرصت مناسبی برای فرهیختگان و فرهنگدوستان دانست که سالانه در روزهایی مشخص اهل قلم و دوستداران قلم را در یکجا جمع میکند تا با هم دیدار کرده و تبادل نظر نمایند.
× زندگینامه ۸۰ شاعر کرد در نمایشگاه
مصطفی ایلخانیزاده مؤلف بیش از ۵۰ جلد کتاب به زبانهای فارسی، کردی و ترکی دربارۀ کتاب «شاعران عارف کُرد» خود گفت: این کتاب یک کار پژوهشی است که در آن اشعار کردی و زندگینامه بیش از ۸۰ تن از شاعران کردستان ایران و دو شاعر عراقی به چاپ رسیده است.
این شاعر کردی زبان کشورمان گفت: کتابهای من تاکنون در ایران و کردستان عراق به چاپ رسیده است.
وی عضو انجمن نویسندگان کودک و نوجوان ایران و شورای کتاب کودک است و با شورای گسترش زبان فارسی در عراق نیز همکاری داشته و تاکنون کتابهایی از زبان فارسی به کردی، کردی به فارسی و ترکی آذری و استانبولی به فارسی و کردی ترجمه کرده است.
ایلخانیزاده اهل بوکان و مدرس زبان کردی در دانشکدههای علوم پزشکی سراسری زنجان و بوعلی همدان بوده و از وی کتاب «لالایی برای دختر مرده» به نویسندگی حمیدرضا شاهآبادی به زبان کردی ترجمه و در اربیل کردستان به چاپ رسیده است.
× دغدغۀ امروز، ترجمۀ آثار ادبی به زبانهای مختلف است
کامران پارسینژاد نویسنده معاصر کشورمان در بازدید از سالن تولید علم بیست و هفتمین نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران
گفت: ترجمۀ آثار ادبی ایرانی به زبانهای مختلف در جهان همواره دغدغۀ ما بوده و بنده حدود ده سال قبل طرح اولیه این کار را به حوزه هنری پیشنهاد کردم که الحمدالله به همت خانه کتاب این طرح به اجرا درآمد.
پارسینژاد دربارۀ استقبال مردم از نمایشگاه کتاب گفت: با توجه به تورم موجود احساس میشد حضور مردم در نمایشگاه امسال کمرنگتر شود اما خوشبختانه برخورد و نوع نگرش آنان که نشان از فرهنگ و جایگاه کتاب و کتابخوانی دارد، همه را شگفتزده کرد. این علاقمندی و استقبال به ویژه نزد برخی دوستان خارجی که در نمایشگاه حضور داشتند، بسیار تعجببرانگیز بود.
پارسینژاد گفت: من قبلاً در نمایشگاههای خارجی نیز حضور داشتم اما تاکنون نظیر این استقبال را در هیچ کجا حتی نمایشگاه فرانکفورت که به لحاظ وسعت و کیفیت و کمیت در سطح بالایی قرار دارد، ندیدهام.
این منتقد ادبی، نمایشگاه کتاب امسال را در مقایسه با نمایشگاههای پیشین از لحاظ عرضه کتابهای جدید خیلی متفاوت ندانست و گفت: از نظر تنوع در حوزه کتاب ما توقع داریم هر سال با کتابهای جدیدی روبهرو شویم بخصوص در زمینۀ ادبیات غرب و شرق دوست داریم ترجمههای جدیدی را در نمایشگاه ببینم اما امسال در برخی غرفهها همچنان کتابهای سال قبل عرضه شده است و این یعنی ما در حوزۀ نشر با سکون جدی مواجه هستیم و این بازتاب خوبی ندارد.
پارسینژاد به سالن ویژه ترجمه اسلامی ایرانی اشاره کرد و افزود: ترجمۀ آثار ادبی ایرانی به زبانهای مختلف جهان همواره دغدغۀ ما بود و بنده حدود ده سال قبل طرح اولیه این کار را به حوزه هنری پیشنهاد کردم و الحمدالله با همت خانه کتاب این طرح به اجرا درآمد.
کامران پارسینژاد دربارۀ رمان «شب دنیا» نیز گفت: این رمان با رویکرد جنگ و نوع نگاه آن فلسفی است. داستان در زمان جنگ ایران و عراق اتفاق افتاده و رویدادهای آن دوران را مرور میکند. در این کتاب مقولاتی مثل جبر و اختیار، شهادتطلبی از جنبه فلسفلی و عرفانی مورد بررسی قرار گرفته است و ایدئولوژی پشت جنگ را مورد نظر قرار داده است.
× اجتماع نخبگان در سالن اندیشه
سالن استقبال از نخبگان و اندیشهگران که از ابتکارات خانه کتاب در نمایشگاه بیست و هفتم کتاب است، فرصتی فراهم آورده تا نویسندگان، پژوهشگران و اهالی قلم در این مکان گرد هم جمع شوند.
مؤسسه خانه کتاب در یک طرح مبتکرانه نسبت به راهاندازی سرای استقبال از اندیشهگران و فرهیختگان در نمایشگاه امسال اقدام کرده است که با دعوت از آنان روزانه پذیرای تعداد کثیری از آنان است.
در دومین روز از فعالیت نمایشگاه کتاب این سرا میهمانانی را پذیرا بود که کامبیز نوائی، پرویز بیگی حبیبآبادی، منصوره شریفزاده، حمید برقعی، حسن ذوالفقاری، علی اشرف صادقی، محمود اکرامی فر و منصور خورشیدی از جمله این میهمانان بودند.
× نویسندۀ «خشت و خیال»
کامبیز نوائی نویسندۀ «خشت و خیال» دربارۀ کتاب و کتابخوانی گفت: کتاب زیاد خواندن فضیلت نیست بلکه با کیفیت خواندن مهم است.
وی که مدرس دانشکده معماری و شهرسازی دانشگاه شهید بهشتی است با اشاره به آفتهایی که ممکن است جامعه کتابخوان را تهدید کند گفت: در داستان کتاب خوانی انتخاب زمان خواندن، از سطحیخوانی به پیچیدهخوانی، از مقدمات به مؤاخرات رفتن حائز اهمیت است و میتواند جوانان را از کتابخوانی زده کند.
وی افزود: جوانان باید با تکنیک آشنا شده و در سنین نوجوانی وارد بحثهای نظری نشوند.
نوائی دربارۀ کتاب خشت و خیال که نام دیگر آن شرح معماری اسلامی ایران است خاطرنشان کرد: این کتاب پیوند میان آثار معماری و فرهنگ دوران اسلامی ایرانی را بازگو میکند و موضوعات آن با این مضمون آغاز و پایان مییابد که اثار فرهنگی زائیدۀ فرهنگ غنی است.
وی خواهان عرضه و نمایش بیشتر کتابهای تخصصی در نمایشگاهها و ویترینهای کتابفروشیها شد تا مردم با این نوع کتابها بیشتر آشنا شوند.
× ترکیب فرهنگ و اقتصاد زاینده است
ترکیب و فرهنگ و اقتصاد و پرداخت به آن ماناترین، پویاترین و پایدارترین حرکتی است که صورت میگیرد و همیشه رو به تکثر میرود و زاینده است.
پرویز بیگی حبیبآبادی، نویسنده، شاعر و محقق گفت: شعر ما در سه دهه گذشته از نظر کیفی و کمی و به ویژه حضور جوانان دوران بسیار خوبی را سپری میکند و آینده روشنی دارد.
وی که اولین ناشر تخصصی شعر است به جوانان توصیه کرد که برای رشد در حوزه شعر مطالعه اشعار کلاسیک گذشته را جدی بگیرند.
× ستایش از سرای ترجمه
منصوره شریفزاده، نویسنده و مترجم گفت: همواره دغدغه من این است که آثار خوب و مدرن ایرانی به زبانهای زنده دنیا ترجمه شود تا از این راه فرهنگ خود را انتقال دهیم و سرای ترجمه نمایشگاه این مهم را بخوبی به انجام رسانده و از نظر من فعالیتهای این بخش ستودنی و قابل تقدیر است.
«چنار دالتبی»، مجموعه داستانهای «عطر نسکافه» و «سرمهدان میناکاری» از آثار برجسته این نویسنده است.
وی تبلیغ کتابخوانی از دوران دبستان و انتخاب ساعتی به عنوان ساعت مطالعه برای کودکان و نوجوانان در سطح مدارس را از جمله فعالیتهای تشویقی برای سوق جوانان به سمت مطالعه دانست.
× شاعری از مازندران
منصور خورشیدی، شاعر معاصر و مدرس بازنشسته ادبیات فارسی؛ نمایشگاه امسال را به لحاظ کمی و کیفی نسبت به سالهای قبل خوب توصیف کرد و گفت: مخاطبان موضوعی بیشتر کتاب که در نمایشگاه امسال جوانان هستند بهخصوص اشعار شاعران دهههای ۷۰ و ۸۰ با استقبال روبهرو هستند.
× نمایشگاه امسال نیز همچون گذشته
سید حمید برقعی شاعر معاصر، نمایشگاه امسال را قابل تأمل با نمایشگاه سالهای گذشته دانست و گفت: محدودیت امکانات جانبی، نبود پارکینگ، ازدحام در نمازخانه را از مشکلات نمایشگاه کتاب امسال است.
وی افزود: سرای استقبال از اندیشمندان که برندۀ کتاب فصل و جایزۀ گام اول سال ۸۷ برای کتاب «طوفان واژهها» و برگزیدۀ جایزۀ فصل و کتاب سال ۹۰ برای «قبله مایل به تو» است.
وی گفت: هر کس به نوبۀ خود باید در زمینۀ فرهنگ و حضور در عرصههای فرهنگ پررنگ باشد و چشم امید هنرمندان به ارشاد و حوزه هنری است.
× اندیشیدن برای رفاه اهل قلم تحسینبرانگیز است
محمدعلی بهمنی شاعر و ترانهسرا، هرگونه اندیشه برای رفاه اهل قلم را قابل ستایش توصیف کرد.
بهمنی گفت: یادبود نخبگان کار بسیار خوبی است و از کسانی که این کار را انجام میدهند باید تشکر کرد. به هر روی اهل قلم را باید ارج نهاد و خوشحالم که امسال چنین سرایی راهاندازی شده است.
این شاعر درباره سالن ترجمه گفت: ترجمه معکوس در تمام این سالها خلأیی بوده که باید برای آن چارهای اندیشیده میشد خوشحالم که این تدبیر اندیشیده شده و امسال شاهد سالن ترجمه و راهاندازی خانه ترجمه هستم.
بهمنی خاطرنشان کرد: ممکن است در برخی از برنامههای سرای اهل قلم نیز ضعفهایی وجود داشته باشد اما مهم این است که برنامهها با تدبیر برنامهریزی شده و به موانع پیشین اندیشیده شده است.
× تحقیقات تاریخی برای ترجمه در نظر گرفته شود
موسی بیدج با استقبال از راهاندازی خانه ترجمه پیشنهاد داد تحقیقات تاریخی برای ترجمه در نظر گرفته شود.
بیدج درباره راهاندازی سالن ترجمه برای نخستین بار در نمایشگاه گفت: شکی نیست که سالها خلأ این سالن حس میشد. راهاندازی این سالن اتفاقی است که خیلی دیر اتفاق افتاده اما با این حال اغاز به کار آن فرصتی بسیار خوبی را فراهم میکند.
این مترجم با بیان اینکه کشور ما در زمینه ترجمه به بانک اطلاعات نیاز دارد گفت: به عنوان کسی که در حوزه زبان و ترجمه شعر و آثار ادبی فعالیت میکند اطلاع کاملی از کتابهایی که در حوزه کاری من منتشر میشود، ندارم. پس راهاندازی خانه ترجمه برای مترجمان و محققان میتواند مفید باشد.
سردبیر فصلنامه شیراز پیشنهاد داد خانه ترجمه مدام اطلاعات خود را به روز کند. او افزود: بخشی باید به تحقیقات تاریخی برای ترجمه اختصاص یابد.
× راهاندازی سالن ترجمه آغاز راه است
سیدفرید قاسمی کتابپژوه درباره سالن ترجمه گفت: اگر بتوانیم آنچه را که دوستان با عنوان ترجمه معکوس مینامند رواج دهیم اتفاق خوبی است.
وی افزود: پیام نویسندگان ما باید به جهان خارج برود و راهاندازی سالن ترجمه آغاز راه است.
به گفته قاسمی؛ همه باید کمک کنند خانه ترجمه آنچنان که شایسته است فعالیت کنند و این مرکز باید تقویت شوند.
دبیر جشنواره مطبوعات با اشاره به عدم رعایت کپی رایت در ایران گفت: این موضوع یکی از موانع در راه فعالیت خانه ترجمه است. برای اعتبار نام ایران باید به حقوق پدیدآورندگان دیگر کشورها احترام بگذاریم تا آنها نیز به حقوق پدیدآورندگان ما احترام بگذارند.
قاسمی همچنان درباره وزن نشستهای سرای اهل قلم در نمایشگاه امسال گفت: نگاهی به برنامههای نشستها نشان میدهد که همه افراد سخنران از کارشناسان همان موضوع هستند و امیدواریم این نشستها به گونهای منتشر شود که کسانی هم که فرصت نمیکنند در نمایشگاه حاضر شوند بتوانند از آن بهرهمند شوند.