مومنی در گفت‌وگو با ایلنا:
در صورت درگیری ترکیه و یونان، اتحادیه اروپا طرف آتن را می‌گیرد/ آنکارا به یک بحران مهندسی شده نیاز دارد/ ناتو، مولفه تنش‌زدا میان دو طرف
کارشناس مسائل ترکیه گفت: آتن از حرکت کشتی‌های نظامی ترکیه هراس دارد و از سوی دیگر مخالف اکتشاف گاز توسط آنکارا است اما این همه ابعاد اختلاف دو طرف را در بر نمی‌گیرد.
«میرقاسم مومنی» کارشناس مسائل ترکیه در تشریح دلایل و ابعاد تنش میان ترکیه و یونان و تاثیرش بر روابط دو کشور در ناتو در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا عنوان کرد: با نگاهی به مناسبات ترکیه و یونان به خوبی می‌بینیم که روابط این دو کشور عموماً دچار تنش‌های مقطعی و موردی بوده است که تاکنون هم به نوعی دیگر ادامه دارد. این تشنج در موارد مختلفی قابل مشاهده است که یکی از آنها به حفاری در آب‌های مرزی برای اکتشاف منابع احتمالی گاز مربوط است و دوم به تنش نظامی میان شناورهای جنگی ترکیه و فرانسه در دریای مدیترانه ربط دارد. به گونه‌ای که آتن اعلام کرده در روزهای اخیر تحرک نظامی کشتی‌های جنگی یونان و ترکیه از جمله در نزدیکی دو جزیره یونانی کرت و رودس افزایش یافته و همین موضوع باعث شده تا نیروهای نظامی یونان به حالت آماده باش دربیایند. به همین دلیل مقام‌های ارشد یونان در حال رایزنی با اتحادیه اروپا بر سر این موضوع هستند.
وی ادامه داد: عبور و مرور کشتی‌های ترکیه به حدی مشهود بوده که دفتر «کریاکوس میتسوتاکیس» نخست‌‌وزیر یونان نیز اعلام کرده که حرکت کشتی‌های جنگی ترکیه در نزدیکی یونان را تلفنی به اطلاع صدراعظم آلمان رسانده است. بر این اساس برخی از رسانه‌ها نوشته‌اند که تماس آنگلا مرکل با آنکارا و آتن مانع از وقوع درگیری شده است که نشان می‌دهد شرایط بسیار خطرناک است. یکی دیگر از اختلاف‌های میان ترکیه و یونان بحث پناهجویان است. آنکارا معتقد است که در حال هزینه دادن در مورد پناهجویان و تهدیدات تروریستی است و یونان به علاوه سایر کشورهای اروپایی هزینه‌های این مساله را نمی‌دهند. این بدان معناست که ترکیه مجدداً به دنبال آن است تا بتواند از این مساله به نفع خود استفاده کند و مجدداً اروپایی‌ها را در وضعیتی قرار دهد که به آنکارا باج دهند. این در حالی است که بسیاری معتقدند این نزاع از قدیم وجود داشته و حالا هم وارد مرحله جدید نشده است و صرفاً تکرار مکررات را شاهد هستیم.
این تحلیلگر مسائل بین‌الملل گفت: موضوع اصلی که یونان را عصبانی کرده، بحث اکتشاف گاز از سوی ترکیه است. یونان معتقد است که ترکیه در حال اکتشاف منابع زیرزمینی این کشور در پهنه ساحلی غیر مجاز است. بر همین اساس یونانی‌ها معتقدند که بر اساس ماده ۱۲۱ کنوانسیون حقوق دریاها می‌توانند از ترکیه شکایت کنند؛ چراکه از دید آنها این اقدام ترکیه کاملاً خلاف است و نباید در مرز آنها هیچ اقدامی از سوی ترکیه برای اکتشاف صورت بگیرد. این در حالیست که ترکیه مدعی شده این اکتشافات با کمک لیبی و با هماهنگی دولت وفاق ملی لیبی انجام می‌شود و آنکارا هم در حال استفاده از این موضوع به نفع خود است. نکته‌ای آکه در اینجا باید مورد توجه قرار بگیرد این است که مولفه های داخلی و خارجی در ترکیه نشان‌دهنده آن است که دولت ترکیه در فضای فعلی نیاز به یک بحران کنترل شده دارد. من معتقدم که مسائلی مانند یونان و اکتشاف نفت تا حد زیادی یک جنگ روانی و پوشش رسانه‌ای است که ترکیه بتواند یک بحران جدید را به نفع حزب حاکم مدیریت کند.
مومنی افزود: اینکه می‌گویم یک بحران کنترل شده به این علت است که وضعیت ترکیه در خارج نسبتاً خراب است و همه قدرت‌های منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای در حال سرزنش کردن دولت آنکارا هستند. اینکه می‌بینیم در استانبول بعد از حدود ۸۵ سال برای اولین بار در مسجد ایاصوفیه نماز برگزار می‌شود و اردوغان در آن رسماً حضور دارد نشان می‌دهد که رئیس جمهوری ترکیه به دنبال آن است تا بتواند موافقان خود در داخل ترکیه را تقویت کند و سکولارهایی که به او اعتراض دارند را در موضع ضعف قرار دهند. اردوغان با برگزاری نماز جمعه در استانبول این پیام را به مخالفان داخلی و خارجی خود ارسال کرد که به مخالفان خود خواهد تاخت و این در شرایطی است که حزب عالت و توسعه چند پاره شده وو انشعاب‌های مختلفی در آن به وجود آمده است.
وی در پایان در پاسخ به این پرسش که آیا تشنج در روابط ترکیه و یونان بر وضعیت و ساختار ناتو تاثیر دارد یا خیر، تصریح کرد: باید توجه داشته باشید که یونان عضو اتحادیه اروپایی است و این در حالی است که ترکیه به این نتیجه رسیده که نمی‌تواند حداقل در میان مدت عضو اتحادیه اروپایی شود. بر این اساس شک نکنید که اروپایی‌ها اگر قرار به حمایت علنی باشد، از یونان حمایت و پشتیبانی خواهند کرد. در مقابل اگر قرار باشد که ترکیه خود را در موضع ضعف ببیند، اتحادیه اروپایی را دوباره تهدید خواهد کرد که محوریت آن پناهجویان خواهند بود. در این میان باید متوجه باشید که ترکیه و یونان توان تنش ندارند و ادامه تنش هم بدون تردید به نفع هیچ‌کدام نخواهد بود. علاوه بر این دولت ترکیه هم در داخل و خارج بیش از گذشته مشکلات دارد و فکر نمی‌کنم که به درگیری میل داشته باشد. از جهتی دیگر باید توجه داشت که هر دو کشور عضو پیمان ناتو هستند و فکر نمی‌کنم که تمایلی به درگیری با یکدیگر داشته باشند.
