قائممقامی در گفتوگو با ایلنا بررسی کرد:
دلایل مخالفت ترکیه با عضویت سوئد در ناتو/ درخواست رهبر حزب حرکت ملیگرا از اردوغان برای رای دادن به نفع استکهلم
کارشناس مسائل ترکیه گفت: آنکارا میخواهد با تأیید عضویت سوئد در ناتو، اقدام به جذب سرمایه آمریکا به رقم ۱۰۰ میلیارد دلار کند که این رقم مناسبات و تبادلات تجاری دو طرف را هم در بر میگیرد.
«علی قائممقامی» کارشناس مسائل ترکیه با اشاره به پیوند زدن عضویت سوئد در ناتو به پرونده جنگندههای اف-۱۶ آمریکا از سوی آنکارا در گفتوگو با خبرنگار ایلنا اظهار کرد: قبل از هر چیز باید به این مسأله اشاره کنم که روابط ترکیه و آمریکا بسیار پیچیده است و عضویت آنکارا در ناتو هم بر این پیچیدگی میافزاید و در کل هیچ کدام از این موضوعات جدای از یکدیگر نیستند. توجه داشته باشید که در مورد فروش جنگندههای آمریکایی به ترکیه و همچنین سایر تسلیحات مورد نظر آنکارا، یونان بیشترین حجم مخالفت با این مسأله را از خود نشان داد و حتی در آن زمان اردوغان شخصاً دولت حاکم بر آتن را تهدید به حمله نظامی کرده بود. ریشه این تهدیدات هم در اختلافات دو کشور با محوریت شرق مدیترانه و همچنین غیرمسلح شدن جزایر یونان است که واشنگتن اقدام به مسلح کردن این جزایر کرده بود.
وی ادامه داد: به هر ترتیب اردوغان بهرغم تهدید نظامی یونان، توافقهایی را با این کشور امضا کرد تا چالشهای مذکور فروکش کند. این در حالیست که کادر آموزشی جنگندههای ایالات متحده که در ترکیه حاضر بودند هم از این کشور اخراج شدند که نشان از تنش میان آمریکا و ترکیه داشت اما حالا باز هم ترکیه خواستار تحویل دادن ۴۰ فروند جنگنده اف ۱۶ و کیتهای به روزرسانی آنها از سوی آمریکا شده است. اینکه چرا ایالات متحده و کانادا با این درخواست ترکیه مخالف هستند ریشه در همکاری ترکیه و روسیه دارد. توجه داشته باشید که کانادا بخش اعظمی از دوربینها و اُپتیکهای مربوط به پهپادهای ترکیه را تأمین میکرد اما حالا هر دو کشور در مورد فروش تسلیحات و به خصوص جنگندههای اف- ۱۶ با ترکیه اختلافنظر جدی دارند. این در حالیست که بایدن به اردوغان اعلام کرده که اگر آنکارا عضویت سوئد در ناتو را تأیید کند، واشنگتن هم سعی خواهد کرد تا فروش جنگندههای مذکور را در کنگره آمریکا به تصویب برساند.
این کارشناس مسائل سیاسی تصریح کرد: در این میان وزرای خارجه ترکیه و آمریکا هم در تلاش هستند هر دو مسأله اعم از تصویب فروش جنگندههای اف- ۱۶ به آنکارا و همچنین تصویب عضویت سوئد در ناتو توسط ترکیه را عملیاتی کنند. در این بین باید متوجه بود که در زمان ریاست جمهوری دونالد ترامپ دستورالعملهایی در مورد پرداخت حق عضویت توسط کشورهای عضو ناتو مطرح شد و قرار بر این بود تا بخشی از تولید ناخالص اعضای ناتو به این سازمان و در نهایت خرید تسلیحات توسط آنها تخصیص پیدا کند که ترکیه هم در این میان تمام این روند را رعایت کرده و ارقام مورد نظر را پرداخت کرده است و حالا خواهان تحویل گرفتن جنگندههای اف ۱۶ از آمریکا است. مضاف بر اینکه ۱۰ میلیارد دلار هم باید از سوی ترکیه بابت به روزرسانی جنگندهها به واشنگتن پرداخت شود.
وی افزود: آنکارا به دنبال مشروط کردن تایید عضویت سوئد در ناتو است. ترکیه بحث استرداد رهبران و عناصر گروههای کُردی مستقر در سوئد را مطرح کرده و از سوی دیگر به دنبال آن هستند تا از کمکهای آمریکا در مبارزه با تروریسم بهره ببرند. این در حالیست که روسیه هم نسبت به عضویت سوئد و فنلاند در ناتو کاملاً حساس است و مقامات وزارت خارجه روسیه اخیراً در این خصوص واکنش نشان دادهاند. توجه داشته باشید که اردوغان برای آنکه از زیر فشار این پرونده خلاص شود، آن را به مجلس ترکیه سپرده است. در درون مجلس این کشور هم دولت باغچهلی، رهبر حزب حرکت ملیگرا به دنبال آن است تا در آستانه انتخابات محلی امتیازهای مورد نظر خود را از اردوغان دریافت کند و سپس در پارلمان این کشور عضویت سوئد را به تایید خود و جریان تحت امرش برساند.
قائممقامی گفت: تمامی این روند در حالی پیش میرود که آمریکا و ناتو خواهان آن هستند تا ترکیه مخالفت خود با عضویت سوئد در ناتو را تا آخر سال میلادی جاری به پایان برساند و از سوی دیگر اردوغان زیر فشارها و مشکلات اقتصادی قرار گرفته است. به همین دلیل میخواهد با تأیید عضویت سوئد در ناتو، اقدام به جذب سرمایه آمریکا به رقم ۱۰۰ میلیارد دلار کند که این رقم مناسبات و تبادلات تجاری دو طرف را هم در بر میگیرد.
وی در پایان خاطرنشان کرد: باید بدانیم که بخشی از فشارهای وارد شده به ترکیه، در واقع همان تحریمهایی است که ایالات متحده در خصوص خرید سامانه پدافند هوایی اس ۴۰۰ از روسیه و مسائل حقوق بشری علیه این کشور وضع کرده است. در همین راستا رئیسجمهوری ترکیه هم یکی از شروط خود برای پذیرش عضویت سوئد در ناتو را اعمال فشار آمریکا بر اسرائیل برای پایان دادن به جنگ در غزه اعلام کرده است. همچنین ترکیه به دنبال آن است که مجدداً کانادا ارائه خدمات نظامی و لجستیکی خود به آنکارا را از سر بگیرد. درخواست دیگر ترکیه از آمریکا هم این است تا گروههای کُردی که در شمال سوریه حضور دارند به زیر اتوبان ام ۴ منتقل شده و به گونهای از مرزهای ترکیه دور شوند که تمامی این مسائل پیچیدگی روابط آنکارا و واشنگتن را نشان میدهد.