سرنوشت بازار ارز در سناریوی خوب و بد مذاکرات

آلبرت بغازیان در گفت وگو با خبرنگار اقتصادی ایلنا با اشاره به وضعیت بازار ارز و اقتصاد ایران در دو سناریو خوب (دریافت سیگنال مثبت از مذاکره و سیاست خارجه) و سناریو بد (افزایش تنش‌ها) اظهار داشت: باید به این موضوع توجه داشت که در این مدت قیمت بسیاری از کالاها با افزایش قیمت ارز، بالا رفت و تجربه هم نشان داده که قیمت این کالاها با کاهش قیمت ارز هم پایین نمی‌آید. 

وی با بیان اینکه عده‌ای بر این باور هستند که قیمت ارز باید با نرخ تورم هماهنگ باشد و بانک مرکزی باید نرخ ارز با نرخ تورم تعدیل کند، ادامه داد: به عبارت دیگر اگر با تورم ۴۰ درصدی مواجه می‌شویم قیمت ارز هم باید تا ۴۰ درصد افزایش پیدا کرده باشد. بنابراین بر باور این افراد هنوز نرخ ارز پایین است و به تورم نرسیده است، اما از نظر سیاست‌گذار نرخ ارز باید کنترل شود. 

این کارشناس اقتصادی گفت: در این شرایط تورمی هم مردم ریال پس‌انداز نمی‌کنند و به دنبال تبدیل ریال خود به هر مقدار طلا و ارز هستند. 

بغازیان با تاکید بر اینکه وقتی دلار به قیمت ۱۱۰ هزار تومان برسد قیمت ۱۰۰ هزار تومانی آن دیگر برای جامعه قابل پذیرش می‌شود، افزود: تغییرات نرخ ارز تبعات کلان و خرد هم دارد، وقتی نرخ ارز بالا می‌رود تمام کالاها به دنبال آن حرکت می‌کنند اما وقتی نرخ ارز پایین می‌آید قیمت سایر کالاها و بازارها نزولی نمی‌شود و در واکنش به ریزش نرخ ارز، قیمت آن‌ها ثابت می‌ماند. 

وی اظهار داشت: در شرایطی هستیم که وضعیت سیاست خارجی کشور قابل پیش‌بینی نیست اما در اقتصاد، فعالان آینده را با دو سناریو بد و خوب به طور نسبی پیش بینی و با این دو سناریو برنامه ریزی می‌کنند. اگر توافق شود و به دنبال آن تحریم‌ها برداشته شود، آیا ایران می‌تواند نفت بفروشد؟ اگر این سناریو اجرا شود، انتظار افزایش درآمد ارزی کشور وجود دارد بنابراین سیاست‌های بانک مرکزی هم تغییر می‌کند چراکه گشایش درآمدی برای بانک مرکزی ایجاد شده و در نتیجه نرخ تورم کنترل می‌شود و ارزش پول ملی کشور حفظ خواهد شد. اما در سناریو بد، با افزایش تنش‌های سیاسی، پیش‌بینی می‌شود که نرخ ارز همچنان افزایشی باشد. 

این کارشناس افتصادی افزود: اگر سیگنال‌های مثبتی برای گشایش درآمدهای ارزی ناشی از کاهش فشار تحریم‌ها دریافت کنیم، افزایش نرخ ارز متوقف خواهد شد اما همچنان مساله چسبندگی قیمت‌ها و مقاومت برای کاهش قیمت سایر اقلام و بازارها وجود دارد. 

بغازیان تاکید کرد: باید توجه داشت که نرخ ارزی داریم که باب میل صادرکننده‌ها است و صادر کننده همواره نرخ ارز را در اعداد بالا می‌خواهد و هر بار که نرخ ارز افزایش پیدا می‌کند صادرکننده تشویق به افزایش صادرات می‌شود. 

وی افزود: بنابراین در صورت کاهش تنش‌ها و دریافت سیگنال‌های مثبت هم، برای کاهش نرخ ارز مقاومت‌هایی ایجاد می‌شود، جریانی مخالف ریزش نرخ دلار می‌شود که می‌تواند رییس بانک مرکزی را هم تغییر دهد. از سوی دیگر هم با طیفی از مردم مواجه هستیم که در این مدت تمام دارایی خود را به دلار تبدیل کرده و ریزش نرخ دلار آن‌ها را خوشحال نمی‌کند.