استاد بازنشسته دانشگاه بردفورد در گفت‌وگو با ایلنا:
رژیم صهیونیستی قادر به تغییر سیاست‌های خود نیست/ تاثیر مذاکره نتانیاهو و ترامپ بر روند صلح غزه
استاد بازنشسته دانشگاه بردفورد گفت: اگر اسرائیل به ممنوعیت آنروا ادامه دهد، این مسئله مهم‌ترین شاخص غیرنظامی در زمینه عزم بلندمدت تل آویو برای حفظ کنترل خواهد بود.
به گزارش ایلنا، با ورود آتش بس غزه به سومین هفته متوالی، گمانه‌زنی‌ها درباره ادامه وضعیت در این منطقه در سایه کارشکنی‌های دائم اشغالگران بالا گرفته است. این در حالی است که نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی نیز به آمریکا سفر کرده و بسیاری منتظر نتایج دیدار وی با رئیس جدید کاخ سفید هستند که از متحدان نزدیک بی‌بی محسوب می‌شود.
در سایه این تحولات و با توجه به تنش‌های موجود، بررسی وضعیت فعلی در نوار غزه و آینده صلح شکننده نیازمند مداقه بیشتر است. آنچه در پی می‌آید مشروح گفت‌وگوی ایلنا با «پل راجرز»، استاد بازنشسته دانشگاه بردفورد است. راجرز در حوزه مطالعات صلح در دپارتمان مطالعات صلح و روابط بین‌الملل دانشگاه بردفورد فعالیت می‌کند و مقالات متعددی را درباره تنش‌ها در نوار غزه به رشته تحریر درآورده است:
تاثیر سفر نتانیاهو به آمریکا و حمایت ترامپ بر چشم‌انداز صلح در غزه
با توجه به اینکه هم اکنون شاهد توافق آتش بس و تبادل زندانیان میان حماس و اسرائیل هستیم، به نظر شما چشم‌انداز آینده این صلح چیست؟ آیا می‌توانیم به ادامه آن امیدوار باشیم؟
در حال حاضر و از تاریخ ۲ فوریه چشم‌اندازها برای بهبود وضعیت بهتر به نظر می‌رسند. با این همه، ادامه این وضعیت به مرحله دوم فرآیند مذاکرات بستگی خواهد داشت و با توجه به سفر نتانیاهو به واشنگتن، مشخص نیست که این روند چه شکل و شمایلی به خود خواهد گرفت. باید دید که دستاورد سفر نخست‌وزیر اسرائیل به واشنگتن چیست و این مسئله چه تاثیری بر برنامه‌های کابینه وی برای مذاکرات خواهد گذاشت. البته ترامپ پیش‌تر گفته بود که جنگ در غزه ارتباط چندانی به وی ندارد، اما می‌توان انتظار داشت که وی در پی دستاوردهای مورد نظر خود از کل این فرآیند باشد.
در جریان جنگ اخیر شاهد کشتار گسترده ساکنان نوار غزه از سوی ارتش اسرائیل بودیم، اقدامی که ازسوی بسیاری از نهادهای بین‌المللی محکوم شد و همچنین پرونده نسل کشی آفریقای جنوبی و صدور حکم دستگیری برای نتایناهو و گالانت از سوی دادگاه لاهه، در این باره باید مورد توجه قرار بگیرد. اینکه تا چه اندازه مفهوم صلح و بهبود شرایط در چنین شرایطی امکان پذیر است، با توجه به حمایت فعلی ترامپ از اسرائیل، تنها به شکلی بسیار محدود فضا برای بهبود شرایط باقی است.
نخست‌وزیر اسرائیل به دنبال نقض آتش‌بس است
اسرائیل هیچ‌گونه کنترل حماس بر غزه را بر نمی‌تابد
شما زمانی نوشتید که «اسرائیل در حال شکست در جنگ است و در خطر تبدیل شدن به یک دولت مطرود قرار دارد.» با توجه به تحولات کنونی در منطقه و تنش‌های سیاسی در کابینه نتانیاهو، آیا می‌توان نتیجه گرفت که کابینه جنگی بی‌بی در دستیابی به اهداف خود در جنگ غزه شکست خورده است؟
بله، همچنان بر سر حرفم هستم. در پی جنگ شاهد بودیم که حماس دوام آورد و در عین حال اسرائیل هیچ‌گونه کنترل حماس بر غزه را بر نمی‌تابد. بنابراین نمی‌توان مطمئن بود که شرایط به چه سمت و سویی خواهد رفت. نشانه‌هایی وجود دارد که نخست‌وزیر اسرائیل می‌خواهد آتش‌بس را نقض کند. اینکه آیا او می تواند این کار را انجام دهد یا نه، به ترامپ بستگی دارد.
تداوم سیاست‌های محدودکننده اسرائیل با تهدید آنروا
بر اساس نظر برخی کارشناسان، در سایه درگیری‌های خشونت‌آمیز، اسرائیل با آینده‌ای نامشخص و ناامن روبه‌رو است. همچنین می‌بینیم که علیرغم درگیری‌های اخیر و همچنین تحولات متعدد در خاورمیانه، از جمله وضعیت در سوریه و آتش‌بس میان تل‌آویو و بیروت، نتانیاهو در نهایت نتوانسته است به اهداف خود دست یابد. آیا می‌توان این وضعیت را به عنوان نشانه‌ای از شکست «دکترین ضاحیه» در نظر گرفت؟
راستش گمان نمی‌کنم چنین باشد، چون به نظر نمی‌رسد که دولت اسرائیل قادر به اتخاذ سیاست دیگری باشد. از سوی دیگر، اگر اسرائیل به ممنوعیت آنروا - که مقامات اسرائیلی را از تماس با این آژانس منع می‌کند و مانع فعالیت این آژانس در فلسطین می‌شود - ادامه دهد، این مسئله مهم‌ترین شاخص غیرنظامی در زمینه عزم بلندمدت تل آویو برای حفظ کنترل خواهد بود.
ادامه صلح در غزه در هاله‌ای از ابهام
چگونه می‌توان در این دوران پرتلاطم به صلح امیدوار بود؟ آیا تنش‌های اخیر و همچنین تاریخچه خشونت را می‌توان به عنوان نشانه‌ای از شکست مفهوم امید به تغییر و صلح فراگیر در نظر گرفت؟
تا حدودی می‌توان چنین نتیجه گرفت. اما هیچ جایگزینی برای جست‌وجوی راه‌های جدید جهت دستیابی به سطح عالی‌تری از صلح وجود ندارد و این امر در برخی جنگ‌های دیگر موثر بوده است. در نهایت، باید منتظر ماند و دید که صلح در غزه به چه سمت و سویی کشیده شده و چه مسیری را طی می‌کند.
گفت‌وگو: امیر مهرآور
