مجلسی در گفتوگو با ایلنا:
مذاکرات تسلیحاتی آمریکا و روسیه با بدبینی همراه است/ چین نمیخواهد از پیله امنیتی خود دربیاید/ راه زیادی تا امضای توافق استارت جدید مانده است
کارشناس مسائل آمریکا گفت: روسیه به دنبال آن است که مذاکرات را تا انتخابات نوامبر ۲۰۲۰ به صورتی هدایت کند که با دولت بعدی وارد گفتوگو شود.
«فریدون مجلسی» کارشناس مسائل آمریکا با اشاره به گفتوگوی نمایندگان آمریکا و روسیه بر سر مساله کنترل تسلیحات در گفتوگو با خبرنگار ایلنا عنوان کرد: اهمیت مساله خلع سلاح و کنترل تسلیحات میان آمریکا و روسیه به زمان جنگ سرد میان دو قطب شرق و غرب مربوط است. در آن زمان مسکو و واشنگتن به دنبال آن بودند تا با افزایش کلاهکهای هستهای خود، یکدیگر را به صورت مستقیم تهدید کنند تا بتوانند خود را هدایتکننده جهان تک قطبی به دنیا معرفی کنند. نتیجه این رقابت به وجود آمدن زرادخانههای اتمی و ساخت کلاهکها و تسلیحات هستهای بود که امنیت بینالملل را تهدید میکرد. حالا دو طرف به این فکر افتادهاند که باید این تسلیحات را جمعآوری کنند و یک پیمان جدید برای نظارت بر این موضوع منعقد شود. این در حالی است که پیش از این هم، پیمانهایی در این خصوص میان دو طرف منعقد شده بود.
وی ادامه داد: احساس خطر متقابل میان روسیه و آمریکا باعث شد تا دو طرف به سمت و سوی خلع سلاح بروند و از سوی دیگر بسیاری از کشورهای جهان با فروپاشی شوروی از رقابت روسیه و آمریکا در عرصه هستهای ترس داشتند؛ چراکه آنها معتقدند هستند نزاع میان این دو قدرت تنها زمانی اتاق افتاد که جهان دوقطبی بود و افزایش کلاهکهای هستهای لازم و ملزوم قدرتنمایی بوده است اما حالا باید امنیت بینالملل بیش از گذشته تضمین شود. یکی از مسائل مهم که در این راستا باید به آن اشاره شود این است، طمعورزی اروپا و آمریکا به حدی رسید که ایالات متحده سامانههای موشکی خود و همچنین نیروهای ناتو را در اروپای شرقی و کنار گوشِ روسیه مستقر کرد و همین موضوع موجب شد تا مسکو هم مجدداً به دنبال تامین منافع خود برود. اینکه آمریکا در لهستان و اروپای شرقی دست به تحرک میزند، به خوبی ما را به یاد جنگ سرد میاندازد و به همین دلیل حالا هم این نزاع به صورت دیگری ادامه دارد.
این دیپلمات پیشین کشورمان گفت: تحرک روسیه در نزدیکی منافع آمریکا و همچنین ورود مسکو به معادلات شمال آفریقا و خاورمیانه باعث شد تا ترامپ از این موضوع عصبانی شود و در نهایت کار به جایی کشید که او معاهده استارت نو را به هم ریخت. طبیعتاً روسیه هم دست به اقدام متقابل زد و همین مساله مجدداً باعث وحشت جامعه جهانی شد. این روند به حدی خطرناک است که دو طرف باز هم به دنبال انعقاد قرارداد جدید کنترل تسلیحات هستند و نشستی را اخیراً در وین برگزار کردند. بنابر اعلام منابع سیاسی و رسانهای، این نشست هیچ خروجی خاصی نداشته است و عملاً چشمانداز ان مثبت ارزیابی نشده است. دو طرف صرفاً در مورد مشکلات و نگرانیهای خود در بحث امنیت ملی کشورشان با یکدیگر گفتوگو کردهاند اما آنها معتقدند که چین را باید به این مذاکرات ملحق کنند. آنها معتقدند که چین هم باید به عنوان یک قدرت نظامی و هستهای وارد این گفتوگوها شود اما این بر خلاف مواضع و سیاستهای ترامپ است.
مجلسی افزود: پکن به دنبال آن است تا خود را در یک پیله دفاعی و امنیتی نگه دارد تا دنیا از توان نظامی و هستهای او احساس خطر نکند. به همین دلیل روسیه و آمریکا به دنبال آن هستند تا چین را وارد این معادله کنند و در این میان دو کشور خواهان حضور فرانسه و بریتانیا در این مذاکرات هستند تا در نهایت مانع شوند که یک رای در مقابل دو رای قرار بگیرد. در این رهگذر معتقدم که باید کشورهایی مانند هند و پاکستان را هم به این پروژه اضافه کنند؛ چراکه این دو کشور همچنان با هم درگیر هستند و میتوانند امنیت بینالملل را به خطر بیاندازند. اینکه گفته میشود مذاکرات اخیر با شکست روبهرو بوده است، موضوعی است که بخشی از آن به دولت فعلی ایالات متحده ربط دارد؛ چراکه مسکو به دولت فعلی آمریکا اعتماد ندارد و به هیچ وجه حاضر نیست تمام تخممرغهای خود را در سبد مذاکراتی بگذارد که چند ماه دیگر ممکن است دولت فعلی دیگر در کاخسفید حضور نداشته باشد. به این جهت معتقدم که احتمالاً روسیه مذاکرات را تا انتخابات نوامبر ۲۰۲۰ به صورت دیگری هدایت میکند.
وی در پایان خاطرنشان کرد: روسها معتقدند که باید مذاکرات مذکور را تا زمانی که دولت جدید روی کار بیاید به نحوی ادامه داد که منافعش توسط ترامپ زیر ضربه قرار نگیرد. درست است که بسیاری معتقدند ترامپ برای روسیه یک عنصر مطلوب به حساب میآید اما واقعیت این است که این عنصر مطلوب میتواند در برخی مواقع به صورت نامطلوب وارد میان شود. مسکو به دنبال آن است که فقط خودش با آمریکا طرف شود و از این منظر نمیخواهد چین را وارد این مذاکره کند؛ چراکه قرار گرفتن چین در کنار روسیه میتواند باعث شود تا روسیه مجبور به تغییر ساختار سیاسی و نظامیاش شود. این در حالی است که بسیاری از تحلیلگران مطرح دنیا معتقدند که این مذاکرات در کوتاهمدت و میانمدت به نتیجه نمیرسد و همانند مذاکرات استارت نو حدود یک سال به طول میانجامد. به همین دلیل ادامه اختلافها را طی مذاکرات دیگر شاهد خواهیم بود ولی احتمال دارد در صورت توافق جدید، فرانسه و بریتانیا به عنوان عضو ناظر در مراسم امضای توافق حاضر شوند.