تحلیلگر عراقی در گفتوگو با ایلنا:
موضع گیریهای اخیر عربستان و امارات در پرونده اوکراین مشکوک است/ هر دو طرف روسیه و آمریکا به دنبال جلب رضایت ایران هستند
تحلیلگر عراقی تأکید کرد که موضع گیریهای اخیر عربستان و امارات در قبال تحولات جنگ اوکراین شک برانگیز است و آنها از آمریکا احساس ناامیدی میکنند
«محمد الهاشمی»، تحلیلگر حوزه سیاست خارجی عراق در تشریح ابعاد جنگ در اوکراین و واکنشها و موضعگیریهای متفاوت کشورهای منطقه در قبال این پرونده در گفتوگو با خبرنگار ایلنا گفت: حمله روسیه به اوکراین یک واکنش سریع و یک تصمیم شتابزده نبود، زیرا مشکل اوکراین برای روسیه یک موضوع استراتژیک است و ترس از پیوستن این کشور به ناتو و همچنین سپردن اداره آن به یک مهره متمایل به اجرای پروژه غرب و مُصر برای تغییر هویت اوکراین از مدتها پیش وجود داشته است. بنابراین تصمیم به جنگ پس از مطالعه دقیق در همه ابعاد سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و بینالمللی اتخاذ شد، به ویژه اینکه روسیه با اوکراین همسایه است و بیشترین درک را از واقعیت این کشور در همه ابعاد دارد. شخصیت «ولادیمیر پوتین»، رئیسجمهوری روسیه و تجربه امنیتی وی نیز بینش تصمیم جنگ را تأیید میکند.
الهاشمی گفت: بر اساس این دادهها، طول مدت جنگ در اختیار روسیه است نه آمریکا و هرچه رهبری روسیه ضعف بیشتری در حریف خود احساس کند، بیشتر نفوذ کرده و حقوق بیشتری را مطالبه میکند که در راس آن، تغییر سیستم حکومتی در اوکراین و روی کارآمدن رهبران سیاسی نزدیک به جهتگیریهای مسکو و مایل به استقلال استانهای با اکثریت اتباع روس و جلوگیری از پیوستن اوکراین به ناتو قرار دارد.
این تحلیلگر عراقی درباره موضع اخیر مقامهای ریاض و ابوظبی در برابر سیاستهای اتخاذ شده از سوی آمریکا در پرونده اوکراین و تحریمهای روسیه به ویژه پس از صعودی شدن قیمت نفت، گفت: مواضع عربستان و امارات مشکوک و شبههانگیز است، زیرا این کشورها ارتباط تنگاتنگی با پروژه آمریکا دارند و اعلام بیانیه صریح در قبال روسیه نشاندهنده یک موضع ثابت از سوی آنها نیست، بلکه هدف چنین موضوعگیریهایی (البته به تصور آنها)، تشویق روسیه برای درگیر شدن بیشتر در پرونده اوکراین طبق خواست برخی کشورهای غربی است که سعی دارند از درگیری مستقیم با این پرونده اوکراین فاصله بگیرند.
وی در ادامه افزود: از سوی دیگر، عربستان سعودی بارها نشان داده است که از سیاست آمریکا به ویژه در پرونده یمن و همچنین خروج سامانههای پاتریوت از خاک خود ناراحت است و فشارهای کاخ سفید در پرونده «جمال خاشقجی» روزنامهنگار مقتول سعودی و پروندههای قضایی علیه «محمد بن سلمان» ولیعهد سعودی در این جنایت نیز مزید بر علت شده است.
الهاشمی تاکید کرد: امارات نیز پس از آنکه عمق خاک این کشور هدف موشکهای جنبش انصارالله قرار گرفت و آمریکا هیچ واکنشی به این موضوع نشان نداد، ناامید شد و این میتواند یکی از دلایل موضع ابوظبی در مورد جنگ اوکراین و روسیه و همچنین موضوع انرژی باشد.
این تحلیلگر عراقی درباره رویکرد کلی کشورهای عربی در قبال عملیات نظامی روسیه در خاک اوکراین تاکید کرد: کشورهای عربی با توجه به نوع روابط خود، چه با آمریکا و چه با روسیه، در پرونده اوکراین موضعگیری می کنند، اما به طور کلی کشورهای تولیدکننده نفت به ویژه دوستان آمریکا به میدان جنگ و نتایج آن نگاه و بر اساس آن موضع خود را اتخاذ میکنند.
وی افزود: اما به اعتقاد من کشورهای تولیدکننده نفت مانند عراق یا الجزایر روش اعمال تحریمهای آمریکا را نخواهند پذیرفت و خودداری اتحادیه اروپا از اجرای تحریمها علیه روسیه، طرفهای دیگر را به رد رویکرد تحریم ترغیب و تشویق میکند.
الهاشمی درباره رویکرد اسرائیل که مصداق از این شاخه به آن شاخه گریز زدن است و گامی به سمت امریکا، نگاهی به سمت اوکراین و خیزی به سمت روسیه بر میدارد، گفت: از زمان «نبرد شمشیر قدس» و عدم پاسخ آمریکا طبق روال معمول برای حمایت از اسرائیل، این رژیم احساس کرد که دیگر نمیتواند تنها با آمریکا مسیر را طی کند و به همین دلیل باید روابطش با چین و روسیه و همچنین کشورهای منطقه را نیز توسعه دهد. شکست آمریکا در افغانستان و عدم موفقیت تحریمهای آمریکا علیه ایران و همچنین بازگشت آمریکا به توافق هستهای با تهران انگیزه مضاعفی را برای این رژیم در ارتباط با قدرتهای دیگر ایجاد کرد. به همین دلیل است که میبینیم سران صهیونیست شتابزده به گفتوگوی مستقیم با رئیسجمهوری روسیه درباره جنگ و سرنوشت آن یا درباره ۲۰۰ هزار یهودی و سرنوشت آنها در اوکراین روی می آورند به ویژه اینکه رئیسجمهوری اوکراین یهودیالاصل است و تابعیت اسرائیلی دارد و آنها نمیخواهند که یهودیان در مقابل جهانیان در مدیریت کشورها شکست خورده ظاهر شوند.
وی درباره فرصتها و چالشهای ایجاد شده پس از بحران اوکراین برای ایران به ویژه در بازار انرژی افزود : این موضوع تنها به ایران مربوط نمیشود، بلکه جنگ اوکراین بر کل جهان نیز تاثیر خواهد گذاشت. بنابراین جای تعجب نیست اگر کشوری مثل مکزیک به عنوان همسایه ایالات متحده تحریمهای آمریکا علیه روسیه را رد کند یا اینکه واشنگتن به بررسی پرونده تحریمهای اعمال شده علیه ونزوئلا و همچنین ایران ورود پیدا کند.
الهاشمی گفت: درست است که این یک اقدام خنثیسازی در جنگ به شمار میرود اما نشاندهنده ضعف مدیریت جنگ از سوی ایالات متحده نیز هست، به ویژه اینکه اروپائیها زودتر از هر کشوری از تحریمهای آمریکا علیه روسیه سرپیچی کردند.
وی گفت: ما معتقد هستیم که جنگ اوکراین سرآغاز پروژهای برای ظهور قطبی جدید و سلب انحصار طلبی آمریکاست و پایداری جمهوری اسلامی با تحمل تحریمهای آمریکا و تکیه بر خودکفائی، یک رکن مهم از تکامل این قطب به شمار میرود.
بنابراین، ایران تنها به فرصتی که امکان صادرات نفت این کشورها را فراهم کند، بسنده نکرده بلکه به دوردستها فکر میکند و به ایجاد یک قطب واحد که اسلام از ارکان آن است، میاندیشد.
این تحلیلگر عراقی در پایان درباره پرونده توافق هستهای و آثار ایجابی و سلبی جنگ اوکراین بر آن گفت: بدون شک، توافق هستهای اولین نشانه از نتایج جنگ و پیامدهای آن به شمار میرود، حتی اگر به اظهارات و ادعاهای مقامهای آمریکایی یا دیگران درباره نزدیک شدن به لغو تحریمها یا بازگشت به توافق هستهای اطمینان نداشته باشیم، باید بگویم دست کم این طرحی است که تلاش می کند ایران را از فضای جنگ کنونی دور کند. به همین دلیل مشاهده میکنیم که تیم مذاکره کننده ایرانی از اظهار نظر درباره جنگ خودداری و همچنان خطوط قرمز و ثابت خود را در مذاکره حفظ کرده است، اما به طور کلی، هر دو طرف، چه روسیه و چه آمریکا برای جلب رضایت ایران تلاش خواهند کرد.