قائممقامی در گفتوگو با ایلنا بررسی کرد؛
ابعاد همراهی ترکیه با اسرائیل در راستای یهودیزه کردن قدس/دلایل سکوت آنکارا در عرصه حقوقی پرونده مسجدالاقصی
ترکیه در قبال اسرائیل سیاست دو وجهی و دو رویی را اتخاذ کرده و اینکه بگوییم تلآویو و آنکارا در بحث فلسطین با یکدیگر وارد چالش شدهاند، کاملاً مردود و غلط است.
«علی قائممقامی» کارشناس مسائل ترکیه با اشاره به انتشار خبر بسته شدن اماکن دیپلماتیک اسرائیل در خاک ترکیه در گفتوگو با ایلنا بیان کرد: پرونده قدس به یک مساله فرامنطقهای و بینالمللی تبدیل شده و حتی روسیه و آمریکا وارد این پرونده شدند. به گونهای که آنها اعلام کرده بودند که پایتخت اسرائیل قدس خواهد بود و حتی اقدامهایی به نفع تلآویو از خود به نمایش گذاشتند. از جهتی دیگر متاسفانه کشورهای اسلامی و جهان عرب به خصوص سازمان همکاریهای اسلامی هیچ عکسالعملی در مورد اتفاقات اخیر که در مسجدالاقصی و فلسطین رخ داده است از خود نشان نداد؛ اما باید بدانیم که اسرائیل پروژهای با نام «قدس بزرگ» را کلید زده و معتقد است که تمام این منطقه و شهرهای اطراف آن باید یهودیزه شوند تا نهایتاً موجب شکلگیری قدس جدید باشیم.
وی ادامه داد: یکی از بازیگرانی که در این پرونده از سالهای گذشته تاکنون به صورت پنهان و نهان اقدام به اتخاذ مواضع مختلف کرده، ترکیه بوده است. متاسفانه آنکارا در طول ماهها و سالهای اخیر اقدامهای متضاد فراوانی از خود به نمایش گذاشته است؛ از یکسو اردوغان، به همراه نخستوزیر و وزیر خارجه ترکیه حملات اخیر نظامیان اسرائیلی به مسجد الاقصی را محکوم میکنند و در امتداد آنها «دولت باغچهلی» رهبر حزب حرکت ملی ترکیه این اقدامها را به عنوان تروریسم دولتی تحلیل میکند اما چند روز بعد اردوغان در سخنرانی خود اعلام میکند که قدس پایتخت اسرائیل است و از مقامهای تلآویو تنها درخواست میکند تا حقوق بشر را رعایت کنند.
اردوغان رسماً اعلام میکند که آرام نگه داشتن اوضاع فلسطین و قدس باعث میشود تا منطقه در صلح و ثبات بماند و به آشوب کشیده نشود و حتی شاهد هستیم که در برخی از اظهارات اعلام میکند که اسرائیل درصدد تصرف مسجد الاقصی است و حتی از مسلمانان دعوت میکند به این منطقه سفر کنند اما در جای دیگر بر طبل حمایت از نتانیاهو و دولت وی میکوبد. یعنی اردوغان از یکسو تلاش میکند تا اسرائیلیها را به صورت تلویحی مورد حمایت قرار دهد و از جهت دیگر به دنبال آن است که تفکر ضدصهیونیستی در ترکیه سیر صعودی به خود نگیرد. تا جایی که استاندار شهر آدانا تظاهرات ضدصهیونیستی را لغو میکند و حتی دستور برخورد با معترضان را میدهد.
این کارشناس مسائل بینالملل با تاکید بر این موضوع که ترکیه و اسرائیل تنها در فاز سیاسی با یکدیگر همکاری ندارند، گفت: این روال و سیاست ترکیه در قبال اسرائیل تنها به بحث سیاسی و بینالمللی ختم نمیشود بلکه دامنه آن به موضوع تبادل توریست و مناسبات اقتصادی هم کشیده شده است. تا جایی که آنکارا رسماً به دنبال گسترش مناسبات خود با تلآویو در عرصه توریست است. از جهت دیگر اخیراً شاهد بودیم که مجلس صادرکنندگان ترکیه (TIM) حدود ۱۲۰ شرکت ترکیهای را که زیر نظر این مجلس فعالیت میکردند به سرزمینهای اشغالی فرستاده است و اقدام به عقد قرارداد اقتصادی کردهاند. لذا مناسبات ترکیه با اسرائیل را باید فراتر از محور سیاسی و تحلیلهای آن بدانیم.
وی در پایان با اشاره به نقش دو پهلوی ترکیه در پرونده قدس عنوان کرد: ترکیه رئیس دورهای سازمان همکاریهای اسلامی است و حتی میتوانست در خصوص هتک حرمت مسجدالاقصی و قدس شریف نشست فوقالعاده برگزار کند اما شاهد بودیم که مقامهای آنکارا از برگزاری چنین نشستی خودداری کردند. ترکیه حتی میتوانست از طریق سازمان کنفرانس اسلامی اقدام به کنشگری حقوقی در سازمان ملل کند اما مجدداً هیچگونه فعالیت و موضعی بر علیه اقدامهای اسرائیل از این طریق صورت نگرفت؛ لذا به نظر نمیرسد که ترکیه در جهت ضربه زدن به تل آویو برآید، بلکه روابط آنکارا و اسرائیل در لایههای مختلف قابل رویت و لمس است. در گذشته حتی شاهد عادیسازی روابط بین دو طرف بودیم که این میتواند بهترین سند برای اثبات ادعای مذکور باشد. اینکه اخباری مبنی بر تعطیلی اماکن دیپلماتیک اسرائیل در ترکیه منتشر شده است تنها یک بحث موقت را مطرح میکند، چراکه اماکن دیپلماتیک اسرائیل در ترکیه به صورت دائمی و در دراز مدت بسته نخواهند شد.