طرح سهمیه سرانه بنزین برای ایرانیان بهترین گزینه بود/ بازتوزیع نقدینگی میان دهک‌ها تورم‌زا است

به گزارش خبرنگار اقتصادی ایلنا، در یک هفته اخیر موضوع افزایش قیمت بنزین با توجه به  پیامدهای اقتصادی، سیاسی و اجتماعی که داشته است به یکی از مباحث مهم کشور تبدیل شده است. بسیاری از  مخالفان این تصمیم، ادعا دارند که با توجه نقش مهم این متغیر در اقتصاد کشور، بدون تردید تورم‌زایی را به دنبال خواهد داشت. اما دولت و مسئولین اقتصادی سعی کرده‌اند مخالفان را مجاب کنند که تورم انتظاری آنها بیش از 4 درصد نخواهد بود، یکی از دلایل آنها ثابت بودن نرخ گازوئیل است که در بخش حمل و نقل بسیار بااهمیت ارزیابی می‌شود. همچنین این مسئولین در روزهای اخیر بویژه در وزارت صمت نظارت خود بر قیمت کالاهای اساسی مردم را چندبرابر کرده‌اند تا اجازه ندهند که قیمت‌گذاری دلبخواه که همیشه بعنوان یکی از دلایل تورم بالا در ایران بوده، عرض اندام کند.

حسین درودیان، استاد اقتصاد دانشگاه تهران، در گفت‌وگو با ایلنا در مورد تورم‌زایی احتمالی این سیاست گفت: این طرح تزریق نقدینگی به معنای خلق نقدینگی جدید ندارد بلکه توزیع درآمدهایی است که برای دولت حاصل شده است، البته در برنامه اولیه دولت بنا بود که بخشی از این درآمد توزیع و بخشی دیگر برای جبران کسری بودجه باشد. در مجموع پرداخت‌های جبرانی از محل درآمدها است و از این زاویه نمی‌توان انتظار تورم داشت.

وی ادامه داد: اما این سیاست از دو راه می‌تواند تورم‌زا باشد؛ نخست آنکه فشار هزینه‌ها از طریق حمل و نقل متکی به بنزین را افزایش دهد که نهایتا در قیمت تمام شده خود را نشان خواهد داد. دوم؛ بازتوزیع نقدینگی میان دهک‌ها است چون به هر حال قدرت خرید دهک‌های اول و دوم را به صورت خالص افزایش خواهد داد بنابراین در سبد مصرفی آنها احتمالا فشار قیمتی بیشتری بر کالاهای اساسی وارد خواهد شد.

این کارشناس اقتصادی در پاسخ به این پرسش که به نظر شما سیاست جایگزین برای این تصمیم چه می‌توانست باشد؟ گفت: به نظر بنده بهترین گزینه همان طرح سهمیه سرانه بنزین برای ایرانیان بود به این معنی که دولت سهمیه بنزینی به صورت روزانه مثلا یک لیتر یا ماهانه 20 لیتر با قیمت مثلا 1500 تومان در اختیار آنها قرار می‌گذاشت و آنها نیز می‌توانستند در بازار آزاد مبادله کنند. این سیاست از حیث ویژگی‌ها و خصوصیات نسبت به طرح کنونی بهتر بود به جز وجه درآمدزایی که عایدی برای دولت نداشت. البته به نظر می‌رسد با وجود فشارهای کنونی سیاست در حال اجرا نیز  هیچ درآمدی برای دولت نداشته باشد، بنابراین هیچ مزیتی نسبت به طرح سهمیه سرانه بنزین ندارد.