۵ دی؛ روزی که ایران را تکان داد
ساعت ۵ و ۲۸ دقیقه و ۵۹ ثانیه جمعه ۵ دی‌ماه ۱۳۸۲ حادثه‌ای تلخ در زمانی کمتر از ۳۰ ثانیه، تاریخ معاصر ایران را لرزاند.
ساعت ۵ و ۲۸ دقیقه و ۵۹ ثانیه جمعه ۵ دی‌ماه ۱۳۸۲ حادثه‌ای تلخ، تاریخ معاصر ایران را می‌لرزاند؛ زمین‌لرزه بم، در زمانی کمتر از ۳۰ ثانیه ۹۰ درصد این شهر را با خاک یکسان می‌کند. هرچند این زمین‌لرزه جزو زلزله‌های بزرگ جهان ثبت نشده اما این حادثه یکی از مرگبارترین بلایای طبیعی تاریخ ایران به شمار می‌آید.
به گزارش ایلنا، پس از این واقعه آمار و ارقام متعددی درباره کشته‌شدگان این حادثه عظیم منتشر شد. آمار رسمی این زمین‌لرزه ۲۶ هزار و ۲۷۱ نفر کشته و حدود ۳۰ هزار نفر ذکر شد. هرچند دکتر عباس اسماعیلی، رئیس شورای شهرستان بم چند روز پس از این حادثه، تعداد کشته شدگان را حدود ۵۰ هزار نفر اعلام کرد و هنوز هم گمانه‌زنی‌هایی در این باره انجام می‌شود اما هیچکدام از این ارقام در مرکز لرزه‌نگاری کشور ثب نشد و مرکز آمار ایران رقم ۲۶ هزار و ۲۷۱ کشته را تعداد صحیح قربانیان این حادثه اعلام می‌کند.
غیر از کشته شدن بسیاری از شهروندان بم، خشم طبیعت به کهن‌ترین سازه گلی جهان نیز رحم نکرد تا از ارگ بم با دو هزار و ۵۰۰ سال پیشینه تلی عظیم از خاک و گل باقی بماند. در این زلزله همچنین ایرج بسطامی، خواننده سرشناس موسیقی سنتی ایران و شاگرد محمدرضا شجریان درگذشت. گذشته از همه این مصائب، تبعات ناگوار این حادثه با گذشت بیش از یک دهه، هنوز بازماندگان آن را آزار می دهد.
روز ملی ایمنی در برابر زلزله
پژوهشگاه بین المللی زلزله شناسی و مهندسی زلزله با توجه به ضرورت آگاه سازی و ارتقای فرهنگ عمومی در برابر زلزله با پیشنهاد نامگذاری این روز به عنوان «روز ملی ایمنی در برابر زلزله» موافقت کرد.
به این ترتیب فرصتی فراهم شد تا هر سال با برگزاری برنامه ها و فعالیت های آموزشی و ترویجی متنوع به مناسبت این حادثه تاریخی، درکنار گرامی‌داشت یاد هزاران قربانی زلزله بم، زمینه بالارفتن آگاهی عمومی و شاخص‌های ایمنی برابر زمین لرزه در کشور فراهم شود.
حذف روز زلزله از تقویم رسمی!
سال ۱۳۸۹ و در حالی که حدود هفت سال از زلزله فراموش نشدنی بم می‌گذشت، شورای وقت فرهنگ عمومی کشور رای به حذف این مناسبت از تقویم رسمی کشور داد.
منصور واعظی، دبیر آن هنگام شورای فرهنگ عمومی کشور، ۳۰ شهریور ۱۳۸۹ روز اسناد ملی(۱۷ اردیبهشت ماه)، روز گل و گیاه(۲۵ خرداد ماه)، روز گفتوگوی تمدنها(۳۰ شهریور ماه)، روز اسکان معلولان و سالمندان(۲۰ مهر ماه) و روز ملی ایمنی در برابر زلزله(۵ دی ماه) را مناسبت‌های حذف شده از تقویم رسمی کشور معرفی کرد.
این اقدام واکنش‌های متعددی از سوی کارشناسان ژئوفیزیک و استادان زلزله‌شناسی کشورمان درپی داشت. البته شورای فرهنگ عمومی کشور در توضیح این تصمیم اعلام کرد، مناسبت ۵ دی‌ماه با ۲۰ مهرماه(روز ملی کاهش سوانح طبیعی) ادغام شده‌اند اما این موضوع هم باعثمتوقف شدن اعتراضات در این زمینه نشد تا دو سال بعد شورای فرهنگ عمومی کشور با صدور یک بیانیه، این مناسبت را به تقویم ملی ایرانیان بازگرداند.
بیانیه شورای فرهنگ عمومی کشور به این شرح بود: «به اطلاع می‌رساند روز ملی ایمنی در برابر زلزله پس از زلزله در شهر بم و به منظور جلب مشارکت‌های مردمی در بازسازی آن شهر در تقویم رسمی کشور ثبت شد.
متعاقبا در جلسه ۵۷۵ مورخ ۶/۴ / ۱۳۹۱ شورای فرهنگ عمومی کشور، مناسبت مذکور با روز کاهش اثرات بلایای طبیعی ادغام و با عنوان روز ایمنی در برابر زلزله و بلایای طبیعی مصوب گشت، بنابراین مناسبت یاد شده نه تنها از تقویم رسمی حذف نشده بلکه با عنوان جامع تری در تقویم رسمی کشور درج شده است که سازمان‌های متولی می‌توانند مراسم و برنامه‌های متناسب با این روز را برگزار و گزارش اقدامات مربوطه را به دبیرخانه شورای فرهنگ عمومی کشور ارسال کنند.»
