بشری در گفتوگو با ایلنا بررسی کرد:
دلایل عقبنشینی ترامپ در مقابله با چین/ ادامه «راهبرد میل به شرق» توسط جمهوریخواهان
واشنگتن حتی از توان نظامی خود در ژاپن و به طور کلی شرق آسیا برای مهار چین استفاده کرده است که این مساله در قالب «پروژه میل به شرق» نمایان شده است و در زمان رئیسجمهوری سابق آمریکا تا حدودی شدت گرفت.
«اسماعیل بشری» کارشناس مسائل شرق آسیا در تشریح دلایل تعدیل مواضع دونالد ترامپ در قبال چین در گفتوگو با خبرنگار ایلنا تصریح کرد: در زمان تبلیغات و قبل از برگزاری انتخابات ریاست جمهوری سال ۲۰۱۶ شاهد بودیم که دونالد ترامپ به عنوان نامزد نهایی حزب جمهوریخواه اقدام به ارائه سخنان شتابزده و نسنجیده در مورد جمهوری خلق چین کرده و به نوعی پکن را در محورهای اقتصادی و به دنبال آن تهدید کرد؛ اما همگان میدانند که این اظهارات وی تنها جنبه انتخاباتی و تبلیغاتی داشت و پس از ورود ترامپ به کاخ سفید شاهد تغییر راهبرد و نگرش وی در مورد پکن بودیم. از این جهت باید صراحتاً بگوییم که رئیس جمهوری فعلی آمریکا با مسائل سیاست خارجی کاملاً بیگانه است و درک درستی از آن ندارد.
وی افزود: در دهه ۷۰ میلادی، آمریکا درصدد بود تا چین کومونیستی را به رسمیت بشناسد و حتی تایوان را بخشی از آن قلمداد کند؛ اما شاهد بودیم که واشنگتن نهایتاً به این نتیجه رسید که باید پکن را کنار بزند. به عبارتی دیگر از زمان حضور مائو در چین این وضعیت وجود داشته و ایالات متحده، چین را یک تهدید جدی خطاب میکرده است. از این جهت و بر مبنای رویکرد کلی ساختار سیاسی آمریکا، ترامپ میبایست در زمان انتخابات چنین سخنانی را مطرح میکرد تا بتواند آرای بیشتری کسب کند. به عبارتی دیگر ترامپ با تاکید بر معضل اقتصادی و بیکاری، قصد داشت دلایل به وجود آمدن این وضعیت را اقدامهای سیاسی پکن عنوان کند که تا حدود زیادی موفق به چنین کاری شد.
عدهای بر این عقیده بودند که اگر سیر انتقادها و همچنین راهبرد ترامپ در مورد چین بخواهد به همین روال ادامه پیدا کند، بدون تردید پکن سیاستهای خود در مواجهه با ایالات متحده را تغییر میدهد و قاعدتاً یک تلاطم ناهمگون بینالمللی به وجود میآمد؛ اما در حالت فعلی که وزیر خارجه آمریکا و مهرههای حاضر در کابینه ترامپ کاملاً مشخص شدهاند تا حدودی این تقابل فروکش کرده است. به صورتی که پس از تایید «رکس تیلرسون» به عنوان وزیر خارجه آمریکا به دلیل خاستگاه اقتصادی وی و روابط نزدیک او با روسیه و چین، نزدیک شدن روابط واشنگتن و پکن را شاهد خواهیم بود و موجب میشود تا ترامپ در روابط با چین تجدیدنظر کند.
این تحلیلگر مسائل بینالملل با اشاره به رقابت جدی میان آمریکا و چین در عرصههای اقتصادی، سیاسی و نظامی گفت: در بررسی روابط دوجانبه چین و ایالات متحده باید این نکته را مدنظر داشته باشیم که پکن و واشنگتن رقبای جدی قلمداد میشوند و در امتداد آن این رقابت میتواند به یک تهدید جدی از حیث اقتصادی و حتی نظامی بدل شود. به گونهای که آمریکا حتی از توان نظامی خود در ژاپن و به طور کلی شرق آسیا برای مهار چین استفاده کرده است که این مساله در قالب «پروژه میل به شرق» نمایان شده است و در زمان اوباما تا حدودی شدت گرفت.
وی در پایان در پاسخ به این پرسش که آیا ترامپ راهبرد میل به شرق را همانند اوباما و دموکراتها ادامه خواهد داد یا خیر، گفت: در مورد این موضوع نباید با نگاه حزبی به جمهوریخواهان یا دموکراتها اقدام به بررسی این پرونده کنیم. چراکه در پروژه میل به شرق این معنا و مفهوم نهفته است که چین به مثابه یک تهدید مهم علیه آمریکا قلمداد میشود و باید باید با آن مبارزه شود. حتی اولین سفر وزیر دفاع فعلی آمریکا به ژاپن و کرهجنوبی در این راستا قابلیت ارزیابی و بررسی دارد و به گونهای باید آن را تهدید تلویحی چین توسط ایالات متحده دانست. به صورتی که بر اساس اخبار منتشر شده، قرار است «سامانه موشکی تاد» طی سال ۲۰۱۷ در شبه جزیره کره مستقر شود و از سوی دیگر جنگندههای اف-۳۵ به ژاپن تحویل داده شود که تمامی این مسائل را باید در چارچوب بازتعریف و تقویت روابط آمریکا با متحدان استراتژیک ارزیابی کرد.