ترامپ برنامه‌ای برای موج بیکاری افسارگسیخته در آمریکا ندارد/ تنش‌ واشنگتن با پکن، بهانه‌ای برای فرافکنی سوءمدیریت در بحران کرونا بود

به گزارش ایلنا، «برت مونرو» استاد علوم سیاسی و روابط بین‌الملل در کالج پن‌استیت است. آنچه در پی می‌آید گفت‌وگو با این استاد دانشگاه به بهانه افزایش تنش‌ها میان واشنگتن و پکن است.

برت مونرو با اشاره به تنش‌های اخیر میان پکن و واشنگتن طی هفته‌های اخیر گفت: روابط میان چین و آمریکا در مدت اخیر بسیار افول داشته و بسیار پر فراز و نشیب بوده است. برخلاف آنچه «دونالد ترامپ»، رئیس‌جمهوری آمریکا گمان می‌کرد، روابط دو کشور پس از عقد توافق تجاری نه‌تنها بهتر نشد بلکه روندی نزولی را شاهد بوده است. به‌نظر می‌رسد که شیوع ویروس کرونا باعث شد برنامه‌های کاخ سفید برای رساندن سطح تنش‌ها با قطب جدید اقتصاد جهان نقش بر آب شود.

وی در ادامه افزود: البته از یک سو می‌توان این تنش‌ها را ناشی از خشم کاخ سفید از شیوع ویروس کرونا و بر هم خوردن مناسبات اقتصادی و سیاسی موجود در جهان دانست. اما به نظرم وضعیت کمی پیچیده‌تر است. ترامپ اصولا از آشوب تغذیه می‌کند. سیاست او از زمانی که روی کار آمده بر اساس آشوب پیش رفته است، چراکه تنها با این وسیله است که می‌تواند سیاست‌های اشتباه و بی‌معنای خود را که مایه شرمندگی سیاستمداران در دو جبهه جمهوری‌خواه و دموکرات بوده توجیه کند. خب، با شیوع ویروس کرونا آمریکا نتوانست واکنش مناسبی به این بحران نشان دهد. برای دور کردن توجه‌ها از بی‌کفایتی کاخ سفید بحث پکن و واشنگتن بار دیگر مطرح شد. در واقع، به نظر من تمام این‌ها بهانه است.

نکته مهم اینجاست که به‌رغم تمامی اظهارات مقام‌های کاخ سفید، فرایند اجرایی شدن توافق تجاری میان واشنگتن و پکن به‌خوبی پیش می‌رود. البته وضعیت آنچنان که بسیاری انتظار داشتند، با سرعت پیش نمی‌رود. به‌طور کلی، به نظرم بخشی از نارضایتی واشنگتن از این است که پکن خرید کالاها و خدمات آمریکایی را با حجمی که در آغاز پیش‌بینی می‌شد، پیش نمی‌برد. دلیل این تردید چین هم البته واضح است. پکن این تصور را دارد که با توجه به شیوع کرونا، سوءمدیریت دولت و تظاهرات گسترده علیه نژادپرستی در آمریکا، آینده چندان روشنی برای ترامپ در زمینه انتخاب مجدد در ماه نوامبر به چشم نمی‌خورد. این البته محل منازعه است، اما بیشتر نظرسنجی‌ها نشان از آن دارد که وضعیت ترامپ آنچنان که خودش گمان می‌کند، روشن نیست.

این تحلیل‌گر مسائل بین‌الملل در ادامه گفت: مشکل اصولا اینجاست که ترامپ گمان می‌کرد می‌تواند با توئیت کردن و شوهای بزرگ کرونا و شکاف طبقاتی و نژادی را از میان ببرد. اما این دست مسائل، زیر پوست جامعه رسوخ کرده و ناگهان خود را نشان می‌دهند. بعید می‌دانم ترامپ برنامه‌ای برای موج بیکاری افسارگسیخته در آمریکا که پاندمی کووید-۱۹ به بار آورده داشته باشد. این در حالی است که ترامپ اخیرا گفته که فاز دوم توافق تجاری با چین بعید به نظر می‌رسد. نکته اما اینجاست که آیا اصلا فاز اول می‌تواند سرانجام روشنی داشته باشد یا خیر. ضمنا، باید این نکته را لحاظ کرد که به محاق رفتن فاز دوم توافق تجاری ممکن است فاز نخست این معاهده را نیز زیر سؤال ببرد.

این را نیز نباید از یاد برد که چین در پی تصویب قانون امنیت ملی هنگ کنگ و به راه افتادن موج دستگیری‌ها در این منطقه مورد انتقاد زیادی قرار دارد. اخیرا آلمان هم سفیر چین را در این زمینه احضار کرده است. بنابراین فشارهای زیادی بر پکن وجود دارد که باید آن‌ها را رفع‌ و رجوع کند. البته چین نشان داده که چندان وقعی به این مخالفت‌ها نمی‌گذارد؛ اظهارات مقام‌های پکن در واکنش به تهدیدها و اقدام‌های کانادا و استرالیا خود نشان از آن دارد که اصولا برای حزب کمونیست این کشور هنگ کنگ نوعی خط قرمز است که به هیچ عنوان نمی‌خواهد از آن عقب‌نشینی کند.

وی در ادامه افزود: اصولا رویکرد چین از سال ۲۰۱۲ مبتنی بر نوعی سیاست دوگانه بوده است؛ یعنی رویکرد سرکوب‌گرایانه در داخل و تهاجمی در خارج. همین امر سبب شده که کشورها نوعی سازش را در قبال این کشور نشان دهند. برای مثال،‌ در درگیری‌هایی که میان این کشور و هند در نقاط مرزی پیش آمد، شاهد آن بودیم که به‌رغم اظهارات «مایک پمپئو»، وزیر خارجه آمریکا و حتی سفر سرزده «نارندرا مودی»، نخست‌وزیر هند به نقاط مرزی، تنش‌ها از سطحی مشخص بالاتر نرفت. در نهایت، ترجیح بسیاری از کشورها سازش با چین است که دست‌کم نوعی اصول کلی را در سیاست بین‌الملل می‌پذیرد. درست برعکس آمریکای مدنظر ترامپ که اصرار شدیدی به بیرون آمدن از توافق‌ها و معاهدات بین‌المللی دارد.

برت مونرو در پایان گفت: اظهارات مقام‌های آمریکا درباره دستکاری ارزی چین برای ایجاد بحران اقتصادی در این کشور بیشتر از هر چیز یک مساله را نشان می‌دهد و آن این‌که وضعیت فعلی چندان چشم‌انداز روشن و کوتاه‌مدتی را پیش روی ما نمی‌گذارد. دوم آن‌که، دولت آمریکا باید متوجه این نکته بشود که گماردن افراد بی‌تجربه و افراطی بر سر کار و پی گرفتن خواسته‌های رئیس‌جمهوری که تمایلات شخصی‌اش را به منافع کشور ترجیح می‌دهد نمی‌تواند راه به جایی ببرد و این سبب خواهد شد موقعیت آمریکا در فضای ژئوپولتیکی متزلزل‌تر از گذشته شود.