دلایل سفر وزیر خارجه آمریکا به خاورمیانه/ ابعاد تنش پشت‌پرده بایدن و نتانیاهو

«علی بیگدلی» کارشناس مسائل آمریکا در تشریح دلایل سفر وزیر خارجه ایالات متحده به منطقه در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا اظهار کرد: براساس اخبار موجود و بیانیه منتشر شده از سوی وزارت خارجه آمریکا قرار بر این است تا آنتونی بلینکن، وزیر خارجه این کشور دو روز دیگر به خاورمیانه سفر کند. بدون تردید سفر او به منطقه در راستای آتش‌‌بس غزه خواهد بود و او به دنبال این است تا در تل‌آویو به تمام دنیا اعلام کند که آمریکا دلیل اصلی به وقوع پیوستن این آتش‌بس بود. به یاد داریم که عبدالفتاح السیسی، رئیس جمهور مصر چندی پیش در سفر به فرانسه به دنبال آن بود تا بتواند به دنیا بفهماند که پاریس و قاهره در حال ایجاد فضای مثبت برای رسیدن به آتش‌بس غزه هستند، اما به هر ترتیب واشنگتن با اعزام بلینکن به منطقه به دنبال آن است تا به تمام جهان این را بفهماند که اگر تلاش‌های ایالات متحده نبود، جنگ ۱۱ روزه در غزه به پایان نمی‌رسید.

وی ادامه داد: در این میان احتمال دارد که وزیر خارجه ایالات متحده با محمود عباس، رئیس تشکیلات خودگردان فلسطین دیدار کند. اگر این دیدار محقق شود احتمال این وجود دارد که در آینده‌ای نزدیک بحث ارسال کمک سالانه به مبلغ ۳۰۰ میلیون دلار به تشکیلات خودگردان فلسطین که در زمان ترامپ قطع شده بود، مجدداً از سر گرفته شود؛ چراکه دولت فعلی ایالات متحده معتقد است باید راه حلی برای آرام کردن فلسطین و همچنین جلوگیری از هرگونه تنش میان تل‌آویو و غزه پیدا شود. به همین دلیل معتقدم بلینکن در فاز اول به دنبال تثبیت هژمونی ایالات متحده در این پرونده است و از سوی دیگر در صدد آرام کردن اوضاع برای مراحل آینده خواهد بود. این در حالی است که برخی از سیاستمداران ایالات متحده طی روزهای اخیر واکنش منفی نسبت به رفتار رژیم صهیونیستی و به خصوص نتانیاهو داشتند. تا جایی که بحث عدم فروش تسلیحات به اسرائیل به مبلغ ۷۵۳ میلیون دلار مطرح شد که البته نتوانستند آنرا عملی کنند.

این استاد دانشگاه تصریح کرد: بحثی که مطرح است و باید آنرا مورد نظر قرار داد این است که در ایالات متحده همانند گذشته، دیگر حمایت‌ها از نتانیاهو شدید نیست. طی چند روز اخیر بارها دیدیم که حتی وزیر خارجه آمریکا علیرغم حمایت بایدن و سایر مقامات از تل‌آویو، بر عدم ثبات حمایت واشنگتن از اسرائیل تاکید کرد و به نوعی این پیام را به رژیم صهیونیستی مخابره کرد که اگر حملات ادامه داشته باشد و خشونت عمیق‌تر شود، ممکن است که آمریکا نتواند از عملکرد اسرائیل حمایت کند. از منظری دیگر تحلیل برخی از رسانه‌ها و اندیشکده‌ها در آمریکا این است که دولت بایدن طی چند ماه اخیر که وارد کاخ سفید شده به اسرائیل روی خوش نشان نداده است و در پشت پرده تشنج‌های ملموسی میان بایدن و نتانیاهو وجود داشته است. از منظری دیگر اسرائیلی‌ها به این جمع‌بندی رسیدند که در وضعیت کنونی، بیش از پیش به آمریکا نیاز دارند و از سوی دیگر نتانیاهو هم از خارج و داخل زیر شدیدترین فشارها قرار دارد.

بیگدلی افزود: تل‌آویو و واشنگتن می‌دانند که ادامه تنش در سرزمین‌های اشغالی در غزه به نفع هیچکدام از طرفین نیست و معتقدم که بلینکن به منطقه می‌آید تا به نتانیاهو هشدار بدهد که اگر به تندروی خود ادامه دهد، بدون تردید با مشکل روبه‌رو خواهد شد. از سوی دیگر در اخبار آمده که وزیر خارجه قرار است در این سفر به مصر سفر کند؛ چراکه قاهره میانجیگر آتش‌بس بین غزه و تل‌آویو بود. شکی وجود ندارد که جایگاه مصر در ادبیات دموکرات‌ها همانند دولت دونالد ترامپ نخواهد بود، اما آنها سعی می‌کنند تا این کشور را به نوعی در کنار خود حفظ کنند؛ چراکه مصر بزرگترین ارتش عربی به حساب می‌آید که ظرفیت‌های زیادی طی سالیان گذشته برای آن ترسیم کرده‌اند.

وی در پایان خاطرنشان کرد: موضوع دیگر این است که پس از سفر بلینکن احتمال دارد دولت بایدن به فکر ایجاد یک ساز و کار صلح برای گذار از بحران در فلسطین ترسیم کند اما بحث اصلی این است که فلسطینی‌ها به هیچ وجه رژیم صهیونیستی را به رسمیت نخواهند شناخت و از سوی دیگر اسرائیل هم با مشروعیت فلسطین به عنوان یک کشور مستقل مشکل بنیادین دارد. توجه کنید که جمعیت فلسطین برای آمریکایی‌ها بسیار مهم است و دموکرات‌ها به دلیل نگاه حقوق بشری که در سیاست خارجی خود دارند، به دنبال آن هستند که با برجسته کردن این مسائل، اسرائیل را وادار به آرام نشستن کنند. لذا اگر بخواهیم به صورت کلی سفر وزیر خارجه آمریکا به منطقه را جمع‌بندی کنیم، باید بگویم که بلینکن در فاز اول به دنبال تثبیت منافع واشنگتن خواهد بود و پس از آن به دنبال اتمام حجت با نتانیاهو و یا آرام کردن او، در شرایط فعلی منطقه است.