سفیر اسبق ایران در افغانستان در گفت‌وگو با ایلنا:
لغو نشست مسکو توسط ارگ در راستای سیاست آمریکا بود/ استفاده طالبان از هجمه میدانی در مذاکره سیاسی
اینکه دیده می‌شود اشرف غنی در امتداد عدم حضور آمریکا در نشست مسکو اقدام به موضع‌گیری می‌کند، دقیقاً نشان می‌دهد که واشنگتن نمی‌خواهد منافعی از کابل به روسیه برسد.
«ابوالفضل ظهره‌وند» سفیر پیین کشورمان در افغانستان در تشریح دلایل و آثار لغو مذاکرات صلح افغانستان در مسکو در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا اظهار کرد: یکی از موضوعاتی که در پرونده افغانستان باید مورد توجه قرار بگیرد، نقش روسیه در تحولات این کشور است. وضعیت سیاسی و میدانی افغانستان به دلیل حضور آمریکا و ناتو در این کشور به سمتی رفته که چین و روسیه در این راه مورد تهدید واقع شده‌اند؛ این موضوع را دقیقاً می‌توان در راهبرد ایالات متحده که اخیراً برای جنوب آسیا تدوین شده است به وضوح مشاهده کرد. این تحرکات باعث شده تا حساسیت مسکو نسبت به مسائل افغانستان افزایش پیدا کند که یکی از عمده دلایل سرایت ویروس تکفیر به کشورهای مشترک المنافع روسیه است.
وی ادامه داد: اینکه چرا روسیه اقدام به برگزاری نشست صلح افغانستان کرده بود و اخیراً پس از گفت‌وگوی اشرف غنی، رئیس جمهوری افغانستان با وزیر خارجه روسیه لغو شد، دلایل گوناگونی دارد. روسیه به دنبال آن بود که بتواند در این بین نقش مسئولانه‌ای در این خصوص داشته باشد و با هدف استقرار صلح و در نظر گرفتن منافع تمامی طرفین به راه حل مفید دست پیدا کند. در اینجا نکته قابل تامل این است که رئیس جمهوری افغانستان زمانی مذاکرات مذکور را ملغی اعلام می‌کند که ایالات متحده هم از عدم حضور نمایندگانش به این نشست خبر می‌دهد. این جای تعجب دارد که چرا مواضع کابل و واشنگتن در مورد نشست مسکو تا به این حد نزدیک به یکدیگر بوده و در راستای هم قرار دارد.
دیپلماسی ارگ و به طور کلی دولت وحدت ملی افغانستان باید به این سمت می‌رفت که از ظرفیت نشست مسکو برای رسیدن به صلح پایدار استفاده می‌کردند اما چنین اتفاقی نیافتاد. عده‌ای معتقدند که استعفاء «حنیف اتمر»، مشاور امنیت ملی افغانستان و برخی دیگر از مقامات امنیتی و نظامی دولت وحدت ملی، موجب شده تا اشرف غنی مذاکرات و حضور نمایندگان افغانستان را به زمانی دیگر موکول کند.
این کارشناس مسائل بین‌الملل با بیان اینکه طالبان به دنبال بهره‌برداری سیاسی از وقایع میدانی است، گفت: طالب‌ها امیدوار هستند تا بر اساس پیروزی‌های میدانی که به دست آورده‌اند، بتوانند وارد روند سیاسی شوند و از این منظر است که طالبان نشست مسکو را برای خود یک فرصت استثنایی ارزیابی می‌کرد. این در حالیست که فضای افکار عمومی نسبت به اقدام‌های طالبان و سایر جریان‌های افراطی و تندرو در افغانستان تا حد زیادی سانسور شده یا مردم از آن اطلاعی ندارند. از این رو مردم افغانستان تا حدودی از عملکرد آنها بی‌خبر هستند و علاوه بر آن، بحث اصلی این است که طالبان در گذشته (زمان حکومت طالبان بر سراسر افغانستان) نتوانسته از وجوب ایجابی دولت‌داری پیروز بیرون بیاید و از اینرو دستور کار روشنی برای افکار عمومی نداشته و مردم هم حاضر به بازگشت در آن دوران نیستند.
وی در پایان تصریح کرد: طالبان توانسته از طریق تشدید ناامنی و استفاده همزمان از ظرفیت‌های گفت‌وگوی سیاسی، چهره خود را تطهیر کند. به عبارتی دیگر طالبان با در دستور کار قرار دادن خشونت‌ها و عملیات‌های بیشتر به دنبال آن است تا بتواند دست برتر را در محورهای سیاسی داشته باشد که مذاکره با هیئت آمریکایی در دوحه، مذاکره لغو شده مسکو و سایر کنشگرایی‌های سیاسی از شمول آنها به حساب می‌آیند. واقعیت این است که آمریکا از ۹ هزار کیلومتر آن طرف‌تر نیامده است که روسیه میدان دار افغانستان شود و منافع خود را به تنهایی تامین کند. باید به یاد داشته باشیم که روسیه در منطقه قفقاز و آسیای میانه به جهت میدان‌داری پیمان شانگهای دارای نفوذ زیادی در افغانستان است و در مقابل آمریکا هم ۱۷ سال در این کشور حضور نظامی و سیاسی دارد. از این منظر، بسیار طبیعی است که صحنه سیاسی افغانستان به میدان درگیری دیپلماتیک آمریکا و روسیه تبدیل شود و اساساً واشنگتن نمی‌خواهد منافعی به مسکو برسد.
