وضعیت خوردگی خطوط لوله نفت و گاز/ لزوم ایمن شدن خطوط در مناطق نمکی و مرطوب کشور

جواد نوفرستی در گفت‌وگو با خبرنگار اقتصادی ایلنا، درباره لزوم تعویض و یا تعمیر خطوط لوله نفت و گاز اظهار داشت: در حال حاضر عمر شبکه خطوط انتقال نفت و گاز بالای 30 سال است، فرسوده شده و عمر طراحی‌شان تمام شده است، انتظار می‌رود که بسته به نوع حامل‌های نفتی که از آنها عبور می‌کنند دچار خوردگی داخلی و بیرونی شده باشند.

این استاد دانشگاه افزود: کشور ما خصوصا مناطقی که نمکی و یا رطوبت بالایی دارند فلز به مرور زمان خورده شده و سالانه هزینه سنگینی برای تعمیر خوردگی لوله‌ها صرف می‌شود، منطقی این است لوله‌هایی که بالای 30 سال عمر دارند و یا آنهایی که در بازرسی‌ها و پیگرانی وضعیت خوبی نداشته، در فشار بیش از ظرفیت استفاده شده و یا دچار نشتی هستند، عوض شوند اما از سوی دیگر بودجه‌ای برای تعویض تمامی خطوط نداریم و در عین حال قبل از اینکه دچار نشتی، سوراخ شدگی و انفجار شوند، باید تعمیر اساسی شوند.  

رئیس انجمن جامعه ایمن ایران در ادامه گفت: توصیه این است از روش‌هایی برای تعمیر خوردگی خطوط لوله نفت و گاز، مخازن تحت فشار و حتی آب استفاده کنیم که مطمئن باشیم از خوردگی مجدد بیرونی پیشگیری کند یعنی تعمیری انجام دهیم که دوباره کاری نشود، در حال حاضرعمدتا یا روش غلاف فلزی استفاده می‌شود که روی لوله را جوش می‌دهند و اگر وضعیت حادتر باشد لوله را می‌برند و لوله هم سایز جوش می‌دهند، لازمه این کار این است که خط قطع و محتویات لوله تخلیه شود، با این روش‌ها فرصت‌های زیادی از دست می‌رود، محیط زیست آلوده می‌شود، زمانبر هم هست، خط نیز از سرویس‌دهی خارج می‌شود، ضمن اینکه ضرر هنگفتی بابت قطع خط اتفاق وارد می‌شود حتی اگر خط برای یک ساعت قطع شود.

وی خاطرنشان کرد: در دنیا فناوری‌های نوین وجود دارد و وارد کشور ما هم شده است روشی که در کشورهای همسایه هم بسیار استفاده می‌شود به این ترتیب که اگر قبل از اینکه خط نیاز به تعویض داشته باشد تشخیص داده شود دچار خوردگی شده، از پوشش کامپوزیتی استفاده شود. مزیت بزرگ این است که بدون اینکه خط قطع و یا تخلیه صورت گرفته و یا هزینه ایجاد کند، در حین بهره برداری و با تجهیزات کمتر لوله پوشش داده می‌شود، علاوه بر آن جلوی خوردگی مجدد بیرونی را می‌گیرد. پوشش‌های کامپوزیتی ارزان بوده و از فولاد هم مقاوم‌تر هستند.

این کارشناس حوزه انرژی بیان کرد: در حال حاضر از این فناوری در اروپا در خطوط لوله دریا هم استفاده می‌شود، در کشور ما برای خطوط لوله آب و صنایع هایتک استفاده می‌شود اما با توجه به پرریسک بودن خطوط لوله نفت و گاز باید با حساسیت بیشتری برخورد شود.

وی یادآور شد: در مناطقی مثل دریاچه نمک قم و یا غرب کارون به دلیل رطوبت بالا و لجن زار احتمال خوردگی و نشتی بالا است بنابراین باید به سمت این فناوری روز برویم، در 10 سال آینده حتما نمی‌توان با آن مقابله کرد، خصوصا در کشور ما که بعد از روسیه بزرگترین شبکه انتقال گاز را داریم و حساسیت بسیار زیاد است.