مومنی در گفتوگو با ایلنا بررسی کرد:
دلایل و پیامدهای سفر وزیر دفاع روسیه به سرزمینهای اشغالی/ چگونگی تغییر رویکرد مسکو در سوریه از نظامی به سیاسی
مسکو در صدد است تا بتواند با کمرنگ کردن حضور و فعالیت نظامی خود در سوریه کنشگری خود در عرصه سیاسی را پررنگ کرده و منافع بیشتری را کسب کند.
«قاسم مومنی» کارشناس مسائل روسیه در تحلیل سفر وزیر خارجه روسیه به سرزمینهای اشغالی در گفتوگو با خبرنگار ایلنا بیان کرد: در تشریح ابعاد مختلف سفر وزیر دفاع روسیه به سرزمینهای اشغالی و دیدار آن با نخستوزیر و وزیر جنگ رژیم صهیونیستی باید نگاهی به گذشته و تحولات منطقه و خصوصاً روابط روسیه و اسرائیل داشته باشیم. سفر نتانیاهو به روسیه و دیدار با رئیسجمهوری و نخستوزیر این کشور که در هفتههای اخیر صورت گرفت یکی از موضوعاتی است که نشان میدهد مسکو و تلآویو در مورد پرونده منطقه همچنان با یکدیگر ارتباط دارند؛ از سوی دیگر سفر ملک سلمان به عنوان اولین پادشاه عربستان به روسیه گویای محوریت این کشور در پرونده سوریه و منطقه است.
وی ادامه داد: مسکو در شرایط فعلی نقش محوری به عهده دارد و از جهتی دیگر به گسترش روابط خود با عربستان و سایر کشورهای عربی تاکید دارد. از این جهت روسیه قصد دارد تا برای تنظیم بازار فروش نفت به عربستان نزدیک شود و به این دلیل است که شاهد امتیازدهی به عربستان در حوزههای تسلیحاتی و دفاعی هستیم. به گونهای که فروش سامانه اس ۴۰۰ به ریاض یکی از این امتیازدهیها به حساب میآید؛ لذا روسها بر اساس سیاست ملی و مشکلات اقتصادی اقدام به نزدیک شدن به اعراب و اسرائیل کردهاند.
روسیه برای فائق آمدن بر مشکلات اقتصادی از «کارت سوریه و ایران» برای امتیازگیری و حضور بیشتر در عرصه بینالمللی و حتی تقابل با آمریکا در عرصه اقتصادی و بینالمللی استفاده میکند. در اینجا باید متوجه باشیم که سفر اخیر نتانیاهو به مسکو مقدمات سفر ملک سلمان پادشاه عربستان به حساب میآید. از این جهت است که اضلاع دیگر معادله یعنی وجه جدید ارتباط اعراب و اسرائیل با یکدیگر مشخص میشود. لذا سفر وزیر دفاع روسیه به تلآویو را باید خروجی و پاسخ مذاکرات نتانیاهو و ملک سلمان با پوتین بدانیم.
این تحلیلگر مسائل قفقاز با اشاره به راهبرد مسکو در قبال پرونده سوریه گفت: روسیه با توجه به هزینههایی که در پرونده سوریه متحمل شده است قصد دارد تا امتیازگیری در حد حداکثری را صورت دهد؛ به عبارتی دیگر کرملین تنها در پروندههایی ورود پیدا میکند که بتواند از آن منافع مختلفی برای خود کسب کند. اما باید توجه داشته باشیم که در این بین نقش ایران در منطقه موجب شده تا اسرائیل و عربستان مجبور به نزدیک شدن به روسیه شوند که گفتوگو میان پوتین و نتانیاهو این موضوع را اثبات میکند. از منظری دیگر باید توجه داشت که تا قبل از ورود ترامپ به کاخسفید و دقیقاً در زمان اوباما، رفت و آمدهای اسرائیل و کنشگری آن در عرصه بینالمللی تا به این حد برجسته نبود. از این رو باید گفت که چراغ سبز ترامپ و تیم وی به تلآویو باعث شده تا اسرائیل وارد پروندههایی مانند سوریه و حتی اقلیم کردستان عراق شود.
وی در پایان خاطرنشان کرد: این که وزیر دفاع روسیه حرف از اتمام عملیات آنها در سوریه میزند به معنای خروج کامل از سرزمین شام نیست؛ بلکه آنها به دنبال کمرنگ کردن نقش نظامی خود هستند تا بتوانند سایر منافع را از طریق سیاسی و دیپلماتیک کسب کنند. به عبارتی دیگر مسکو درصدد تغییر فاز فعالیت خود در سوریه از طریق تبدیل آن از فاز نظامی به سیاسی است تا علاوه بر کاستن هزینهها به منافع بیشتر دست پیدا کند. اگر به امضاء تحریمهای کرهشمالی توسط روسیه نگاه کنیم میفهمیم که روسیه در حال بررسی سناریوهایی است که کمترین ضرر را متوجه خود کند. از این جهت احتمال شکلگیری سه ضلعی روسیه، اسرائیل و عربستان وجود دارند و در اینجاست که باید دید ایران در چه جایگاهی قرار خواهد گرفت.